ların (örneğin benzen) da var olduğunun bir göstergesidir. Bunun bir sonucu olarak Alman makamlar otoparklardaki CO limitlerini 100 ppm'den ilgili federal eyalete bağlı olarak 50-60 ppm'e çekmiştir. Havalandırma sistemi, otoparktaki CO ve CH 4 düzeyini denetleyen sensörlerce devreye sokulur. Gerekli sensör sayısı otoparkın genel planına bağlıdır ve her 100 m2'ye bir adet ile her 500 m2'ye bir adet arasında değişir. CH4 sensörleri genel olarak yere yakın monte edilirken (yerden yaklaşık 30 cm yuka rı da), CO sensörleri baş hizasında (yerden yaklaşık 150 cm yu karıda) monte edilir. 4-20 mA çıkışa sahip sensörlerin kullanılması durumunda bunların izin verilen limitlerin ayarlanabilmesi için bir CTS kontrol sistemine bağlanabili r. Şekil 3, bir şafta monte edilmiş jet fanları ve bir aspiratörden meydana gelen olası bir kapalı sistem dizayn ını göstermektedir. Tahliye ünitesi genel olarak bir ızgara, bir aspiratör ve gerektiği takdirde bir gürültü yutucudan oluşur. Ayar limiti aş ıldığında önce aspiratör çalı şmaya başlar, ardından da jet tanlar çalışır. Herhangi bir havalandırma sisteminin gerekli olmadığı açık otoparklarda doğal havaland ırmaya jet fa nl arıyl a destek olunabilir. Bu "ölü" alanların oluşmasını önler. Aynı şey açık otopark şartlarını çok az bir farkla karşılayamayan otoparklar için de geçerlidir. Bu gibi tesislerde de ilgili şartlar tek başına jet tanlar kullanılarak karşılanabilir. Bu gibi durumlarda en iyi çözüm genelde % 100 ters çevrilebilir aksiyel fanlarının kullanılmasıdır. Bu tanlar her iki yönde de aynı itme kuvvetini sağlayabilirler. Böylece akış yönü rüzgar koşullarına uygun olarak değişti ril ebilir. 1 Şekil 3. Duman Kontrolü İçin Jet Havalandırma Yeraltı otoparklarında yangın kontrolü ile ilişkili olarak hem teknik hem de yasalar yönünden birçok koşul göz önünde bulundurulmalıdır. Danimarka'da ilgili standartlar halen hazırlık aşamasındadır. Bu standartlar sistemden ziyade fonksiyon şartları üzerinde kurulu olacak, ancak detayları henüz bilinmiyor. Daha önceleri yangından korunma ile ilgili şartlar duvarlar, kapılar, girişler, yatay bölmeler ve sprinkler sistemleri üzerine kuruluydu. Tüm bunlar yangının yayılmasını geciktirir veya hatta durdurabilir. Bununla birlikte bir yangın esnasında meydana gelen zayiatın çoğuna yangının kendisinden ziyade ortaya çıkan duman neden olmaktadır. İşte bu yüzden duman tahliye sistemlerinin çeşitli fonksiyonları yerine getirmesi zorunludur. Bunlar arasında şu fonksiyonlar bulunmaktadır: HAVALANDIRMA SiSTEMLERi 1 • Otoparkta bulunan insanların dumandan etkilenmeden kaçabilmelerine olanak tanımak için çıkan dumanı tahliye etmek. • Dumanı itfaiyecilerin otoparka girebilmelerine, yangını kontrol edebilmelerine ve söndürebilmek için yeterince yaklaşabilmelerine imkan sağlayacak şekilde kontrol etmek. Yerel yangın makamları tarafından da sık sık belirli birtakım şartlar öngörülmektedir. Yeraltı otoparklarında tavan yüksekliğinin nispeten alçak olması nedeniyle (yaklaşık 2.5 m) bir yangın durumunda dumansız kat kalmadığına dikkat edilmelidir. Yangının çevresindeki alan kısa bir süre içerisinde dumanla dolacak ve bu duman etrafa yayılmaya başlayacaktır (Bkz. Şekil 4). Şekil 4'te bu duruma bir örnek verilmektedir. Bir yandan eksenel akış fanları - - -- -- - - Jet fanlar ça lışırken ; üstten görünüş Jet fanlar çalışırken; yandan görünüş Jet fonlar çalışı rken ; yandan görünüş 1 Şekil 4. 1 YANGIN ve GÜVENLiK SAYI 961 151
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=