IYANGIN POMPALAR! Hat Üstü Pompalar (lnline Pump): Yer sıkıntısı yaşanan pompa odalarında tercih edilebilir. Bu pompalarla nispeten yüksek kapasitelere çıkılabilmesi mümkündür, fakat bu durumda büyüyecek motorun pompa tipinin gereğince pompa salyangozu ve çarkı üzerinde dik duracağı, dolayısı ile herhangi bir servis durumunda pompanın motorunun sökülmesi gerekliliği unutulmamalıdır. İlk yatırım maliyeti düşük, işletme maliyetleri yüksek bir pompa türüdür. Dik Şaftlı Pompalar (Vertical Turbine Pump): Dik şaftlı pompalar, emişte pozitif basıncın sağlanamadığı depo yerleşimlerinde vazgeçilmezdir. Bu tip yangın pompaları emiş yapacağı havuz veya gömülü tip su deposunun derinliği dikkate alınarak boyutla ndırılmalıdır. Pompa çarkları su deposu içerisine daldırılır ve daldırma derinliğine uygun dik tip şaft kullanılarak kademeli çarklar bu şaft tarafından döndürülür. Dik şaft yatayda veya dikeyde bağlanmış olan motor ile tahrik edilebilir. Bu pompalar yapısı gereği özel imalat ve boyutlandırma gerektirdiği için diğer pompa tiplerine göre ilk yatırım maliyetleri daha fazladır. Uçtan Emişli Pompalar (End Suction Pump): Adından da anlaşıldığ ı üzere, emiş hattı pompa salyangozunun ortasından bağlıdır. ilk yatırım maliyeti hat üstü pompalardan fazla olmasına rağmen, pompa gövdesine bakım yapılması gerektiğinde yatayda kaide üzerinde duran motorun sökülmesi gerekmediği için işletme maliyetleri daha makuldür. Yatay Şaftlı Bölünebilir Gövdeli Pompalar (horizontal split case pump): En yaygın kullanılan yangın pompası türüdür, pompa motoru yatayda kaide üzerinde durmakta ve kaplinli bağlantı ile çarka bağlı şaftı tahrik etmektedir. Pompa salyangozu iki parça halinde sökülebilir olduğu için bakım yapılması ve çarkta meydana gelebilecek herhangi bir sorunun tespiti en ekonomik yoldan yapılabilir (Resim 1 ). Tüm yangın pompaları, mil, çark, motor vs. gibi hareketli elemanlar içerdiği için IYANGlN ve GÜVENLiK SAYI 97 • 156 1. Poziti f basınçlı yangın suyu deposu 2. Volteks plakası 3. Emiş hattı 4. Emiş hattının donmasına karşı inşai koruma 5. Depo ve pompa odası arasında bağımsız hareket sebebi ile oluşabilecek stresi almak için esnek kaplin 6. OS&Y vana 7. Eksantrik redüksyon 8. Emiş hattı manometresi 9. Yatay şaftlı bölünebilir gövdeli yangın pompası 10. Otomatik hava atma ventili 11. Basma hattı manometreleri 12. Te Parçası 13. Relief vana (gerekli olması halinde kullanılmalıdır) 14. Çek vana 15. Yangın tesisatı basma hattı 16. Drenaj vanası veya damlatma vanası 17. Hortum hattı manifoldu ve hortum vanaları 18. Sorulama desteği 19. tzleme anahtarlı gate veya kelebek vana Şekil ].Pozitif basınçlı sıı deposundan emiş yapan yatay tip bölünebilir gövdeli yangın pompası ve tesisat elemanları zemine çok iyi sabitlenmelidir. Yüksek güçlü pompalarda bu konu çok daha fazla önem arz etmektedir. Yangın pompaları kendi ağırlıklarının en az 1,5 katı donatılı beton kaide üzerine sabitlenmelidir. Kaide yüksekliği 15 cm'den (tercihen 25 cm) daha alçak olmamak kaydı ile pompa istasyonunun şartları göz önünde bulundurularak daha yüksek imal edilebilir. Yangın pompasının çelik konstrüksiyon tabanı en az 30 cm'lik yeterli sayıda çelik dübeller ile kaideye sabitlenmeli ve çelik konstrüksiyon pompa kaidesi dolgu boşluğundan uygun dolgu malzemesi ile doldurularak kaideye sabitlenmelidir. Pompa kaidesinde titreşim yutucu kauçuk malzeme kullanılmamalı , zemine direkt sabitlenmelidir. Tesisata titreşim gitmesi ve bu durumun rahatsız edici olması halinde onaylı metal kompansatörler emiş ve basma hatlarında kullanılabilir. Bu hatlarda kauçuk kompansatör kullanılması tavsiye edilmez. örnekte pozitif basınçlı su deposundan emiş yapan yatay tip bölünebilir gövdeli yangın pompası ve tesisat elemanları görülebilir (Şekil 1 ). Yangın pompalarının emiş hatları, pompa performansı açısından en önemli etkenlerden biridir. Dikey tip pompalar haricinde, tüm santrifüj yangın pompaları dizayn debilerinin% 150'sini bastıkları şartlarda emiş flanşlarında basınç O bar'ın altına düşmemelidir. Ayrıca emiş hattında emiş flanşından akıntıya ters yönde 1 O kat emiş hattı çapı kadar mesafede maksimum su hızı 4,57 m/sn'yi geçmemelidir. Negatif emiş basıncı ile çalışan pompaların listelendiği performans değerlerini sağlayamayacağı unutulmamalıdır. Bu amaçla hattın ihtiyaç olan debiye göre doğru boyutlandırılması ve üzerinde oluşabilecek basınç kayıpları açısından değerlendirilip, hat boyunca ikiden fazla dirsek yapılmaması tavsiye edilir. Yine basınç kayıplarının düşürülmesi ve laminar akımın sağlanabilmesi bakımından emiş hattı kapatma vanası olarak sadece tam geçişli, görsel olarak açık veya kapalı olduğu anlaşılabilen OS&Y (yükselen milli) vanaların kullanılması gereklidir. Bu vanaların aynı zamanda elek!- ~
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=