Yangın ve Güvenlik Dergisi 3. Sayı (Mart 1994)

• Fabrikalar • Tesisler • Depolar • Belediyeler ve tüm yerleşim alanlarında • Yangına dışarıdan anında müdahale imkanı. • Otomatik boşaltma sistemi ile dona karşı korunma. • Türbülanssız lineer bir akış (şok etkisi yoktur). • TS 2821/1 ve DiN 3222 normlarına uygun imalat. Yakacık Yerüstü Yangın Hidrantı tarafımızdan özel olarak geliştirilmiş, dünyada.ki emsallerinden üstün olup, patentlidir. Verüstü Yangın Hidrantları YAKACIK VALF SANAYİ VE TİCARET A.Ş. Kemeraltı Cd. Bankalar Han K.5 80030 Karaköy-istanbul Tel : (212)251 02 96 (4 Hat) Fax : (212)249 34 42 Tlx : 25304 ymftr Ankara (312)230 23 75 • 230 46 36 İzmir (232)459 00 53 Adana (322)352 03 07 Bursa (224)254 14 96

13�H5.b:U� ESENTEPE KASAP SOK HiLMi HAK HAN NO 22 80280.MECIOIYEKÔY ISTANOUl TEL 12121 274 89 50 f.ı. HAl) FAKS.(212) 27.ı 82 90 Griill1ell ® -wmiffl FEUERSCHUTZ GMBH

1 1 1 Sahibi veYazıİşleri Müdürü Teknik Yayıncılık, Tanıtım A.Ş. Adına Founder and Editor in Chiefon Behalfcıf Teknik Yayıncılık, Tanıtım A.Ş. Süleyman BULAK YAYIN YÜRÜ'IMEKURULU/Editorial Executive Board Abdurahman KILIÇ Osman GENCELİ Numan ŞAHİN Cemal KOZACI YAYIN DANIŞMA KURULU/Editorial BoardofAdvism Bülent AKINCI ( TİTAN) Necmettin AKOVA (LEYER) Necdet AKYÜZ (YTÜ) Mazhar BASMACI (BASEL) İsmail CAN (BİRİKİM) Bülent CEDETAŞ (CEDETAŞ) Levent CEYLAN (EEC) Kevork ÇİLİNGİROĞLU (ÇİLİNGİROĞLU) Gazi ÇİRİŞ (TEGE) Murat EĞRİKAVUK (PROTEC) Cem EĞRİKAVUK (KORUN) Nurdil ESKİN (İTÜ) SeydiRıza GÜNEY (İTFAİYE) Murat GÜSAR (ŞARK SİGORTA) Ali HELVACI (E.B.K.) Korhan IŞIKEL (İZOCAM) Erdoğan KALELİ Ayşen KÖKEN (İTFAİYE) Tezer OKTAY (KOSGEB) İrfan ÖNER (YANMAR) Aydın ÖZKAYA (EMO) Mustafa ÖZKAYALAR (MNG) Talat SAĞIROĞLU (EMO) Doğanay SAMURAY (PALMET) Yurda! SERT (ŞEKER SiGORTA) Mehmet SOYER (NOYAK) Şenol ŞAHİN (TUR YANGIN) Sermet ŞATIR (KORUN) Levent TEZCAN (HONEYWELL) Serhat UYSAL (ÜÇOK) Özcan ÜNLÜ (BKS) Cafer ÜNLÜ (YAKACIK) Erol YAŞA (UNIYERSAL) Cengiz YENER (BİLKENT) YAYINKURULU/Editorial Board Kazım ÇOMAK Genel Müdür/General Manager Müjde ��GÜTAY Genel Yayın Yönctmcni/Executivc Editor Tümay OZOKUR Yayın Koordinatörü/Editor Funda GÖKÇEN Reklam Sorumlusu/ Advert. Salcs Repr. lfatice GÜNEL Grafik Tasarım/ Graplıic Design Uınit YAVUZ Dizgi/ Print YÖNETİM MERKEZİ/ Exccutivc Editorial Officc TEKNİK YAYINCILIK, TANITIM A.Ş. Balmumcu, BarbarosBlv. 131/10 80700 llcşiktaş/İSTANBUL Tel:212- 27583 59(PBX) Faks: 212- 288 2614 BASK!/ Print :Cem Ofset Fiyatı:40.000 TL. (Posta Ücreti Dahil) YıllıkAbone: 500.000TL Single copy price: Europe $175/0verscas $5(Postagc includcd) Annualsubscıiptions:Europc$15/0verscasS20 O Yangın ve Güvenlik Dergisi' ndc yayınlanan yazı ve çizimlerin her hakkı mahfuzdur. İzin alınmadan, kaynak gösterilerek de olsa iktibas edilemez. 1 1 1 ULUSLARARASI YANGIN. iŞ GUVENLIGI ve KORUMA SiSTEMLERi OERGISI 40 000 TL MART 1994 3 Sunuş Editorial 6 • Haberler News 10 , Bir Konu-Bir Konuk (Tanker Faciası-Hayri KOZAKÇIOĞLU) A Subject & A Guest 15 Uzman Gözüyle (Hülya BAYKAL) The Tanker Disaster and its Impact on Environment 18 İstanbul Boğazı ve Deniz Yangınları (Abdurahman KILIÇ) Sea Fires and the Bosphorııs 22 • Sprinkler Sistemlerinde Otomatik Haber Alma Düzenleri · (Erol YAŞA) Sprinkler Monitoring Devim 30 Bir Yangmm Ardından Boğaz'da Tanker Çatışması ve Yangın Reflections of a Fire 33 Sigortacılık ve Risk Yönetimi (Murat GÜSAR) Insurance & Risk Management 36 Kuru Kimyevi Tozlu Yangın Söndürme Sistemleri ve HRD Uygulamaları (Ulus KAYAZ) Dry Chemical Powder Fire Extinguishing Systems and HRD Applications 42 Merkezi Gözlem İstasyonları (Saffet KOŞUT) Central Monitoring Stations 46 İş Güvenliğini Nasıl Sağlamalıyız (Necmettin AKOVA) Hoıv Can We Realize Work Safety 51 Firmaları Tanıyalım Getting to Knoıv the Firnıs 53 Ürünler Products Yı\NGIN VE GÜVENLiK DERGiSi Sı\YI 3 D E

