1 MADEN YANGINLARI avantajları vardır. Bu; cevheri işletecek olanların yapacağı fizibiliteler sonucu oluşacak proje ile belirlenerek karar verecekleri bir konudur. Yeraltı işletmelerinde oluşan yangınlar ve bu yangınların oluşmaması için ne gibi önlemler alındığı veya alınabil eceği konusunda, yakın tarihlerde, hazırla nm ı ş bir doküman, bilgi veya belge benzeri pratik ve detaylı bir çalışma bulunmadığından hareket ederek derlenen bu çalışmada; herkesin anlayabileceği ve güncelleştirilmiş bir yaklaşım l a, bir fiil yaşanmış tecrübeler ışığında, yeraltı madenlerinde veya kapal ı ortamlarda oluşan Açı k (Eksojen) alevli ve Kapal ı (Endojen) yang ı nlar üzerinde durulmaktadır. Yeraltı çalışmalarını toprak üst katmanlarının altında yapılan çalışmalar şeklinde tan ımlayabiliriz . Madene veya cevhere ulaşmak için alınacak olan üst örtü tabakasının alınmasının, ekonomik olarak, çı karı lacak olan cevherin getireceği ekonomik değeri geçmesi durumunda yapı l ması gereken, üretimin bütün teknik kurallarıyla yapılacağı bir ortam düzenlemektir. Bu ortam; üretim yöntemi, havalandırma, nakliyat, hazı rlı kla r ve alınmış olan iş sağlığı ve güvenlik önlemleri gibi birçok aşamalarla kombine edilmiş olmal ı dır. Ancak bazı durumlarda; açık işletme olarak ça lışı rken, ekonomik olarak, üst örtü tabakasının alınması mümkün olmaz, o zaman yeraltı üretim yöntemine geçilir. Ama genelde uygulanan yöntem yeraltı üretim yöntemidir. Yangınlar; yaşamın her anında ve yaşamın olduğu her yerde vardı r. Bunun sebebi yaşamın olduğu her yerde ateşin olmasıdır. Ancak ateşin yangına dönüşebilmesi ve açık alevli yang ı nları meydana getirmesi için gereken "Yeterli Oksijen+Yanıcı Madde+YeterliAteşleyici Kaynak" yani üçlü prizmanın oluşmasıdır. Yangınlar, yeraltı madenciliği yapan her Yeraltı işletmelerinde oluşan yangınlar ve bu yangınların oluşmaması için ne gibi önlemler alındığı veya alınabileceği konusunda, yakın tarihlerde, hazırlanmış bir doküman, bilgi veya belge benzeri pratik ve detaylı bir çalışma bulunmamasından hareket edilerek derlenen bu çalışmada; herkesin anlayabileceği ve güncelleştirilmiş bir yaklaşımla, bir fiil yaşanmış tecrübeler ışığında, yeraltı madenlerinde veya kapalı ortamlarda oluşan Açık {Eksojen) alevli ve Kapalı {Endojen) yangınlar üzerinde durulmaktadır. işletmede hiç yaşanmamış olaylar değildir, küçük ya da büyük ölçekli bir işletmede, yine küçük ya da büyük boyutta olsun bir eksojen (açık) veya kapalı (endojen) yangın meydana gelmiştir veya en azından meydana gelme olasılığı vardır. Yeraltı madenlerinde veya kapal ı ortamlardaki yangınlar derken; t Tek başına (Eksojen) açık alevli ocak yangını t Kapal ı (Endojen) adeta sinsice cereyan eden, ocak yangını veya t İkisinden oluşan kombine ocak yangınları anlaşılmalıdır. OCAK YANGINLARI Ocak Yangınlarını Doğuran Sebepler Ocak yangınları ; t Kendil iğinden yanma - okside olma (Önlemlerin yetersiz kaldığı durumlar sonucu ortaya çıkan ve içten içten, adeta sinsice yanma diyebileceği miz durum ortaya çıkar ki esas bahsedeceğimiz yeraltı kapalı endojen ocak yangın çeşididir. Ve bu konu gelecek sayılarda detaylı bir şekilde anlatılacaktır.) t Nakliyat sistemlerinin sürtünmesi, ısınması t Yağlı ortamlar, etrafa yağlı üstüpü veya bez parçalarının gelişigüzel atılması, bu gibi yerlere kibrit, yanan sigara atı lması t Yeraltı elektrik tesisatı t Açık ateş, kaynak yapma veya kaynakla kesim yapılması, onarım yapılması, ışık t Çeşitli yağ ve yağlı malzemelerin tutuşması , durdurucu sistemlerin, fren balatalarının ısınması t Grizu oluşması , kömür tozu patlaması vb. olayların meydana gelmesi t Veya nedeni belli olmayan durum ları n yaratılmas ı neticesi meydana gelir. İlk başlarda kısmi olan bu yang ınla r varsa ahşap tahkimata temas ederek yangının fiziki olarak büyümesine neden olur. Hava girişlerine yakın çıkan yangınlar, fiziki olarak daha fazla büyür. Grizulu ocaklarda, kontrol edilemeyen yangınlar patlamaya neden olur ve sonuçları çok vahimdir. Ocak yangınlarında; ocak gazlarının patlatılması, zararlı zehirli ve boğucu gazların açığa çıkması ve bunların diğer ocak kesimlerine yayı larak çok büyük tehlikeler ya ratmas ı en önemli durumdur. Ocak yang ı nl arı, üretimin aksamasına veya tam olarak durmasına neden olur. Fakat en büyük tehlike, yangınlar sonucu oluşan zehirli ve boğucu gazların çok büyük sayıda ölümlere sebep olmasıdır. Tahkimatı n, bant ve ihraç tesislerinin vb. yanıcı malzemelerden oluşan teçhizatın yanması yeraltı çalışmalarını engeller, bundan kaynaklanan yangınlar başlı başına bir felaket yaratır. IYANGIN ve GÜVENLİK SAYI 99 164
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=