Yangın ve Güvenlik Dergisi 99. Sayı (Kasım-Aralık 2006)

1 KAPAK KONUSU Türkiye'de İşyeri Hekimliği Uygulamaları Bu yazıda, ülkemizde işyeri Hekimliği ııygulamasmın son 20 yılda gelişimi, konunun sahibi olan Türk Tabipleri Birliği 'nin çalışmaları, işyeri Hekiminin görevleri ve işyeri Hekimliği ııygıılamasmın gerekliliği anlatılmaktadır. lşyeri hekimi; işyerlerinde çalışanların işe bağlı sağlık sorunlarından korunmaları, meslek hastalıklarının, iş kazalarının ve maluliyetlerin önlenmesi, işyerinde çalışma koşullarının iyileştirilmesi, çalışanların sağlığının ve sağl ık bilincinin geliştirilmesi amacıyla tam bir mesleki bağ ı msızl ı k içinde bilgi ve becerilerini kulla n ması gereken, mesleki faaliyetlerini işyerinde sürdüren tıp doktorudur. Uzun yıllar ülkemizde işyeri hekimliği işverenler tarafından bir yasal zorun lu luğu yerine getirmek için göstermelik bir iş olarak görü l müştür. Hekim de, işyeri hekimliğini tedavi edici ve hastanelere sevk edici hizmet olarak ele almıştır. İşyeri hekimliği yapmak için tıp diploması yeterli sayı lm ıştı r. Halbuki tıp eğitiminde iş hekimliği ile ilgili herhangi bir eğitim verilmemektedir. 1980'1i yılların ikinci yarısına kadar, işyeri hekimliği uygulamasında bir kaos yaşanıyordu. Pek çok işyeri yasal zorunluluğa rağmen hekimsizdi. Buna karşın bir hekimin 8-1 O yerde veya daha fazla işyeri hekimliği vardı, tabii bu işyerlerine uğramasa da. .. İşyeri Hekimi Çalıştırmanın Yasal Zorunluluğu 50 ve 50'den fazla işçi çalıştıran işyerlerinde İşyeri Hekimi çal ı ştırma zorunluluğu yasa ve tüzüklerle belirlenmiştir. Bunların en önemlileri: O 1593 sayılı Umumi Hıfzısıhha Yasası 180. Maddesi O 1475 sayılı İş Yasası 81. Maddesi IYANGIN ve GÜVENLiK SAYI 99 64 Dr. M. Şiikrii Giiııer TTB Merkez Konseyi Yüksek Onur Kurulu Üyesi O 506 sayı lı SSK Yasası 114. Maddesi O İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü 91. Maddesi O İşyeri Hekimlerinin Çalışma Şartları ile Görev ve Yetkileri Hakkında Yönetmelik 2. Maddesi İşyeri Hekimliğini çalışma hayatımıza yerleştirmek oldukça zor olmuştur. İşyeri Hekimi çalıştırmak bir kısım işveren ve personel müdürleri tarafından gerek çalışanların sağlığı gerekse de üretimin devamlılığ ı ve verimi bakımından değerlendirilmemiş, mali bir gider olarak görülmüştür. İşyeri hekimi çalıştırmamak için direnç göste rilm iştir. Bu işyerleri 1990'1 yı llarda mahkemeye verilmiş ve 1O'un üzerindeki işyeri hapis ve para cezası ile cezalandırı lm ıştır. Bu kararlar diğer işyerlerine de örnek olmuş ve işyeri hekimi çalı ştırmama direnci kırılmıştır. TTB İşçi Sağlığı ve İşyeri Hekimliği Kolu İşyeri Hekimliği ile ilgili hukuksal sorunlar, lşyeri Hekimliği eğitim çalışmaları, bu alanla ilgili diğer kuruluşlarla ilişkiler, tabip odaları İşyeri Hekimliği Komisyonları çalışmalarırıın uyumu gibi konularda çal ışmalar yapar. Bu Kol çalışmasının yanında bir de Türk Tabipler Birliği (TTB) İşçi Sağlığı ve İşyeri Hekimliği Bilim Kurulu oluşturulmuştur. Bu Kurulun görevleri; İşçi Sağlığı ve İşyeri Hekimliği alanlarında danışmanlık ve araştırma , Sertifika Kursları eğitim programı, eğitici kriterleri, eğitimin niteliği üzerine çal ı şmalar yapmak, işçi sağlığı ve işyeri hekimliği alanında sempozyum, kongre ve bilimsel etkinlikler düzenlemektir. Tıp Fakültesi Diploması Olan Her Hekim, İşyeri Hekimi Olabilir mi? 4 Temmuz 1980 tarihli İşyeri Hekimlerinin Çalışma Şartları ile Görev ve Yetkileri Hakkında Yönetmeliğin 6. maddesi "Yetkili bir makam tşrafından bir İş Hekimliği Sertifikasına sahip olmak" koşulu getirilmiştir. Kısaca, İşyeri Hekimi olmak için tıp fakültesi mezunu olmak yetmez, bu alanda kurstan geçip, sertifika almak gerekir. 1987 yı l ına kadar İşyeri Hekimliği Sertifikası vermek için hiçbir talipli kurum çıkmadı. 1987 yılında 35. Türk Tabipleri Bir- . liği Büyük Kongresinde delegeler TTB Merkez Konseyinin İş Hekimliği Sertifika Kursları düzenleme kararı aldı. Ve ilk kurs Şubat 1988'de İstanbul'da açıldı. Kurslar TTB İşçi Sağlığı ve lşyeri Hekimliği Kolu tarafından düzenlenmektedir. Sertifika kurslarının ilk yılları zorluklar içinde geçmiştir. örneğin Kimya ve Petrol İşverenleri Sendikası (KİPLAS) Türk Tabipleri Birl iği'n in böyle bir kurs açma yetkisinin olmad ığını ileri sürerek girişimlerde bulunmuş, başarılı olamamıştır. "Tıp diplomamız var, bu kurs nereden çıktı?" görüşü ile kursa katılan hekimlerin de direnci ile karşılaşılm ı şt ır. Zaman içinde bu dirençler kı rı lmı ş, azalarak yok olup gitmiştir. !çirıde bulunduğumuz ortamda gerek işverenler, gerekse de hekimler tarafından işyeri hekimliğinin önemi anlaş ılmıştır. Türk Tabipleri Birliği İşçi Sağlığı ve lşyeri Hekimliğ i Kolu yoğun hazırlık çalışmaları ile işyeri hekimliği sertifika program-

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=