1 ALEV DETEKTÖRLERi ENDÜSTRİYEL YANGIN TEHLiKELERİ Endüstriyel yangın tehlikeleri genel olarak dört gruba ayrılmıştır: Ateşleme Kaynakları , Malzemeler, Bina Tehlikeleri ve Personel Tehlikeleri. Ateşleme Kaynakları Tüm enerji türleri ve biçimleri potansiyel ateşleme kaynağı olarak görülebilir. Sanayide yaygın olarak bulunan bazı ateşleme türleri şunlard ır: t Açık alevler t Elektrik tesisatı / cihazlar t Sigara içme t lsı kaynakları / sıcak yüzeyler t Kaynak ve kesme t Sürtünme t Kıvılcımlar ve arklar t Statik kıvılcımlar t Kimyasal reaksiyonlar t Gaz s ıkıştırma Malzemeler Alev almayıp yanmayacak yalnızca birkaç malzeme vardır. Sıvı, gaz ya da buhar halindeki malzemeler genellikle katı yakıtlardan daha çabuk parlar. Malzemeler yanıcılıklarına ve alev alma ve yanma kabiliyetlerine göre değerlendirilirler. Malzemelerin yanıcılık oranı kolaylıkla elde eçlilebilen bir bilgidir. Sanayide kullanılar:ı yanı2ı malzemelerin yaygın ölan bazı türleri şunlardır: tAğaç ' t Kumaş / tekstil t Plastikler t Akaryakıtlar t Boyalar t Çözücüler t Temizlik sıvıları t Hidrolik sıvılar Bina Tehlikeleri Binanın yapısındaki malzemeler bir yangına dayanma kabiliyetini belirler. Yapısal iskelette ağaç kullanımının yangına karşı dayanıklılığ ı oldukça s ınırlıd ır. Çelik çubuklar muhafazalarla ya da ateşe dayanıklı kimyasal kaplamalarla korunmadıkça, düşük yangın sıcaklıklarında bile önemli ölçüde yapısal düşüşlere neden olur. Yangın bir bina içinde çok çabuk yayılabildiğinden, çatı ve duvarlarda büyük yapısal çökmelere neden olabilir. Binanın tasarımına bağlı olarak, yangının harekeli yatay veya dikey olabilir. IYANGIN ve GÜVENLiK SAYI 97 148 Yangın Tespit Teknolojileri ısı Tespiti Duman Tespiti Optik Alev Tespiti Hemen yakınında meydana Duman partikülleri (kurum) Yangın sürecinde çok sagelen bir yangın senaryo- ve havadaki gazlar gibi yan- yıda dalga bandında yayısundaki sıcaklık artışını kont- gın ürünlerinin varlı ğını kont- lan ene~i ışımasını kontrol rol eder. rol eder. eder. t ısı ile harekete geçen sa- t lyonizasyon tipi • uv bitampül t Photoelektrik tipi t IR t lsıl olarak eriyebilen bağ- t Duman-ışın (lazer) tipi t ikili UV/IR lantı cihazı t Bulanıklık analizi (Vesda) t ikili IR/IR t Doğrusal sıcaklık artışı tipi t Üçlü IR (IR3) ölçme cihazı t Birçok bilgiyi aynı anda • Çoklu spektral t Gelişmiş ısıl görüntüleme işleme sokan bilgisayar t CCTV -Alev görüntü sistemleri (bulanık mantık) tipi işleme t özel gaz tespiti Şekil 1. Tipik ısı, duman ve optik alev tespiti teknolojileri. - (a) mum alevi (d) gün ışığı - • - (b) benzin ateşi • • •· • •• (c) havagazı ateşi - (e) elektrik ampulü (f) sıcak madde 1 Şekil 2. Alev dalga bandı analizleri. Personel Tehlikeleri YANGININ TESPİT EDİLMESi 1 Personeli ilgilendiren başlıca yangın tehlikesi güvenli kaçış rotalarıdır. Yangın henüz küçük ve belli bir alanla sı nırlandırılmışken sağlanan erken uyarı, personelin güvenli şekilde kaçmasına ve yangını söndürmek için gerekli önlemleri al malarına ya da ilk yard ım servisleri ve itfaiyeyi aramalarına olanak tanır. Çağrıya otomatik olarak yanıt verenler ve i lkyardı m servisleri ek tehlikelere maruz kal abileceğinden, özel uyarı ve koruma ekipmanı gereklidir. Bir yangın senaryosu yakıt tüketimi, oksijen / hava tüketimi, buharlaşan alev bölgesindeki ısı yayımı ya da kimyasal reaksiyonlar gibi denetlenebilen parametrelere bağl ı olan çok sayıda yaklaşımla incelenebilir. Genellikle, buharlaşan yakıt atmosfere karışarak anında oksijenle ve alevlerle reaksiyona girer ve co2 , Hp , HC (yanmamış hidrokarbon molekülleri), C (is), ~
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=