Değerli Okurlar, Hepimizin bildiği gibi, 1994 yılıyla birlikte başlayan ekonomik darboğaz dönemi, ülkemizde faaliyet gösteren bütün sektörleri etkisi altına almıştır. Başta medya ve tanıtım olmak üzere tüm hizmet sektörleri sıkıntılı dönemden birinci derecede etkilenmiştir. Özellikle basın-yayında kağıt fiyatları, ithal malzemeye dayalı boya ve baskı fiyatları gibi maliyetler, yüzde 300'1ere varan bir artışgöstermiştir. Dolayısıyla,genelJikle tahminlerdoğrultusunda bir seyir takip eden entlasyon trendini dikkate alarak, her sene için bir önceki yılın son ayı hesaplamakta olduğumuz ilan fiyatlarımız, günün koşullarınm çok altında kalmıştır. Okurlarımıza hizmetimizin aksamaması ve enflasyonu körüklememek amacıyla, ilgili olduğumuz sektörlerdeki pazarlama sorunları nedeniyle oluşan sıkmtıların, sektördeki kuruluşların tanıtım projelerini etkileme eğilimi göstermesi endişesiyle, ekonomik durum ve pazar hareketleri tekrar normal seyrini buluncaya kadar, ilan riyatlarımızı sabit tutma kararı aldık. Tahminlerin ötesinde artan maliyetler ve nispeten yavaşlayan tanıtım raaliyetleri karşısında, başabaş noktasına yaklaşmaya çalışarak, hatta bir ölçüde zarar etmeyi göze alarak verdiğimiz bu karara rağmen, içerik ve kalite standardımızı korumaya ve okuyucularımıza en iyi hizmeti vermeye azami çaba göstermekteyiz. En önemli yaşam kaynağı ilan gelirleri olan dergilerimiz, sektörümüzü özveri ve gayretle desteklemeye devam edecektir. Ülke olarak girdiğimiz bu ekonomik dar boğaz döneminin en kısa zamanda sona ermesini diliyoruz. Süleyman BULAK Teknik Yayıncılık, Tanıtım A.Ş. Yönetim Kurulu Ra�kaııı DearReaderJ; The iııflueııce ofthe receııtfiııaııcialdepressioı ı oıı tlıe PR aı ıd ınedia secıorshas beeıı great. Especially iıı thepublicaıioıı sectoı; expeııses tikepaperprices, iınporteddyecıııdpriııtiııghave iııcreasedcılınost 300perceııt. Therefore, ouradvertiseıneııtprices which cırecalcu­ /atedeachyearaccurc/iııg ıo ıhe iııflcıtioıı rates t/ı{ıt used ıofol/ow a ınore or lesspredictable treııc/, havebecoınefarfimn beiııgsııfticieııt. Beariııg iıı ıniııcl the doubts thaı the difiiculties caused by the ıııarketiııgprob/eınsıniglıt iııfiıeııce tlıe PRprojectsof tlıe coınpcıııies iıı the sector ıhat we are re/aıed ıo, cıııd iıı order ııot to iııterrupt ıhe service welıavebeeııgiviııg ıo ourreadersforınore thaıı 6years, we have decidedııot to iııcrecıseourcıdvertiseıneııtprices butkeep ıheın coııstaııt ııııtilthe eııdofıhedepressioıı. Oıı the oı/ıer hand, we will tıy our besi to keep our qualiry as high aspossible. Süleyınaıı BULAK Teknik Yayıııcılık, Taıutıın A.Ş. Chairınaıı IISGAS'94 İSTANBUL 2. ULUSLARARASI DOĞAL GAZ KULLANIMI VE DÖNÜŞÜMÜ SEMPOZYUMU VE SERGİSİ İTÜ MAÇKA KAMPÜSÜ İSTANBUL 1 7-19 Kasım 1994, Novemher1 7-191994 İSTANBUL SECOND INTERNATIONAL SYMPOSIUM AND EXHIBITION ON NATURAL GAS UTILIZATION AND CONVERSION KAPSAM: I .Türkiye' d e Doğal Gaz, 2.Doğal Gaz ve Çevre, 3.lstanbul'da Uygulamalar ve Sorunlar, 4.Doğal Gaz Dağıtım Şebekeleri, İç ve Dış Tesisat, 5.Endüslriyel, Ticari ve Evsel Dönüşümler, 6.Tesisat ve İşletme Kuralları, Standartlar, 7.Gaz Türbinleri, Kombine Çevrim ve Kojenerasyon, 8.Sabit Gaz Motorları ve Taşıtlarda Doğal Gaz, 9.0lçme, izleme, Kontrol ve Emniyet Sistemleri, !O.Doğal Gaz Ekonomisi, Verimlilik(Bölge,Tesis ve Ekipman çapında), 1 ! .Alternatif Kullanım Alanları. SEMPOZYUM BİLDİRİLERİNİN HAZIRLANMASI VE DİL Bildirilerin özetleri (400-800 kelime arasında), 15 Haziran 1994 tarihine kadar Organizasyon Konıilesi'nc ula�acak �ekilde gönı.lerilıııcliı.lir. Kabul edilen bildiriler, belirlenen l'ornıaıa uygun olarak 3 1 Ağustos 1994 tarihine kadar ula�tııılnıalıı.lır. Bildirilerin dili, Türkçe veya İngilizce olacaktır. SCOPE: 1 .Naıural Gas in Turkey, 2.Naıııral Gas and Environment, 3.Applications and Problems Encoııntered in İstanbul, 4.Natııral Gas Disıribution Neıworks, Exterior and lnterior lnstallaıions, 5./ndıısırial, Commercial and Domestic Conversions, 6./nstallaıion andOperating Regıılaıions, Standards, 7.Gas Tıırbines, Combinedeyde and Cogeneration, 8.Stationa;y Gas Engines and Natura/ Gas in Vehic/es, 9. Measıırenıenı Systeıns, Sııpervision, Con trol and Secıırity, 10.Econonıy and Efficiency (on tlıe Regional, Planı and Eqııipmenı Bases) 11.Alternalive Fie/ds of Utilizalion. SYMPOSIUM PAPERS AND LANGUAGE: The sunınıaries cır ılıe papers (400 to 800 words) should be seni ıo the Organizaıion Coıııııııııitıee by June 1 5 , 1994. The ıııanuscipl or the accepted papcrs, in accorı.lancc wiıh tlıe prcscibcu l'orıııat should be subıııitıcı.l by August 31, 1994. Tlıc papeı, can be writıen in English or Turkish. ORGANİZASYON KOMİTESİ/ ORGAN/SATION COMMIITEE: Prof.Dr.Cahit ÖZGÜR-Başkan (İ.T.Ü.) / Prof. Dr. Aksel ÖZTÜRK (İ.T.Ü.) / Prof.Dr.Osnıan F. GENCELİ (İ.T.Ü.) / Prof.Dr.Selçuk YAHŞİ (0.D.T.Ü.) / Turgay BAYLAV (İGDAŞ) / İbrahim AYATA(EGO) / Ersu HIZIR (EGO) / İbrahim KAnlAZ !EGO) / Gökhan YARDIM (BOTAŞ) / Özcan ACABAY (Koç Holding) / Dr. Engin TÜRE (TÜBİTAK) / Mahmut ERDEM (Aldogaz A.Ş.) / Mustafa SELÇUK (Binıtaş A.Ş.) / Giıralp BASIM (Elbo A.Ş.) / Eren İNÖNÜ (Gökçe A.Ş.) / Süleyman BULAK !Doğal Gaz Dergisi Yayın Kurulu) / Deniz ÜNAL tDoğal Gaz Dergisi Yayın Kurulu) / Hernıan MİNASYAN !Doğal Caz Dergisi Yayın Kurulu) / Haldun DURUKAN IDenıirdökürn A.Ş.) / Ahnıeı AKÇAOCLU tRAYSEL A.Ş.) / Duran ÖNDER (Önder Lıd.) / Oğuz TÜKYILMAZ ( MEC A.Ş.)/Raynıond DYER tBritish Gas P\c.)/ Adriano IDDA tltalgas S.A.)/ Lucio D'ANDREA /Patrick LE TESTU \Sofregaz)/ Kazını ÇOMAK \Teknik Yayıncılık. Tanıtını A.Ş.) DANIŞMANLAR KURULU / BOARD OF ADVISORS: Prof. Dr. Haluk KABMLİOCLU (İ. S. O.) / Nezihi BERKAM \İGDAŞ) / Cihan ALTINÖZ (EGO) /Dr.Üzeyir CARİH !Alarko Holding) / Necati ARIKAN (Koç Holding) / Celal OKUTAN tnlDI /Mele NAKİPOCLU \Demirdökiını A.Ş.) / Mehmet ÖZATA tAk Enerji A.Ş.) DESTEKLEYEN KURULUŞLAR/ SUPRORTING INSTITUTIONS: İstanbul Teknik Üniversitesi.. Orta Doğu Teknik Üniversitesi., TÜBİTAK, İ.S.O.. BOTAŞ, EGO. IGDAŞ. Koç Holding, Alarko Holding, DOSİDER, TMO, Denıirdökünı A.Ş.. Bimtaş A.Ş.. Erensan AŞ., ltalgas S.A., Briti,lı Gas Plc.. Caz de France. Sempozyum Sekretaryast/Symposium Secreıariat : Teknik Yayıncılık,Tanıtım A.Ş. Balmumcu, Barbaros Bulvarı 131/10 80700 Bcşikıaş/İSTANBUL Tc)/Phonc: 212 2758359,212 2752532 Faks/Fax: 212 2882614

