Yangın ve Güvenlik Dergisi 97. Sayı (Eylül 2006)

1 KAPAK KONUSU ğundaki bir koridorun sonuna işaret yüksekliği en az 15cm olan içeriden aydınlatılan tipte acil durum yönlendirme armatürü yerleştiri lmelidir. Eğer mimari/estetik kaygılardan dolayı bu armatür 10 cm işaret yüksekliğinde seçilmişse , koridorun başından görülemez bu nedenle koridorun ortasına da bir tane ilave edilerek iki adet kullanılması gerekir. 9. ÇALIŞMA SÜRESİ SEÇİMİ Şebeke geriliminin normal sın ırlarının altına düşmesi veya kesilmesi durumunda acil aydınlatma devreye girmeli ve beyan çalışma süresi boyunca beyan lümen çıkışı sağlanmalıdır. Kaçış yollarında ve açık alanlarda, tahliye amaçlı acil ayd ınlatma süresi en az 1 saat ol mal ı dır. Tehlike riski yüksek olan bölgelerde, risk devam ettiği sürece acil aydınlatma sağlanmalıdır. Hastane, huzurevi, engelli eğitimi amaçlı binalar vb. gibi tahliyenin normal hızda olamayacağ ı belli olan binalarda tahliye amaçlı acil aydınlatma süresi 1 saatten fazla olmalıdır. 1 O. ÇALIŞMA MODU SEÇİMİ Acil aydınlatma ve yönlendirme armatürleri genel olarak dört değişik tipte çalışırlar. Kesintide Yanan (Non-maintained) Yaygın olarak kullanılır, bu tip cihazlarda lamba şebeke gerilimi normal durumda iken sönük olup, şebeke arızası durumunda yanmaya başlar. Binayı hep aynı kimseler kullanıyorsa yani kullanıcılar binaya yabancı değilse bu tip seçilebilir. Sürekli Yanan (Maintained) Yaygın olarak kul lanılır, bu tip cihazlarda lamba şebeke gerilimi normal durumda iken yanar, şebeke arızası durumunda lamba yanmaya devam eder. Bazı versiyonlarında lamba harici bir anahtar takılarak istendiğinde söndürülebilir. Bu özelIYANGIN ve GÜVENLİK SAYI 97 • 60 Çalışma Kesintide Sürekli modu yanan yanan Şebeke ~ &~ gerilimi normal Söndürülebilir Şebeke ~ ~ gerilimi kesik veya düşük liğinden dolayı bazı lamba gündüz söndürülür, gece güvenlik ayd ınlatması maksadı ile kullanıl ır. Topluma açık çarşı, alışveriş merkezi, otel vb. binalarla sinema, tiyatro, eğlence merkezi vb. yoğun kullanımı olan mekanlarda bu tür çalışma modu seçilmelidir. Kombine Kesintide Yanan (Sustained / Combined Non-Maintained) Bu tip armatürlerde iki lamba vardır. Lambalardan birisi standart aydınlatma armatürü gibi davranır, harici bir anahtar takılarak istendiğinde söndürülebilir. Diğer lamba ise sadece şebeke arızası durumunda devreye girer. Kombine Sürekli Yanan (Combined Maintained) Bu tip armatürlerde iki lamba vardır. Lambalardan birisi standart aydınlatma armatürü gibi davranır, harici bir anahtar takılarak istendiğinde söndürülebilir. Her iki lamba şebeke arızası durumunda devreye girer. 11- ÇALIŞMA SİSTEMİ SEÇİMİ Acil aydınlatma TS EN 60598-2-22 Standard ına uygun acil aydın latma armatürleri ile yapılır, bu armatürler aşağıdaki tiplerde veya kombinasyonunda olabilir. Tasarımcılar için önemli bir uyarı : Acil aydınlatma sistemi tasarımcısı arıza olasılığını hesaba almal ıdır. Mesela büyük bir alan çok kuvvetli ışık çıkışı olan tek bir cihaz ile aydınlatılabilir ama acil aydınlatma açısından bu tercih edilen bir durum değildir çünkü lamba arızası, lambanın ömrünün dolması veya cihazın içinden kaynaklanan bir arıza dolayısıyla cihaz gerektiği an ayd ın latma yapmayabilir ve tahliye problemleri yaşanabil ir. Kombine Kombine kesintide yanan sürekli yanan ~~ & ~ Söndürülebilir 1 lamba söndürülebilir ~ ~ Bu açıdan daha düşük güçlü birkaç tane cihazın kullanılması daha uygun bir seçim olacaktır. Bağımsız Acil Aydınlatma Armatürleri (Self Contained Luminaires) Kendi batarya, şarj devresi, şebeke gerilimi denetleyicisi ve lamba sürücü devresine sahip acil aydınlatma armatürleridir. Lamba tipi floresan, 4 uçlu (startersiz) kompakt floresan veya düşük gerilim tungsten halojen lamba olabilir. Bağımsız aydınlatma armatürlerinin kullanıldığı sistemlerde montaj hızlı yapılır, kablo tesisat maliyeti düşüktü r, kapasite artırımı kolayd ır, mimari değişikliklere uyum gösterir fakat buna karşın çok büyük sistemlerde maliyeti fazla olabilir. Acil Aydınlatma Dönüştürme Kiti (Emergency Conversion Kits) Acil aydınlatma seviyesini sağlayacak şekilde ortamda bulunan bazı aydınlatma armatürleri, içine veya yakınına acil aydınlatma dönüştürme kitleri monte edilerek bağımsız acil aydınlatma armatürlerine dönüştürülebilir. Seçilen aydınlatma armatürü tek veya çok lambalı floresan, 4 uçlu (startersiz) kompakt floresan veya düşük gerilim tungsten halojen lamba olabilir. Floresan veya bazı düşük gerilimli halojen lambalar için yapılan acil aydınlatma kitleri devreye girdiği zaman lambayı normal aydınlatma seviyesinde değil daha düşük olan acil ayd ı nlatma seviyesinde yakar. Bu orantıya Balast Lümen Faktörü denilir. Lambanın tam verimle yanması gerekmez çünkü esas amaç binadan tahliye imkanını sağlayacak şartlarda aydınlatma yapmaktır.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=