IKAPAK KONUSU gerekiyor. Yüksek basınçlı su sisi sistemleri tek başlarına "tam çözüm" olmanın aksine, otomatik yangın tespit ile fiziksel önlemleri de içeren bir önlemler paketinin parçası olarak görülmelidir. Bir Efsaneyi Çürütmek Aktif sistemlerin kullanımında esas kaygılardan biri, kaçış olanağının çok önemli olması nedeniyle bakım ve güvenilirliktir. Bu bir sorun olarak karşımıza çıksa da, otomatik yangın alarm sistemi, yangın kapıları ve fiziksel yangın bölmeleri gibi elemanlarda da durum aynıdır. Büyük olasılıkla bir su sisi sistemi, standart bir ev tipi duman dedektörü ya da daha yakın geçit kapılarının aksine, harekete geçmesinin bir ev sahibi tarafından rahatsız edici bulunması sonucu kapatılabilir ya da tamamen çıkartılabilir. Sonuçta, bir su sisi sisteminin kurulması açık plan yerleşimlerde daha özgür tasarım olanakları sunarken, ev sahipleri için yangın güvenliği seviyesini artırmaktadır. Fakat A sınıfı uygulamalar için uygun tipte su sisinin test edilmesiyle ilgili çok az sayıda basılı döküman bulunmaktadır. Su sisi ile ilgili kuramların ve uygulamalı tartışmaların büyük bir kısmı, daha çok Uluslararası Denizcilik Örgütü genelgesi MSC/Circ 668/728 ve MSC/Circ 913'e dayanarak B sınıfında mazot püskürtme ve heptan yangınlarına yoğunlaşmıştır. Sprinkler sistemleri geleneksel olarak özellikle otellerde ve son zamanlarda ikamet yerlerinde yangın korumada kullanılmıştır. Yakın zamanda oluşturulan bir İngiliz Standardı olan BS 9251: 2005, bu ikamet yerlerinde su püskürtücülerinin kullanımına rehberlik etmektedir. Sprinkler, genel olarak 1000 mikron (1 mm) çapında zerreler bırakırlar. öte yandan, su sisi yalnızca 20 mikron ile 300 mikron arasında değişen daha küçük zerreler kullanır. Zerrenin büyüklüğü, su sisi ağızlığının türüne ve sistemin arkasındaki basınca bağlıdır. Küçük su zerreleri ısı soğurulması için geniş ve etkin bir alan ve istenen hacimdeki her metreküpe daha fazla yoğunluk sağlamaktadır. Bu zerrelerden oluşan bulut genellikle 'sis' ya da 'buğu' olarak adlandırılır. Oluşturulan sis tüm alanı IYANGIN ve GÜVENLİK SAYI 96 70 doldurmaya eğilimlidir fakat bir sprinkler kullanıldığında elde edilen sis havada uzanmaktadır. Sisin hızı ve hafifliği, suyun alevler tarafından çekilmesini sağlar. Arkadan çekme olarak da bilinen bu süreç, görülemeyen yerlerdeki alevlere bile sisin ulaşması açısından etkilidir. Sıcak alevlerle karşılaşan sis kolayca buhara dönüşür ve buharlaşmanın sınır ısısı ile daha sonraki soğutma sağlanmış olur. Sis/buhar alevlerin üstünü kaplayarak oksijeni ortadan kaldırır ve ısı düşüşlerini engeller. Test Koşulları Testlerimizde, ağızlıklara 100 bar basınç gönderilen ve sis oluşumu sırasında bu basıncın ağızlık içinde dağıtıldığı, yüksek basınçlı sistem kullandık. Parçacık büyüklük ölçüsü ile belirlenen ortalama zerre büyüklüğü 50 mikrondur. Sprinkler sistemi yerine su sisi sistemi kullanmanın uygulamadaki faydası, kullanılan su miktarının dakikada yaklaşık 6 litre yani püskürtücülerde kullanılanın 1/10'i