IGÜVENLiK olarak güvenli olur. Eğer mümkün değil ise kalan riski tolere edilebilir seviyeye çekmek için ek ölçütler gereklidir. Eğer geçerli uygulamaya uygun ise elektronik kontroller kullanılarak sağlanabilir. Elektronik kontroller (eğer uygun olarak dizayn edildiyse) tesisin güvenliğini sağlayabilir. Gereksinimler standartlarda belirtilmiştir. Process Kontrol Teknolojisini Kullanan Güvenlik Ölçütleri İçin İlgili Standartlar Örneğin Almanya'da process kontrol teknolojisi kullanan ölçütler için şu ulusal standartlar kullanılmaktaydı: t DiN V 19250 "Kontrol ve makine koruma cihazları için temel güvenlik şartları" t DiN V 19251 "Kontrol ve makine koruma cihazları - Güvenlik fonksiyonları için gereksinimler ve ölçütler" t DiN V VDE 0801 "güvenlikle ilgili görevleri ile sistem bilgisayarları için temel kurallar" EN 61508'in onayına göre bu standartlar 08.2004 tarihinde geçerliliğini kaybetmiştir ve EN 61508 uygulamaya konulmuştur. Process endüstrisinin özel standardı 2002 yılında oylama ile seçilen IEC 61511 "Fonksiyonel güvenlik: Process endüstri sektörü için güvenlik sistemleri." IEC 61551, EN/IEC 61508'in gereksiRisk Azaltma Bir riski tamamen ortadan kaldırmak mümkün olmadığı gibi (hem teknik hem pratik açıdan) kalan riski sınırlamak yeterli olmayabilir fakat tolere edilebilir risk özel olarak tanımlanabilir. Risk azaltma fonksiyonlarının güvenlik içeriği için ölçütler bu iki faktöre göre farklılık gösterir. EN 61508 risk azaltma fonksiyonlarını uygularken olası hatalar için hedef ölçütleri "Safety lntegrity Level" (SiL) olarak tanımlanır. Gerekli Özelliklerin Temelleri ve Cihaz Seçimi 1. Güvenlik Fonksiyonu Tesisin elektronik kontroller kullanılarak risk azaltm ası tehlikeli duruma sebep olabilecek makineye her bir olası durum için fonksiyonlar tanımlanarak yapılır. Güvenlik fonksiyonu olarak tanımlanan bu fonksiyonlar tesisin veya sistemin nimlerini process endüstrisi için özel ola- güvenli durumunu korur ve eğer tehlikeli rak tanımlamıştır. Bunun d ı şında cihazlar ve araçlar için ek standartlar da uygulanır. Bu standartlar özel güvenlik gereksinimlerini içerir. Process Kontrol Teknolojisi Kullanırken Risk Azaltma Eğer temel process kontrol sisteminde ve görüntüleme cihazında oluşabilecek hatalar tehlikeli bir duruma veya sistemde/tesiste herhangi bir tehlikeli duruma yol açıyorsa ve oluşan risk kabul edilmedurum oluşursa tesisi/sistemi güvenli hale getirir. Güvenlik fonksiyonunun tanımı bu fonksiyonun ne için özelleştiğini ve risk analizinden türetilmiş SIL'ini içerir. 2. Güvenlik Fonksiyonlarının Uygulanması • yecek kadar büyükse riski azaltmak için ölçütler gerekir. Bu durumda uygun koruma ölçütleri uygulanmalı veya tehlikeli Her güvenlik fonksiyonu, bilgi alımından bilgi değerlendirilmesine ve gerekli uygulamaya kadar tam bir zinciri içerir. Güvenli PLC'ler, sensörler ve yol vericiler gibi kullanılan ekipmanlar belirlenen SiL standartlarını yerine getirmelidir. durumun oluşma olasılığı ile meydana Cihaz Karakteristikleri ve gelebilecek hasar olasılığı azaltılmalıdır. Özellikleri Bu eğer güvenlik gereksinimleri yerine Eğer PLC'ler bilgi işlemi yapmak için kulgetiriyorsa process kontrol sistemleri ile !anılıyorsa "Güvenlik PLC" (IEC 61508) sağlanabi l ir. gereksinimlerini ve bu konudaki SIL'i ta124 IYANGIN ve GÜVENLİK SAYI 99 marnlaması gerekir. Aynı zamanda bağımsız bir test edici tarafından sertifikalanmalıdır. Standartlar tarafından özelleştirilmiş bu Güvenli PLC'lerin karakteristikleri ve özellikleri: t Geliştirilirken, üretilirken ve servis sırasında özel ölçütler ve teknikler sistematik hataları engellemek için uygulanabilmeli. t PLC çalışma sırasında oluşabilecek sistematik hataları kontrol edebilmeli. t PLC çalışma sırasında mekanik problemleri fark edip kontrol edebilmeli. t Hatayı kontrol edebilmek; sistem oluşan bir hatayı fark ettiğinde bu hata ile ilgili güvenlik fonksiyonunu (örneğin tesisi kapatmak) gerçekleştirme ile olur. Bunlara benzer gereksinimler karmaşık olan cihazlar için de kullanılmaktadır. Bu konudaki ayrıntılar IEC 61511 'de açıkl anmıştır. Uygulamalar Güvenli PLC kullanılırken ilgili güvenlik el kitabında tanımlanmış şartlar ve gerekli ise sertifikadaki ek durumlar dikkate alınmalıdır. Bunun yanında sensörler ve yol vericiler gibi sisteme bağlanması gereken harici cihazlar için IEC 61508 veya IEC 61511 standartları gereksinimlerinin aşağ ıdaki beklentilerle birlikte dikkate alınması gerekir: t Yükleme, ayarlama ve kullanım hataları gibi sistematik hatalardan sakınılmalıdır. t Rasgele olan hatalar fark edilip kontrol edilebilmelidir. t Uygun hata toleransı bu duruma giren hataların oranına bağlıdır. t Gerekli servis/bakım (tekrar testler). IEC 61508 en çok izin verilebilecek SIL'ini hata toleransının ve güvenli hata oluşumunun bir fonksiyonu olarak tan ımlar. ("Güvenli Hata" sistemin güvenli konumda kaldığı hatalardır.) ■
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=