HAMBURG İTFAİYE MÜDÜRÜ K. GÜNTHER diyor ki: 1, 1' TAS20-ST/70 � DOĞALGAZ TESİSATI YAPTIRANLAR Küçük yangınların felakete dönüşmemesi için yangın başlangıcında doğalgaz akışını otomatik olarak kesen elemanları tesisatınıza muhakkak koydurunuz. Yangın başlangıcından 1 O dakika sonra tüm doğalgaz vanaları, gaz sayaçları, te·sisat ekleme yerleri gaz kaçırmaya başlar. Alman TAS - DOĞALGAZ TERMİK EMNİYET ARMATÜRÜ yangın başlangıcında doğalgaz sistemini kendiliğinden kapatır, yangının büyümesini ve patlamayı önler. ı1 TAS - TERMİK EMNİYET ARMATÜRÜ ortam sıcaklığı 70°C.yi bulduğunda gaz hattını kendiliğinden kapatır.. ı1 Tüm Avrupa ülkelerinde DOĞALGAZ patlamalarına karşı.TAS - TERMİK EMNİYET ARMATÜRÜ kullanılması öngörülmüştür. ı1 TAS - TERMİK EMNİYET ARMATÜRÜ Alman Doğalgaz DVGW - Sertifikalıdır. ( G92 e 061 ) TAS 20• ST/ 70 Ü -CJ--------ıj--+-U----- Doğalgaz hattının başına TAS konl'(lalıdır. TAS 20 • ST / 70 TAS 20· ST/ 105 Çap: 1/2 • 3/4 • • DN150 · ·• ı.....aı, Daha fazla bilgi için AKNUR Mağazalarına ve Doğalgaz tesisatı malzemeleri satıcılarına müracaat ediniz. IIERKEZ: İSTANBUL Tel: 245 18 06 . 245 46 43 Fax: 249 64 61 ŞUBE: KARTAL Tel: 389 69 10 • 11 Fax: 353 27 13 ŞUBE: ANKARA Tel: 310 14 35 Fax: 310 43 05 ŞUBE: BURSA Tel: 220 79 17 Fax: 221 45 45

GARRETT METAL DETECTORS ---------- U.S.A WORLD LEA DER iNMETAL DETECTOR TECHNOLOGY SİLAH VEPA TLA YICIKONTROLU ZİYARETÇİ(ÜST) TARAMASI KOLİ/PAKETKONTROLU GÜVENLİĞİNİZİNEN ÖNEMLİ EKSİĞİNİ TAMAMLAR... • İŞ MERKEZLERİ • ALIŞ-VERİŞ VE EĞLENCE MERKEZLERİ • BANKALAR • OTELLER VE TURİSTİK TESİSLER • KONSOLOSLUKLAR • ADLİ BİNALAR • BELEDİYELER • VALİLİKLER • SANAYİİ TESİSLERİ • HAVA LİMANLARI • SEYAHAT ACENTALARI PAKET/KOLİ KONTROL DEDEKTÖRÜ GARRETI MAGNASCANNER KAPI TİPİ METAL DEDEKTÖRLERİ AVIONX X-IŞINLI BAGAJ KONTROL SİSTEMLERİ •FİYAT,KALİTE VEDÜNYA STANDARDI.. TÜRKİYETEMSİLCİSİVETEKYEfKİLİ SERVİSMERKEZİ: FRANKLİN TİCARET KONTUARI Meclisi Mebusan Cad. No : 117, Fındıklı-İSTANBUL Tel : 0-212-243 41 42, 0-212-245 32 14 Fax :0-212-249 86 56 EL TIPİ METAL DEDEKTÖRÜ ZARFKONTROLDEDEKTÖRÜ FAA (Federal Havaalık İşletmesi) ONAYLI ANALOC VE MİKROİŞLEM KONTROLLU KAPI TIPİ METALDEDEKTÖRLERİ

