Proj Dr. Abtlııralııııaıı Kılıç İTÜ Makiııa Fakültesi İtfaiyenin temel görevi insanların uğradığı yaııgııı, sel, çökme, kaymll ve benzerifelaketlere miidalıale ederek zararı azaltmak ve insanları kıırtarııuıktır. Bıı çalışmalardaki bllşarı derecesi olay yerindeki ekibin orgllniwsyo111111a ve koordinllsyon11na bllğlulır. Bıı nedenle ofay yerinde, ekiplerin nitelikleriııe ve olayın boyııtlllrınll ııyg11n progrmııııı /wzırlllmnası ve bu111m çok Çllbıık uyg11lanıııllsı gerekir. Bımıı yapllcllk ollln kişi ise itflliye olllylarımla yetki ve sor11111lıılıtğa Slllıip o/(ln ve olaya miitlalıale plll11larmı hazırfayarak ekipleri11 görev dağılımını yapan ve yönlendire11 kişi yllni "komııtaıı "dır. TULUMBACI 1 İtfaiye Olaylarında Komuta Ve Kontrol -1 1. GÖREV VE KOMUTA ÖZELLİKLERİ İtfaiyenin temel görevi insanların uğradığı yangın, sel, çökme, kayma ve benzeri felaketlere müdahale ederek zararı azaltmak ve insanları kurtarmaktır. Bu çalışmalardaki başarı derecesi olay yerindeki ekibin organizasyonuna ve koordinasyonuna bağlıdır. Bunu sağlayacak olan ise olay yerindeki komutandır. Bazıları ekip amiri, bazıları kumandan olarak adlandırı lır. "Komutan" kelimesi her ne kadar askeri bir terimi hatırlatsa da, yangın yeri bir savaş meydanı gibi olduğundan ve itfaiyeciler "ateş savaşçıları" olarak isimlendirildiğinden "komutan" kelimesinin kullanılmasının daha uygun olduğuna inanıyorum. Büyük olaylarda farkl ı ekipler olaya müdahale ettiğinden ve her olayda genellikle ekipler değiştiğinden her olay farklı bir özellik gösterir. Daha önce hazırlanan planların tam olarak uygulanması çoğu zaman mümkün değildir. Olay yerinde, ekiplerin niteliklerine ve olayın boyutlarına uygun programın hazırlanması ve bunun çok çabuk uygulanması gerekir. Bunu yapacak olan kişinin yani komutanın bilgi seviyesi ve deneyimi ile yetki seviyesi planların iyilik derecesinde büyük rol oynar. Her itfaiye istasyonu için bir komuta birimi olması, itfaiye birliklerinin daha kolay bir şekilde yönetilmesi ve kontrol edilmesi için gereklidir. Komuta eden personel diğer personel gibi yetişmeli ve diğer personelin karşı laşacağı durumları iyi bilmelidir. Ayrıca, eğer felaketin boyutu çok büyükse, başka bir istasyonun komuta birimini gerekli biçimde harekete geçirecek bir sistem olmalı ve harekete geçirilen komuta birimi de olayın olduğu yerde gerekli komuta işlemlerini takip etmelidir. 1.1 Komutan ve Organizasyonu İtfaiye olaylarında, yetki ve sorumluluğa sahip olan ve olaya müdahale planlarını hazırlayarak ekiplerin görev dağılımını yapan ve yönlendiren kişiye "komutan" denir. Olay yerindeki diğer amirler komutanın emrindedir. Askeri birliklerde ve birçok ülkede, bir olayda birçok komutan ve bunları yöneten bir başkomutan bulunmasına rağmen ülkemizdeki itfaiyelerde başkomutan terimi kullanılmaz. Bazı ülkelerde başkomutan görevini yapan kişiye merkezi komutan da denilmektedir. Ülkemizde, itfaiye olayına müdahale eden en yüksek rütbeli personel, olayın komutanı olarak kabul edilir. Olayın büyüklüğüne ve iştirak eden grup ve müfrezelerin sayısına göre komutan değişir. Bir müfrezenin iştirak ettiği olaylarda müfreze amiri, grubun katıldığı olaylarda grup amiri, müdür yardımcılarının iştirak ettiği olaylarda müdür yardımcısı ve müdürün iştirak ettiği olaylarda ise müdür, komutan olarak görev yapar. İtfaiyelerde bir olaya müdahale öncelikle olayın olduğu yere en yakın müfreze veya grup tarafından yapılır. Olay yerine gelen ekip amiri ilk değerlendirmeyi yaparak Komuta Merkezine bilgi verir ve olaya müdahale eder. Müfrezelerin müdahale ettiği olaylarda birinci derecede sorumlu olan ve olayın komutanı müfreze amiridir. Grup amiri ve komuta birimi olaydan sorumlu olmakla birlikte olay yerinde komutanın isteklerini yerine getirmek zorundadır. YANGIN ve GÜVENLiK SAYI 1001 9
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=