82 1 KAPAK KONUSU Her bir hidrostatik testte kopya sistem NFPA 13 koşullarını yerine getirdi. Bu testler sırasında herhangi bir kaçak oluşmadı ve gözlemlenmedi. Şaşırtıcı olarak, NFPA 13 koşullarını gerektiren hidrostatik testler gevşek cıvatalarda herhangi bir sorun ortaya koymadı. Dalga Testleri ilk keşif testlerini takiben, birçok dalga testi kopya sisteme uygulandı. Her test için su, sprinkler sisteminin kaynağında kurulu bulunan ve devamlı açılan bir valfle boru sistemine gönderildi. Dalganın büyüklüğü ve özellikleri hastanenin yangın pompasındaki basınç potansiyeli ve akışı göz önüne alınarak uygulandı. Benzer kapasiteli mobil pompa hastanenin yangın pompasının simülasyonunda kullanıldı. Aşağıda tanımlanan potansiyel faktörler dalga testlerinde ele alındı. Her potansiyel faktör bağımsız ve kombine olarak test edildi. t Kaplinlerin monte edilmesi (çeşitli cıvata s ıkılıklarında) t Basınç düşürücü valfin kurulumu t Boru sistemindeki hava Her dalga testi sırasında, boru sistemi suyun boruya sıklıkla girdiği dönemlerdeki basınç artışlarında önemli ölçüde hareketlendi. Ne var ki beklenildiği gibi, basınç düşürme valflerinin bulunduğu ve boru sisteminde hava bulunmadığı tamamen su ile dolu olduğu testler de dahil olmak üzere boru sisteminin indüklediği dalgalara tepkisinin büyüklüğü azalmıştır. Dalga testlerinin bir bölümünde boru sistemi (gevşetilmiş olanlar da dahil) ayrılmadı ya da kaçak yapmadı. Fakat testlerden bir tanesinde test kaplini felaket biçimde ayrıldı (Resim 4).Testte ayrılan kaplinin kırılma şeritleriyle hastanede meydana gelen ayrılma sonucunda kaplinde oluşan şeritlerin çok benzediği gözlemlendi. Boru Ayrılması Dalga testlerini takiben kaplin ayrı lması esnasında meydana gelen faktörler aşağıdakileri içermektedir: t "Parmak-sı kılığında" kaplin cıvataları t Basınç düşürme valfınin bulunmaması t Boru sisteminde oluşan hava 1 YANGIN ve GÜVENLİK SAYI 96 1 PRV basınç d0ş0r0c valf (Sadece 5 - 7 Testleri) Pompadan gelen hat / Yangın muıluOundan gelen hat Bu faktörlerden bir ya da iki tanesi meydana geldiğinde kaplin ayrılmamaktadır. Dalga testlerinin sonuçları baz alınarak, sonraki testlerde kaplin cıvata sıkma torkları, basınç düşürü valfler ve boru sistemindeki hava çeşitli kombinasyonlarda kullanılmıştır. Bu testler, yukarıda belirtilen üç unsurun hepsinin birden meydana gelmesi halinde kaplinin ayrıldığını göstermiştir. Genel Gözlemler Sprinkler sistemlerinin hak ettiği bir güvenilirlikleri ve uzun ömürleri vardır. Araştırmalar bu ünü desteklemiştir. Ne var ki hatalar olduğu zaman, ilgili araştırmalardan çıkarılacak dersler yangın koruma işindeki profesyonellere yararl ı bilgiler sağlamaktadı r. Bu kaplin ayrılması olayındaki temel neden mekanik kaplinin uygunsuz şekilde takılmas ıdır. Özellikle cıvatalar ilk takıldıklarında gevşek bırakılmışlardır. Basınç düşürücü valflerin yetersizliği ve sistemdeki hava bu olayın oluşmasında katkı sağlamışlardır. Sistemi kuranlar tarafından tork anahtarının kullanımı beklenmedik bir olaydır ve geleneksel yuvarlatılmış kaplinlerin minimum torka ulaşıldığı zaman haber veren görsel aletleri yoktur. Yangın koruma mühendislerinin , belirlenmiş cıvata sıkılığına ulaşıldığı zaman cıvata başları arasında boşluk olmamasının güvenilir olmadığını bilmeleri gerekmektedir. (Örneğin bu kapSisteme giden ana hat Jokey pompa I - Jokey pampa kontroıoro linde gereken torkun % 1O aşağısı sağlandığı zaman bile boşluk kalmamıştır.) Daha da ilerisi, NFPA 13'ün gerektird iği hidrostatik testler uygunsuz olarak monte edilmiş kaplinlerde ortaya çıkmayabilir. Yuvarlatılmış uçlu mekanik kaplinler yangından korunma endüstrisinde kullanılabilecek en güvenilir kaplinlerdir ve bu araştırmada yürütülen testler bu güveni lirli ğ i desteklemektedir. Kaplin cıvataları belirlenen torktan aşağıda sıkılsa bile, kaplinlerde dalga testlerinde herhangi bir ayrılma ya da sızıntı olmamıştır. Bu araştırmanın tek amacı , belirli konfıgürasyonlar ve ayrılmalardaki potansiyel faktörlerin farklı ve özel durumlarını gözden geçirmektir. Ancak ilgili bilgiler kaplin performansları açısından genellenmemelidir. Yine de, dalga testi s ı ras ında kaplinin ayrılması için 350'den fazla fırsat olması eğitici bir nitelik taşımaktadır. Ayrıca sızıntı ya da ayrılma gerçekleşen kaplinler parmak sıkıl ığında olan kaplinlerdir. Bu önemli performans, kaplin ayrılmaları sprinkler sistemlerinde nadiren görülse de, açıkça kaplinin sağlama tasarımını ve çalışkan kurulumcuları ön plana çıkartmaktadır. Bununla beraber, kurulumda gözden kaçanlar olabilir. Kurulumcu müteahhitle işbirliği içinde bulunan yangın koruma mühendisleri, cıvataların sıkılığından emin olmak için üreticinin önerdiği kurulum talimatnamesine uygun olarak belirli metotlar uygulamalıdır. ■
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=