TTABERLERINEWS .L.L HALON ALTERNA TiFi NAF Norılı Aınericaıı Fire Gııardiaıı Tecııologies ine. (Kwıadcı)I Sl(f'eıy Hiıeclı S.R.L. (İıalya) grubu tarafından üretilen NAF serisi yangın söndürücü ürünlerin ülkemizde tanıtımı amacıyla, 24 Şubat l 994 günü Ankara'da Merit Altınel Oteli'nde Tagard Gı'iveıılik Sisıeınleri Ltd. Şıi. tarafından bir seminer düzenlendi. Seminere Çevre Bakanlığı, Milli Savunma I3akanlığı, Türk Silahlı Kuvvetleri uzmanları, petrokimya, petrol sanayii, savunma sanayii uzmanları ve üniversite öğretim üyeleri, sivil savunma uzmanları, yangın koruma ve yangın söndürme sistemleri imalatçı firmaları, proje ve mühendislik firma temsilicileri katıldılar. Seminerde bütün dünyada yangın emniyeti sektörünün şu günlerde yakından ilgilendiği en güncel konulardan biri olan çevre ve ozon dostu halon alternatiflerinin yangın söndürmedeki kullanımı ve yeni yangın söndürücü ürün ailesi NAF tanıtıldı,alternatif NAF serisinin, diğer Halon 1301, Halon l 2 1 1 gibi altcrnatdkrlc mukayeseleri yapıldı. Konu bu seminerde detaylı olarak tartışıldı. GÜVENLiK ÖNLEMLERiNDE KRiTiK YÖNLER l O Mart l 994 Perşembe günü Dedeman Oteli'ndc İşleııııe Bilimleri Merkezi AŞ. ve Orieııı firması ortaklığı ile "Güvenlik Önlemlerinde Kritik Yönler" adı altında bir seminer düzenlendi. Seminere konuşmacı olarak ı\mcrican Society for lndustrial Security üyesi Sayın Mahmut I3ÜDEYRİ katıldı. T(im güvenlik firmaları, oteller, iş merkezleri ve fabrikaların güvenlik müdürlerinin katıldığı bu seminerde risk analizi, güvenlik sistem tasarımında kritik yönler, güvenlik planlarının içeriği ve güvenlik eğitiminde dikkat edilmesi gereken koşullar ele alındı. ŞÜKRAN PLAKETi 1 3.3. 1994 tarihinde Boğaz'da büyük bir facia yaşandı. Gece gündüz demeden büyük bir gayret ile yangını söndürme çalışmaları sürdürüldü. Başarılı ve yoğun çalışmalarının neticesinde, üstün gayret ve fedakarlıklaTEM'DEFACİA... 30.3.1994 günü, gece saat 01.00 sularında TEM Karayolu'nun Ümraniye Mevkiinde tüpgaz yüklü bir kamyonun, önünde giden çimento yüklü TIR'a çarpması sonucu, Çamlıca gişelerinin 150 metre yakınlarında büyük bir tehlike yaşandı.Çarpma sonucu, içeride sıkışan kamyon şöförü Erol Türen yanarak hayatını kaybetti. Bomba gibi ardarda patlayan tüpler Yı\NGIN VE GÜVENLiK DERGiSi SAYI 3 liJ rının ifadesi olarak Deniz Ticaret Odası tarafından 6.4.1994 günü İstanbul Valisi Hayri Kozakçıoğlu, Bölge Liman Müdürü Altan Köseoğlu ve Büyükşehir İtfaiye Müdürü Saym Abdurahman Kılıç'a birer şükran plaketi verildi. nedeniyle, olay yerine gelen itfaiye ekipleri yangma güçlükle müdahale edebildiler. İyimser bir yaklaşım ile olaym gece yaşanmış olması, can ve mal kaybı açısından daha büyük bir felaketi önlemiş oldu. Kaza sonrası patlayan ve havaya uçuşan tüpler yolda büyük çukurlar açılmasına neden oldu. Ulaşım uzun süre aksadı.

