'KAPAK KONUSU Temiz Gazlı Söndürme Sistemleri ve TS- 15014520 Neler Getiriyor? 1 Bu makalede Temiz Gazlı Söndürme Sistemleri için ISO-14520 zorunlu standartları, yeni konsantrasyon değerleri ve ülkemizdeki uygulamaları aktarılmaktadıı: Gökhan Aktaş LPG Türkiye Giriş TSE'nin ISO 14520 Standartlarını TS-ISO 14520 olarak birebir kabul etmesiyle birlikte tartışmalara son nokta konulmuştur. EN standartları ulusal standartlarımız haline dönüşmüştür. Türkiye Yangın Yönetmeliği de ilgili EN standartlarını refere etmektedir. NFPA standartları UL test prosedürleri standartları tüm Avrupa'da ISO ve EN standartları olarak yerini almıştır. 15014520 t Temiz gazlı söndürücüleri listeler; dizaynı ve uygulaması ile ilgili kuralları içerir. t AB ülkelerinde Ulusal Standart haline dönüşmektedir. Bazı ülkelerde tavsiye niteliğindedir ve bazı ülkelerde ise ulusal standart halini almıştır. t Türkiye gözlemci statüsünde komitelerde yer almıştır ve son hali TSE tarafından 2005 sonunda oylanmış ve kabul edilmiştir. t ISO 14520-1 sistemlerle ilgili genel kuralları içerir. t ISO 14520-2 ile 14 arası, her bir gaz için dizayn ve test kriterleridir. t Yeni alternatifler eklenebilecektir. NFPA 2001 (En son 2004 yılında revize edilmiştir) ABD orijinli olup AB ülkelerinde ve ülkemizde yerini ISO 14520 almıştır. ISO 14520 ile benzerlikler taşımasına rağmen bazı önemli farklılıklar içerir. A. 150 14520 ve NFPA 2001 Temel Farkları Özetle ISO 14520 standartları daha yüksek performans ve emniyet beklentisi IYANGIN ve GÜVENLİK SAYI 96 90 getirmiştir. Avrupa Birliği başlangıçta NFPA standartlarını baz alarak başladığı çalışmaları sonucunda, yapılan test ve komite çalışmaları sonrasında daha emniyetli sistemler tasarımını esas almaktadır: t Test prosedürlerinde bazı farklılıklar vardır. Söndürme süresi ve performansı için ISO-15420 daha kısa sürelerde söndürme "Flame Knock Down" istenmektedir. t Konsantrasyon değerleri farklıdır. Dizayn değerleri ISO tarafından verilmiş değerlerin dışında akreditasyonu ISO tarafından kabul görmüş (UL, LPCB, VdS vb.) kuruluşlarca test sonuçları üretici firmalar tarafından kullanılabilecektir. t Söndürme için ilave edilen emniyet faktörü (safety factor) farklıdır. ❖ Testlerde bulunan söndürme konsantrasyon değerlerine emniyet faktörleri ilave edilerek dizayn değeri bulunmaktadır. ❖ Dizayn K = Söndürme K x Emniyet Faktörü - ISO 14520 % 30 (% 10 daha emniyetli) - NFPA 2001 % 20 ❖ Asınıfı yangınlar için yeni ISO 145202006 değerleri aşağıdadır: HFC 227ea: % 7.9 (En çok bilinen adı ile FM-200) HFC 125: % 11.2 (HFC125 + % 15 Lemonen = NAF-S-125 için% 8.7) HFC 23 (FE-13): % 16.30 IG 01 (Argon): % 48.50 IG 55 (% 50 Argon + % 50 Nitrojen): % 45.10 - IG 100 (Nitrojen): % 41.50 t Silindir özellikleri farklıdır: ❖ ISO: PED, TPED, EC Direktiflerine uygun silindirler (max.140 it) ❖ NFPA: D.O.T. dikişli silindirleri de kabul etmektedir. Avrupa Birliği direktifleri daha yüksek dayanımlı silindir standardı getirmiştir. t ISO 14520 oda sızdırmazl ık testini zorunlu kılmıştır. Her yıl tekrarlanmasını istemektedir. NFPA 2001 ise tavsiye niteliğindedir. t Rakım faktörleri farklıdır. ❖ ISO 14520 1000 m'den başlayan azaltma faktörü kullanır (1000 m için 0,89) ❖NFPA 2001 1000 ft'den (300 m) itibaren azaltma katsayısı kullanılır. t ISO 14520 risk sınıfında "High A Class" (YüksekASınıfı) vardır. ❖ Sadece ahşap (wood erip) yerine karışım katı yangınları esas alınır. ❖ ABS, PPMA, PVC levhaların ahşap ile birlikte yanması esas alınır. ❖ Kablo yoğunluğu olan odalarda "Yüksek A Sınıfı" konsantrasyon tercih edilir. ❖ 100 mm'den fazla olan kablo demetleri varsa, % 20'den fazla dolulukta kablo tavaları varsa, söndürme sırasında 5 kW daha fazla enerji tüketimi varsa daha yüksek olan ilgili tablodaki değer kullanılır. Örneğin; HFC227ea için % 8.5, FE 13 için % 16.50, IG-01 için% 48.50, IG-55 için% 45.1 O değerleri kullanılır. ~
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=