olmasıdır. Bu sebeple akış hızı - ve buna bağlı olarak boru ölçüleri - düşmekte ve sudan kaynaklanan hasar minimuma inmektedir. Testler eski bir örnek evde yapılmıştır. Bu testlerin amacı sıcaklık, karbonmonoksit, NOx ve oksijeni ölçmektir. Sıcaklık ısıl çiftleri, iki ayrı yere - mutfak ve yatak/oturma odası -ve 3 farklı yüksekliğe yerleştirilmiştir: Tavan yüksekliği, kafa yüksekliği (1.75 m) ve yatak yüksekliği (1 m). Toplam 6 sıcaklık mili kullanılmıştır. Malesef, gaz seviyelerini ölçmek için getirilen milin hatalı 02 hücresine sahip olduğu fark edilmiştir. Bu nedenle yalnızca 0 2 değil, aynı zamanda CO ve NOx seviyesi ölçümleri de yapılamadığından, toksik gaz seviyeleri ile ilgili hiçbir veri elde edilememiştir. Su sisi boruları, üretici tarafından sağlanan rehberlere göre kurulmuştur. Tüm kurulumda 12 mm X 1.5 mm 316L derecesinde paslanmaz çelik boru ve sıkıştırma teçhizatı kullanılmıştır. Basınç, 100 bar'lık tek aşamalı, yüksek basınçlı piston pompası ile sağlanmış ve maksimum akış hızı dakikada 12 litre olarak belirlenmiştir. Kurulumda Fogex FA20 ağızlıklar ve dakikada 0.64 litre k-faktörlü 57 °C sıcaklık hissedicisi kullanılmıştır. Sistem 100 bar basınçla çalıştırıldığında her bir ağızlıktan 6.4 litre geçmektedir. Akış hesaplamaları, sistemin en kötü toplam boşaltma durumuna ve yüksek basınçlı sistemler için Darcy -Weisbach formülüne göre yapıldı. 3 odalı olan dairede bir mutfak ve bir oturma odası bulunmaktadır. Erişim, oturma odası ile sonlanan bir giriş/kaçış koridorundan yapılmaktadır. Test, 'A sınıfı' yangını temsil etmektedir. İki palet arasına sıkıştırılan köpükle geçici bir koltuk yapılmış ve yangın gaz yağının yakılmasıyla çıkarılmıştır. 'Koltuk' tek bir ağızlıktan yaklaşık 1.5 m uzağa yerleştirilmiştir. Aynı zamanda, basınç aynı kalırken tek bir ağızlığa pompalama kapasitesinin sınırlandırılması ile su sisi ile hızlı soğutma yapılabileceğini de kanıtlamış olduk. Sistem yalnızca 40 saniye sonra harekete geçebilir ve yaklaşık üç dakika içinde yangını söndürebilir. Boşaltım sonrası sıcaklıkta hızlı bir düşüş olmuştur. Ulaşılan en yüksek sıcaklık mutfakta 63 °C ve oturma odasında 70 °C olarak belirlenmiştir. Bir soğuk boşaltım (yangın olmayan durum) testi, sis özelliklerinin gösterilmesi için uygulanmıştır. Görünürlük Su sisi boşaltımı sırasında oda sis ve dumanla dolmuş olmasına rağmen oda içinde görünürlük mevcuttu. Çıkış koridorunda 1.5 metrenin altında sis/duman görülmemiştir (duman 1.5 m ya da kafa yüksekliğinin üstündedir). Yangının söndürülmüş olduğu göz önünde bulundurularak boşaltım durdurulduğunda, duman yerden 0.5 m yüksekliğe düşmüştür. Bu durum, sisin dumanı yüksek seviyede tutarak emniyetli kaçış imkanı sağladığını açıkça göstermektedir. Gaz ölçümlerinin yapılamaması büyük talihsizliktir. Yine de, yayınlanmayan benzer bir test sonucuna göre, karbon monoksit boşaltım sırasında düşmektedir ve burada da aynı sonucun alınacağını varsaymak mantıklıdır. Ulaşılan karbon
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=