TTABERLERINEWS .L.ı IRA 'DAN İLGİNÇ BOMBALAMA Semteks ile doldurulmuş patlayıcı başlıklı havan topu Pil ve zamanlayıcıya bağlı havan tüpleri İngiltere'nin başkentindeki Healthrow Havalimanı'na Irlanda kurtuluş Ordusu IRA, tarafından şaşırtıcı bir taktikle bombalı saldırı düzenlendi. İkinci kez düzenlenen bu saldırıda, Nissan marka otomobil kullanıldı. Araca takılan çelik borulara havan mermisi monte edilmiş Nissan marka otomobil ile 1 kilometre mesafeden "Uzaktan" kumanda edilen ve eş zamana ayarlı patlayıcılarla saldırı gerçekleştirildi. A.B.D'DEN .HATA Hata 1. 1 Ekim l992'de Ege Denizi'nde yapılan "Kararlılık Gösterisi' 92" tatbikatında A.B.D uçak gemisi Saratoga'dan atılan iki füzeden biri ile, Türk Deniz Kuvvetleri'ne ait 'Muavenet' muhbirini vurdu. 5 Türk askeri şehit oldu. Hata 2. 1991 yılında, körfez savaşında A.B.D helikopterleri, yanlışlıkla İngiliz zırhlı muhare aracını vurdu, 9 asker öldü. Hata 3. 1989 yılında, F-A-18 Jet piAracın arka camı çıkarılmış Araca monte edilen ve taban işlevi gören metal plaka Yetkililer, 2 havan mermısının havaalanını çevreleyen koruyucu parmaklıklara isabet ettiğini ve 4 havan mermisinin mucizevi şekilde patlamadığını kaydettiler. İngiliz Hükümeti Kuzey İrlanda'ya barış getirmek amacıyla yapılan görüşmelerin bu saldınlardan etkilenmeyeceğini açıkladı. İngiliz basını ise polisi ve havaalanı yönetimini pisti kapatmaması konusunda eleştirdi. ÜST'ÜNE HATA lotu, Reeves savaş gemisının güvertesine yanlışıkla 500 Ibs ağırlığında bomba attı, 5 subay yaralandı. Hata 4. 1 989'da Lowa savaş gemisinin güvertesindeki 16 inç'lik top durup dururken patladı, 47 kişi öldü. Ve son hata: 14 Nisan 1994 günü, yanlışlıkla A.B.D savaş uçakları, A.B.D helikopterini vurdu. Üç Türk subayı şehit oldu, 23 personel yaşamını yitirdi. (Kaynak : Milliyet Gazetesi) Yı\NGIN VE GÜVENLiK DERGiSi Sı\YI 3 Dl EL BiRLiĞJiLE DAVA AÇALIM.. Tagart Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti; tüm Istanbul'lulan etten duvarolup,çevresağlığını tehdit eden tüm J'elaketlere dur demek üzere birliğe davet ediyor. Dünyanın esşiz doğal güzelliklerinden biri olan lstanbul Boğaiı'nda geçen ay içerisinde meydana gelen tanker kazasının yarattığı çevre faciası nedeniyle , kazada zarar.ı uğrayan lstanbul'lu bireyler olarak tazminat davası açmak için daha ne bekliyonız... Olaydan birinci derecede etkilenen kişilerin doğrudan uğradığı maddi hasarlar yanında, tüm lstanbul halkı ola_rakda manevi hasara uğramı� bulunmaktayız. Ozellikle çevremizin uğradığı maddi hasar gelecek nesillere intikal edecek büyüklüktedir. Gereken duyarl ılığın etkin bir şekil de gösterilmesi,sahip olduğumuz esşiz güzellik.lerle dolu çevremizin gelecekte daha bilinçli olarak korunabilmesi hepimize düşen bir vatandaşl ık ve insan.l ık görevidir. Bu konuda resmi mercilerin alacağı önlemlerden ayrıolanık, bireylere d�ıı görevde sözkonu�u kazadan dolayı uğranılan maddi-manevi hasarlarınıızın tazmin edilmesi için, haklarımızınhukuki platformtarda ve uluslararası kamuoyunda yeterli dikkat ve reaksiyonu oluşturacakşeki ldearanıııa�ıdır. Açılacaktazminatdavasıiçin yapılacak çal ı�malar ve hukuki başvuruların Boğaz'lar trafiğinin çağdaş şartlarda algılanması ve ülkemizçıkaıfan doğrultusunda düzenlenmesinde de etkin olacağt kesindir. Maddi ve manevi ha.�ar gören bireyl er, tazm inat davalarını aşağıdaki şahıslara karşı açabileceklerdir. • Ka:ıo•a sclıcp nkuı ıııııkcr (Nııssitı) ,. diğer kum yıikg�ı�İIIİI/ (Slıip/Jroker) ,ulıih//ıılııı ı.·•yu Jirk,t/er. • Kı.ı:ııyu .�bcp okm rwıkl.'r ,t /.:ıını yı'ik,::_emi�i ııiıı taşNlı ğı ka, ı'()l<ınıı salı ipk>ri ofm r şalııs ,- eııi· kcıkr. •Kcı:uya sebep alcı11 ıaııkt•r ,-c /.:um )'iik gt.misi I'<' lalıdı/.:ları hır>,'Vları sigorta etlen s�orııı lİrkctlcri. Söz konusu tazminat davalarının açılması ve yürütülm esi için davacıolan bireyler veya kuruluşlar, gruplar halinde. hukuki deneyimi güçlü hukuk bürosunavekalet verebileceklerdir, zira Tagart ' ın girişimleri ile hukuk büroları önemli boyutları olan bu davayı gururla üstlenebileceklerini belinmi�lerdir. Davanın sonuçlanması uzun da sürse, gelecekte, böyle bir dava sonucunda kazanılacak manevi tazminat İstanbul'un çevresinin ve tarihinin korunması için fon olarak kullanılabilecektir. Böyle birdavada istenebilecek manevi tazminat bedeli 100 milyon dolarmertebesindetutulabilir. Özellikle, manevi tazminar davasında aynı davada ne kadar çok davacı olursa, uzu n sürecek böyle bir dava içın tüm harç vemahkemenıasralJarmın paylaştlnıası daha kolaylaşacaktır. Paylaşım ne kadarfazla olursa, etkinbir kanıuoyu yaratılması içinde daha büyük bir ses bütünlüğü oluşacaktır. Lütlen milletçe birlik olal ım, Türkiye'nin incisi lstanbul içinTagart Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti.'nin başlattığıbuanlaml ı davayı hep beraber göğüsleyelim.lstanbul'un güzelliklerine bunu borçluyuz. Tel:2686972

DOĞRU SEÇİM • • • • • EDS URUNLERI VE ARITECH C&K SYSTEMS • SENTROL PULNIX SCANTRONIC VISONIC DA SYSTEMS NITTAN UK. MARKA BAĞIMSIZ ÜRÜN DESTEĞİ � EDS f-ED ➔ ELEKTRONİK DESTEK � SANAYİ TİC. LTD. ŞTİ. BAYİLİKLER VERİLECEKTiR İMALATLARIMIZ 2 YIL GARANTİLİDİR Yeni İ1tanbul Çarşısı B Blok No : 33 Ümraniye - İSTANBUL Tel : (0 - 216) 313 25 15 - 314 93 40 Fax :(0 - 216) 314 17 80

llt •• SANCO PREUSSAG Grup • PREUSSAG Group Donma riski olmayan hacimler için (Wet) Sulu Sistem ;:.�ngu Wet pipe system n tor trost-protected rooms Şehir Şebeke Ba�lanıısı Town mains connection C==:J Kontrol panosu Conırol cabinet <b ��� ı . □ Alarm Gongu SPRINKLER SİSTEMİ SPRINKLER SYSTEM Donma riski olan hacimler için (Dry) Kuru Sistem Dry pipe system tor rooms subject to trost hazard • • komponentleri Sistem ızıeme [E Monitored rıents □• O system compo - ! . . Sistem izleme Paneli Sprinkler system monitored Panel Basınç � _ ankı - Pressure vessel Basınçlı hava kompresörü COmpressor Via Don Primo Mazzolari, 1/C - 20013 MAGENTA (MI} - ITALY - Tel. +39 2 97291863 - Fax +39 2 9791855 - Telex 316346 SANCO 1 Rome office: Via Dei Corazzieri, 92 - 00143 ROMA EUR ITALY - Tel. +39 2 5920205 - Fax +39 2 5920762 PALMET METAL ENDÜSTRİ VE TİCARET A:Ş. - BULGURLU CAD. No 60 : 81190 KÜÇÜKÇAMLICA - İSTANBUL - Tel. (216) 3257330 (5 Ha'.} - Fax (216) 3399177 - Tlx 29268 dysy tr ANKARA: NECATIBEY CAD. 44/30 SIHHIYE - ANKARA - Ofis: Tel./Fax (312) 2307234

