IYANGIN GÜVENLIĞi Mart 1999'da Moııt Blaııc tiiııeliııde 39, Mayıs 1999'da Taııerıı tiiııeliııde 12 ve Kasım 2000'de Kitzsteiıılıorıı tiiııeliııde 155 kişi yaııarak ya da dıııııaııdaıı ze/ıirleııerek lıayatıııı kaybetmiştir. Bıı trajik olaylarııı soııııcııııda tiiııel giiveııliği içiıı değişik yaııgııı seııaryolarıııda lıavalaııdırıııa perforıııaıısıııııı tasarım aşaıııasıııda iııceleıııııesiııiıı öııeıııi aıılaşılııııştır. __ _ �----Alııııet Açıkgöz, Mustafa Ö. Gelişli, Eıııre Öztiirk Anova Mühendislik YANGIN ve GÜVENLiK SAYI 95 132 Metro Tünellerinde Yangın Senaryosu Analizleri 11 . Önemi lasyonudur. Hesaplama!ı akışkanlar dinamiği Tünel inşaatlarının ilk yıllarında, havalandırma çözümlerini ise iki başlık altında inceleyebiliriz. mühendisleri normal çalışma durumu için tasarım yaparken son 1O yılda tasarım dışı (offdesign) durumlar için de çalışmalar yapılmaktadır. Tasarım dışı operasyonun en önemli maddesi ise tünelde çıkacak olası yangındır. Mart 1999'da Mont Blanc tünelinde 39, Mayıs 1999'da Tauern tünelinde 12 ve Kasım 2000'de Kitzsteinhorn tünelinde 155 kişi yanarak ya da dumandan zehirlenerek hayatını kaybetmiştir. Bu trajik olayların sonucunda tünel güvenliği için değişik yangın senaryolarinda havalandırma performansının tasarım aşamasında incelenmesinin önemi anlaşılmıştır. 2. Metodoloji Yangın senaryolarının incelenmesi için iki yol izlenebilir. Bir tanesi küçük ölçekli bir model oluşturulup burada yangın çıkartılarak deneysel inceleme yapılır. Bu oldukça maliyetli ve zor bir tercihtir. Diğer bir yöntem ise Hesaplamalı Akışkanlar Dinamiği (HAD) yazılımları ile senaryoların bilgisayar ortamında simuN w-1-E S1 Bir tanesi göreli olarak daha eski bir yöntem olan, 1-boyutlu sistem modellemesi, diğeri ise daha detaylı inceleme yapılabilen ve daha kapsamlı bir yöntem olan 3-boyutlu modellemedir. Geçmiş yıllarda 1-boyutlu sistem simulasyon yazılımları tünel yangın senaryolarının incelenmesinde daha sık kullanılırken, bilgisayar hızlarinin artması ile artık 3-boyutlu yazılımlara 53 ._Yol 2 \0 � � 1 ------------ --- - - -- --' 1 1 1 1 Yol 1 �---------------------------- · İstasyon 6.o.ah.tiı.ı: 50 6 Bölüm O Hat segmenti • Bağlantı noktası 1 Şekil 1. }-boyutlu ve 3- boyutlu modeller. 1
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=