İnsaıı sağlığmın korımınası aınacma yönelik olarak araç egzozlarıııdaıı atılan zehirli gazlarııı, kapalı otoparklardaıı talı/iye edilmesi zorıınlııluk teşkil etmektedir. Bu yazınm amacı, otoparklarda karbon ıııoııoksit tahliyesi ile ilgili temel prensiplerin yanı sıra duman talı/iye ve kontrolü ile ilgili olarak jet lıavalandırıııa yöntemi hakkımla bilgiler vermektir. - - - - - - - - - - -Özgiir Sarıfiıkıoğlıı York / Johnson Controls Türkiye HAVALANDIRMA SiSTEMLERi 1 Jet Fanlı Kapalı Otopark Havalandırma Sistemi Otomobiller artık günlük yaşantımızın doğal bir parçası haline geldi. Yaygınlaşan toplu taş ı mac ıl ık sistemlerine rağmen günümüzde birçok kişi artık bir arabaya sahip. Bu nedenle de otoparklara olan talep özellikle büyük şehirlerde ve diğer büyük yerleşim birimlerinde her geçen gün artıyor. Geleneksel açık otoparklar çok fazla yer kaplarken, her geçen gün daha fazla insan, yaşadığ ı bölgede daha fazla park ve yeşil alan olmasını istiyor. Bir başka durum da, park edilmiş araçların iklim koşulları sebebiyle veya herhangi bir şekilde zarar görmesini önlemeye yönelik olarak kapal ı otopark ihtiyacının artmasıdır. Bu ihtiyacın karşılanması amacına yönelik olarak da hem yeraltında hem de yer üstünde her geçen gün daha fazla katl ı otopark inşa edilmektedir. Ayrıca araçların egzozları karbon monoksit (CO) ve benzen gibi birtakım zehirli gazlar içermektedir. insan sağlığının korunması amacına yönelik olarak bu gazların kapalı otoparklardan tahliye edilmesi zorunluluk teşkil etmektedir. Bu yazının ana amacı otoparklarda CO tahliyesi ile ilgili prensipler hakkında ve duman tahliye ve kontrolü ile ilgili olarak kısa bilgiler vermektir. Havanın Taşınması Havalandırma, havanın taşınmasıdır. Havanın taş ınabi l mesi için bir kütlenin hareket ettirilmesi gerekir. 20 °C'de havanın yoğunluğu yaklaşık 1.2 kg/m3'tür. Bu nedenle 1 O m3'lük havanın hareket ettirilmesi 12 kg'lık bir kütlenin taşınmasına karşılık gelir. Hava üç şekilde hareket ettirilebilir. En iyi bilinen yöntem, havayı ya 'emen' ya da 'iten' bir fan yardımıyla bir kanal içerisinde taşımaktır. Havanın ısıl farklılıkların sonucu olarak dikey olarak hareket ettiği de iyi bilinen bir gerçektir. Üçüncü yöntem de jet havalandırma olarak bilinir ve hareket eden kütlenin bir "itme kuvvetine" tabi tutulduğunda hız değiştirmesi gerçeği üzerine kuruludur. Fizikte bu fenomen "itme (Thrust)" olarak bilinir. Sürekli gerçekleştirilen testler bazında jet havalandırma yöntemi opti mize edilip otopark güvenlik sistemlerine en tegre edil miştir. Bu yazıda jet havalandırma yönteminin sunduğu imkanlar hakkında da bilgi verilmektedir. Jet Havalandırma Sisteminin Prensipleri Geleneksel havaland ırma sistemlerinde. tüm hava, fan ve kanallar vasıtasıyla çekilir. Bu hem sağlanan temiz hava hem de tahliye edilen kullanılmış hava için geçerlidir. Basıncın düş mesinin önlenmesi amacına yönelik olara havanın akış hızı mümkün olduğunca düşü tutulur. Ancak bu, kanalların nispeten geniş olması gerektiği anlamına gelir ve bu nedenle de büyük bir alan gerektirir. Jet havalandırma sisteminde ise farklı bir yak laşım kullanılmaktadır. Bu sistemde küçük bi miktar hava bir fan içine emilir ve sonrası nda da yüksek hızda atılır. Atılan hava fanın önün deki havaya çarptığında onu ileri doğru iter v aynı zamanda çevredeki havayı da çeker. Bu YANGIN ve GÜVENLiK SAYI 961 149
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=