İRKONU İRKONUK Boğazda bir tanker faciası, ihtimali diişiiniildiiğii zaman dahi oldukça iirkiitiiciiydii. Maalesef bu korkıtnf olay, kalıcı ve zararlı bir fOk etki bırakarak giindeme geldi. Bıı facianın nedenleri ve neler yapılması gerektiği hakkında, İstanbul Valisi Sayın Hayri KOZAKÇIOĞLU ile siiyleştik. •Montreux Anlaşması çerçevesinde, İstanbul Boğazı'ndan geçişleri değerlendirebilir misiniz? Çıkarılmakta olan kararnamenin getireceği yeni önlemler yeterli mi? Duyduğumuz kadarıyla bu kararname 1 Temmuz tarihinde yürürlüğü girecek. Bu süre için herhangi bir geçici önlem söz konusu mu? KOZAKÇIOĞLU: Montreux anlaşması Boğaz' ın bir uluslararası su niteliğinde olduğunu ve uluslararası taşımacılıktaki esasları tespit etmiş. Bu anlaşma bizim gerek Boğaz ve çevresinde yaşayan insanların can ve mal güvenliğini, Boğaz' ın kendisini koruma, hatta Boğaz'da seyreden gemilerin güvenliğini sağlamamız için bir engel teşkil etmemektedir. Biz Montreux Anlaşması'nı değiştirmeden, Boğaz'da değişik güvenlik önlemleri alabiliriz. Geçişlerin daha erken düzenlemesi gerekirdi. Ben İstanbul Valisi olarak göreve başladıktan sonra, Ankara'daki yetkililere sunduğum raporlarda ısrarla bunun üzerinde durmuşumdur. Ama Denizcilik Bakanlığı veya Müsteşarlığı'nın kurulmasındaki bazı gecikmeler, düzenlemelerde geç kalınmasına neden oldu. Temmuz'a kadarki uygulamalarda biz Valilik olarak bir takım önlemler almaya çalışacağız. Dün (21.03.1994) bir açıklama yaptım. Boyu 200 metreden büyük olan tankerlerin gece geçişini yasakladım. 5442 sayılı İl İdaresi Kanunu'nun valilere verdiği bazı yetkiler var. Bu yetkilerin mal ve can güvenliği ile ilgili bölümlerine dayanarak, boyu 200 metreden büyük tankerlerin sadece gündüz saatlerinde geçmesine izin verdim. Çevrede yaptığımız temizliği bahane ederek, diğer araçların daha dikkatli ve en düşük hızla seyretmeleri konusunda bir karar aldık ve dün akşamdan itibaren de uygulamaya başladık. Çok büyük gemiler geçerken, Boğaz'ıkapatıyoruz. Çünkü yalnız kendi güvenliğimiz için değil, oradan geçenlerin güvenliği için de tedbir alıyoruz. Boğaz trafiği arttığı zaman, bizim gemileri bir süre Boğaz dışında bekletmeye hakkımız var. Montreux buna engel değil. Hatta çok sıkıştığımız vakit Boğaz trafiğini tek yönlü de çalıştırabiliriz. Montreux Anlaşması'nı değiştirsek bile, bunlar Boğaz' da güvenliği artırır ama kazayı önlemez. Her türlü tedbiri alsanız dahi, trafık bulunan yerde kaza ihtimali bulunur. O halde bizim, yasal düzenlemelerin yanısıra, Boğaz'daki YANGIN VE GÜVENLiK DERGiSi Sı\ YI 3 ım

H. KOZAKÇIOĞLU kurtarma ve yangın söndürme sistemlerini gözden geçirmemiz, daha çağdaş hale getirmemiz gerekir. •Boğaz'da kurtarma ve söndürme ile ilgili gemi, donanım ve kadrolar yeterli midir; hız, kapasite ve bilgi açısından, Boğaz'da meydana gelebilecek büyük bir kazayı engelleyebilirler "? mı. KOZAKÇIOĞLU: Şu anda yeterliolquğunu söyleyemeyiz. Belki küçük kazalar için yeterli olabilir. İşte bu geçtiğimiz kazada Tüpraş'dan 7 saat, Aliağa'dan 2 gün römork gelmesini bekledik. Hatta yangın daha da uzun sürebilir diye Ceyhan BOTAŞ' dan römorklar yola çıktı. 3 günde geldiler. Bu bakımdan, yeterli olduğunu söyleyemeyiz. Mutlaka takviye edilmesi, gerek hız, gerekse manevra kabiliyeti daha fazla olan teknelerin temin edilmesi lazım. İkincisi, deniz itfaiyesiyle kara itfaiyesi arasında çok büyük koordinasyon lazım. Son olayda kara itfaiyesi bütün gücüyle çalıştı. Büyükşehir İtfaiye Müdürü Abdurahman KILIÇ, 5 gün müddetle, devamlı olayın başında idi. Ve Abdurahman Bey, orada direkt görevli kişi değildi. Büyük fedakarlıkla, kendi elemanlarıyla olayın bütün aşamalarında çalıştı. Bu olayın görünmeyen kahramanıdır. Bizim basınımız bu olayda kendisine yaptığı hizmet oranında yer veremedi. Mesele sadece Abdurahman KILIÇ meselesi değildi. " Bu gemi sadece teknolojik imkanlar kullanılarak değil; Türk insanının hem yaratıcılığı, hem de vatan konusunda çok fazla fedakarlığı göze alacak sevgisi ile söndürülebilmiştir." Mesele, onunla birlikte çalışan itfaiye erlerinin meselesidir. Burnu 1000 °C sıcaklıkta bulunan tankere çıktı bu arkadaşlar; halat bağladılar. Defalarca... Her an patlama tehlikesi bulunan o tankere çıktılar; halat bağladılar ve o gemiyi çektiler. Bu, dünyanın başka bir yerinde görülebilecek bir kahramanlık değildir. Bu gemi dünyanın bir başka ülkesinde yanmış olsaydı, belki hala söndürülememişti. Bu gemi sadece teknolojik imkanlar kullanılarak değil, Türk insanının hem yaratıcılığı, hem de vatan konusunda, çok fazla fedakarlığı göze alacak sevgisi ile söndürülebilmiştir. Patlamak üzere olan bir tankere insanlar yaklaşmak istemezler. Hele Karadeniz'e çekildikten sonra, bırakalım, kendi kendine yanıp, sönsün; diyebilirlerdi. Ama uğraşıldı ve devamlı gezdirilerek söndürüldü. Aynı yerde dursa, söndürme şansınız yoktu. Bu bir yaratıcılık olayıdır. Bu olayda insanımızın fedakarlığının yanısıra, son çağdaş söndürme sistemleri ve son teknik köpükler kullanıldı. Ama gördük ki, teknolojik imkanlarımızı biraz daha geliştirmemiz, müdahaleyi daha hızlı hale getirmemiz lazım. Belki de artık bunu sırf kamu kurumlarının yapmasını beklememek lazım. Bu konuda çok güçlü, çok hevesli özel sektör varsa, onların da devreye girmesine imkan verecek mevzuat düzenlemesine gidilmesi lazım. •Boğaz'da kurtarma, söndürme, temizleme gibi çalışmalarda kamu kuruluşları arasındaki koordinasyonu değerlendirir misiniz? Koordinasyonun iyileşmesi için neler yapılabilir? KOZAKÇIOĞLU : Koordinasyonu sağlamak üzere bir tüzüğümüz var. İstanbul Boğazı kurtarma planı buna göre yapılmıştır. Ben geldikten sonra 1992 yılında yaptırdığımız İstanbul Acil Müdahale Planı vardır. Bunun ilgili kuruluşlara gitmesi de 16 Nisan 1992 tarihindedir. Tanker kazasındaki koordinasyon, bu plan sayesinde yapılmıştır. Bu planda bütün görevler sayılmıştır; kuruluşlar belirtilmiştir. İhbarların ne olacağı ve bölgeler belirtilmiştir. Herşey, en ince detayına kadar belirlenmiştir. Son olay başladığı zaman da bu plan hemen uygulamaya konulmuştur. Yangın başlar başlamaz, Söndüren gemisi de, Alemdar gemisi de ne yapılacağını gayet iyi biliyordu. Kazadan sonra hepsi ,yarım saat içinde oradaydılar. İtfaiye de oradaydı; sağlık teşkilatı ela oradaydı. Yı\NGIN VE GÜVENLiK DERGiSi Sı\YI 3 m

