Yangın ve Güvenlik Dergisi 97. Sayı (Eylül 2006)

IYANGIN POMPALAR! Basınç dalgalanması kararsız pompa çalışmasına yol açıyorsa hava odası veya titreşim damperi konulabilir "-._ __ ~-.. l Vana ile çek vana arasından alınan presostat hattı 1 1 1 -• minimum 1,5 metre 1/2" bakır boru Kontrol paneli Presostat 1/2" globe vana A 1/4" tapa 1/2" globe vana B 1/4" tapa 1 Şekil 6. Presosıaı hatları Emiş hattında sıklıkla yapılan imalat hatalarından birisi de emiş borusunun pompa salyangozuna yatayda dirsek yaparak bağlanmasıd ır. Bu durumda salyangoz içerisinde türbülans o lu şabileceği gibi pompa çarkının önündeki ve arkasındaki basınç farklı olacak ve bu nedenle çark yatağı üzerinde alçak basınçlı tarafa doğru harekete zorlanacaktır. Bu zorlama sonucu çark yatağı gün geçti.kçe aşınacak ve ileride çark yataklarında problem yaşanacaktır (Şekil 4). Hiçbir koşulda pompa emiş ve basış hatlarında stres oluşturulmamalıdır. Bu amaçla bu hatların pompa odasına giriş ve çıkışlarında oda duvarı ile aralarında en az 2,5 cm boşluk bırakılmalı, bu boşluk uygun yangın yalıtımlı mastik ve taş yünü kullanılarak doldurulmalıdır. Borulamada diğer bir stres oluşturan unsur vanaların boruya taşıtılmasıdır. Bunu engellemek için vana altlarına taşıyıcı kaide yapılmalı_dır (Şekil 1 ve Resim 2). Yangın pompası basma hattının boyutlandırılması yapılırken, dizayn debisinin %150 geçerken boru içi su hızının 6,2 m/sn'yi geçmemesine dikkat edilmelidir.Pompa IYANGIN ve GÜVENLiK SAYI 97 158 Manometre test bağlantı noktaları A veya B basma hattında çek vana kullanılmalı , tercihen kapatma vanası olarak izleme anahtarlı OS&Y vana veya izleme anahtarlı redüktörlü kelebek vana kullanılmalıdır. Basma hattında konsantrik redüksiyon kullanılmalıdır. Yangın pompalarının performanslarının ölçülebilir olması için pompa tesisatı bir test düzeneğine sahip olmalıdır. Bu tip uygulamalarda hortum vanaları seti kulla- ·.nılabildiği gibi, sıklıkla venturi prensibi ile çalışan akış metreler kullanılmaktadır (Şekil 5). Dizel pompaların sıfır debideki basma yüksekliklerinin 1,21 katı artı dolu depo statik basıncı, sistem maksimum çalışma basıncını geçiyor ise dizel pompa basma flanşından sonra ana relief vanası kullanılmalıdır. Relief vananın diğer bütün sistem vanalarından (çekvana, izolasyon vanası vs.) önce konulması bu vanaların yüksek basınçtan korunması için şarttır. Relief vana hattı üzerine herhangi bir kapatma vanası konulamaz. Bu vananın çıkış boru çapı, eğer çıkış hattı üzerinde birden fazla dirsek var ise bir boy arttırı lır. Relief vananın açıldığını görebilmek için 1 gözetleme camlı konik redüksiyon kullanılabilir. Relief vana hattının yangın suyu deposuna su seviyesi üzerinden bağlanması bu hattan akacak suyun drenaj problemini ortadan kaldırır. Relief vanaların basma kolektörüne takılması veya iki pompa için ortak relief vana kullanılması yanlıştır. Ana relief vanalar yapıları gereği sürekli basınç altında bırakılmamalıdır. Pompaların otomatik devreye girmesini sağlayacak presostat hatları, her pompa için (dizel, elektrikli, jokey) ayrı ayrı pompaların çek vanalarından sonra izolasyon vanalarından önce alınır. Bu hat ½" bakır boru, pirinç boru veya paslanmaz çelik boru ile çekilebilir. Ani basınç darbelerinden presostatları korumak amacı ile hat üzerine birbirinden en az 1,5 m uzakl ıkta 2,4 mm orifisli iki adet çek vana konul malıdı r. Presostat hattı üzerine kesinlikle kapatma vanası konulmamalıdır (Şekil 6). Son olarak ihtiyaç duyulduğu taktirde, sistemin istenen performansta çalışacağından emin olunması için pompaların ve tesisatın periyodik testlerinin ve bakımlarının yapılması şartı unutulmamalıdır.■

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=