,- ,ı, lı ı� Sadece Türkiye'nin..en yüksek binası Mersin Gökdeleni değil... incirlik Hava Ussü'nün birçok bölümü, IBM Genel Müdürlük Binası, Hazine Dış Ticaret Binası ve daha pekçok önemli yapının yangın söndürme sistemleri, Korun ta rafı n d a n g e r ç e k I eşti r i I m iştir. Amerikan standartlarında ürettiği Köpük, Karbon Dioksit, Kuru -Kimyevi Sistemleri, Mutfak (Davlumbaz) Söndürme Sistemleri ve Hal on' un alternatifi lnergen Sistemleri ile dünyanın en büyük yangın söndürme firmalarından Ansul' ün Türkiye temsilciliğini yürüten Korun, UL kayıtlı, FM onaylı malzemelerle NFPA normlarına uygun sistem çözümleri sağlamaktadır. Honeywell Algılama Sistemleri, Star Sprinkler Sistemleri, SPP Yangın Pompaları ve Panol Yangın Damperleri'nin yanısıra Korun, sistemle ilgili her tür ekstra isteği de yurtdışından temin etmektedir. Teknik kadrosu ABD'nin ilgili kurnluşlannda sürekli eğitim gören Korun, sağladığı destekle, pahalı ve problemli çözümlerden uzak durmanıza yardımcı olur. Şimdi sorumluluk sizin... Değerli binalarınızın içindeki maddi varlıklar ve en önemlisi insanlarla birlikte, yangına karşı Türkiye'nin en yüksek binası Mersin Gökdeleni kadar güvenli korunması için Korun'un sunduğu diğer hizmetleri ve kolaylıkları mutlaka öğrenin. YANGINDAN K(f)RUNUN! Korun Yangın ve Güvenlik Sistemleri A.Ş. +1 ontrol Hayriye Caddesi No:16 80060 Galatasaroy·ISTANBUL Tel: 0(212) 249 76 43 Fax: 0(212) 243 02 58

YANGINDAN KORUNMADA DENEYİM ve TEKNOLOJİ PRECEPT KONVANSİYONEL KONTROL PANELLERİ iŞ KONULARIMIZ; • Yangın Alarm Sistemleri APOLLO S60 İYONİZASYON DUMAN DEDEKTÖRÜ APOLLO XP95 İYONİZASYON DUMAN DEDEKTÖRÜ APOLLO S60 OPTİK DUMAN DEDEKTÖRÜ APOLLO S60 iSi DEDEKTÖRÜ APOLLO XP95 OPTİK DUMAN DEDEKTÖRÜ APOLLO XP95 iSi DEDEKTÖRÜ PRESCIENT SÖNDÜRME PANELLERİ PROTON ANALOG ADRESLİ KONTROL PANELLERİ HiZMETLERiMİZ; • Ön inceleme -analiz •• SFMul2u0s0ögnadzülrı,mkear(bsopnridnikolkesr,itslipsröayn)düsrismteemsliesrtiemleri • Sistem - ekipman seçimi ve yerleşimi •• GMauzt faal ka rsmö nsdi sütremmel esriis t e m l e r i •• AH cı risl ıazyl ıdğ ıan vlaetmt ear ö- rçeı kkıaşrşi şı aarleatrlme r is, iPs taenmi kl ekrai p ı aksamı •• PMrüohjeelnednidsilrimk -e_Müşavirlik - Danışmanlık •• Mİşlüemtmeesysei l iakl m- iath-ablaatk-ımPr-oofonramrıamFatura t e m i n i • Anahtar teslimi projeler • Bina otomasyonu ÜÇOK TEKNOLOJİK SİSTEMLER TAAHHÜT TİCARET VE SANAYİ LTD. ŞTİ. ATATÜRK CAD. 34/4 ERENKÖY 81 080 İSTANBUL TEL: (0216) 385 37 67 - 350 74 47 FAX: (0216) 385 43 95

H. KOZAKÇIOĞLU Bu planın yapılmasına imkan veren yönetmeliğin tam adı "Karada Çıkabilecek Yangınlarda, Deniz, Liman veya Kıyıya Çıkıp Karaya Ulaşabilecek ve Yayılabilecek veya Karada Çıkıp Kıyı, Liman ve ya Denize Ulaşabilecek Yangınlara Karşı Alınacabilecek Önlemler, Söndürme ve Kurtarma Tedbirleri Hakkında Yönetmelik"tir. Bakanlar kurulu kararıyla çıkarılmıştır. Eğer bu yönetmelik olmamış olsaydı, bizim yangına müdahalemiz 1,5 saat daha gecikirdi. Dediğim gibi, koordinasyonda büyük bir eksiklikyok; önemli olan, araç-gereç takviyesinin sağlanmasıdır. •Çubuklu'daki petrol depoları ya da Paşabahçe Tekel İspirto Fabrikası gibi, kıyılarda kurulmuş işletmeler, Boğaz'ııı güvenliği açısından tehlike oluşturmaktadırlar. Bu konudaki görüş ve önerileriniz nelerdir? KOZAKÇIOĞLU: Yalnız onlar değil. İstanbul'da gerek kıyıda, gerek karada birçok yerde yanıcı, patlayıcı ve hızlı tutuşması muhtemel olan pek çok uçucu veya sıvı madde, mesken alanlarıyla iç içedir. Bunların deniz kenarında olmasının avantajları da var; dezavantajları da var. Kıyıdakilere karadan ve denizden beraber müdahale şansı doğuyor; taşıma kolaylığı sağlıyor. Buna karşılık da, çok süratle yayılma ve başka yerlere atlama tehlikesi ve patladığı zaman da mesken alanlarında büyük sorunlar yaratma tehlikesi var. Bir de buna ilaveten İstanbul'un dahili ulaşımının kesilmesi gibi bir sonuç doğuyor. O bakımdan ben bunların mesken alanlarında bulunmalarına karşıyım. Bunların hepsinin yerieşim bölgelerinden alınıp, çok uzaklara çok daha emin yerlere taşınmasından yanayım. Onlar orada durduğu müddetçe her an kaza olabilir; problem olabilir; hatta sabotaj bile olabilir. Örneğin, son kazada tamamen kontrolden çıkan kuru yük gemisi Beykoz'da boş bir sahaya gidip çarpacağına, içi patlayıcı madde dolu bir tesise çarpabilirdi. O anda bunu önleyecek hiçbir güç yoktu. Bunların kaldırılması, her şeyden önce bir şehircilik meselesidir. Belediye'nin imar planlarınısüratle hazırlayıp, buradaki sakıncaları, hızla başka hizmetlere tahsis etmesi gerekir. Bunların kaldırılması için bir yaptırım gücü kullanmanız gerekir. Bir karar vermek, bu kararda bir ana master plan çalışması yapıp, böyle tesislerin bulunabileceği yerleri tespit etmek, oraya gereken altyapıyı götürmek lazım. Benim eskiden beri savunduğum birşey var; İstanbul'da sektörler bazında toprak kullanımı planının yapılmasını istiyorum. Nazım planın biraz daha genişletilmiş şeklidir. Çok geniş anlamda bir planlama yapamazsanız, tek tek tesisleri kaldırmanızın bir anlamı yok, çünkü bunların da kendi işlevlerini görmeleri gerekiyor. •Eklemek istediğiniz bir husus var mı? KOZAKÇIOĞLU: Bir kere size teşekkür ediyorum. Bu konular hep çok konuşulan ama pek yazılı hale dökülmeyen konulardır. Oysa bu konuları, yazılı basın vasıtasıyla takip eder hale gelmemiz lazım. İstanbul böyle bir kazayı ilk defa yaşamıyor. Kazalar olmasa bile yanıcı, patlayıcı maddeler tehlike yaratıyor. Bu konuların üzerine çok ciddi olarak eğilmek lazım ve bu konuların belirli bir sahibinin olması lazım. Çok büyük çaplı plan ve projelere ihtiyaç duyulan ama mahalli idarelerin imkanlarını aşan konular bunlar. O halde, bizim devlet yapımızın içinde bunları sahiplenecek kuruluşların olması lazım. Bu belki Çevre Bakanlığı olabilir; Bayındırlık Bakanlığı olabilir. Ama her kim olacaksa, iyi belirlenmesi, yetki ile donatılması ve uygulama kabiliyetine sahip olması lazım. Bu konuların gündeme getirilip, dikkat çekilmesi ve kamuoyu oluşturulması şarttır. Sizin yapacağınız yayın, kamuoyu oluşturulması açısından etkili olacaktır Türkiye'de, parlementer sistem gereği, bu tür yayınların parlementerlere ulaştırılması mutlaka gerekmektedir. •Zaten gidiyor efendim. KOZAKÇ!OĞLU.· Evet; onlara da mutlaka iletilmesi lazım. •Çok teşekkür ederiz. YANGIN VE GÜVENLiK DERGiSi Sı\YI 3 m

'(J ZMAN GÖZÜYLE Hülya BAYKAL, 1950 yılında İstanbul'da doğmuştur. Orta öğretimini Saint Benoit Providance'da tamamlayıp, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü'nü İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi İşletme Bölümü'nü bitirmiştir. 1982 yılında "İstanbul Turizminin Yapısal Olanakları, Tarihsel ve Arkeolojik Zenginliklerinin Ekonomik Yönden Değerlendirilmesi" isimli doktora tezi ile iktisat Doktoru Unvanını, 1991 yılında Doçentlik U.nvanını almıştır. 1983 yılından itibaren lisans ve doktora programlarında "Avrupa Topluluğu Ulkelerinde Basın-Türk Basın Tarihi-Günümüzde Haberleşme ve Bazı Sorunları-Atatürkçülük ve İnkilap Tarihi" ile "AT Uluslararası İletişim" konusunda ders vermektedir. Halen, Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi'nde ve Atatürk İlkeleri ve İnkilap Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi'nde öğretim üyesi ve yönetim kurulu üyesi olarak görev yapmaktadır. Ayrıca, Çevre Bakanlığı İstanbul İl Müdürü görevini 1993 yılından itibaren sürdürmektedir. Fransızca bilmektedir. T..A.�::Ee.:EH, F.A..Cİ.A..SI -V-:E Ç:E-V-Hı:E-Y-:E :ET::Ee.İL:EH,İ İstanbul limanı çok özel ve enternasyonel öneme sahiptir. Bunun sebebi İstanbul Boğazı'nın liman sınırlan içinde bulunmasıdır. Enternasyonal alanda boğazlardan geçiş; "Boğazlar rejimi hakkında Montreux'de 20 Temmuz 1936 tarihinde imzalanan Mukavelename" de düzenlenmiştir. Bu sözleşme, akit devletlere ait ticaret ve harp gemilerinin sulh ve harp zamanlarında Boğaz'lardan geçiş serbestisini düzenlemekte ve Türk makamları tarafından bu gemiler üzerinde yapılacak sıhhi kontrol ile alınacak rüsumun esaslan gösterilmektedir (Madde: 2,3). Montreux sözleşmesinde, İstanbul limanına dahil Boğaz'da trafik emniyet ve selametinin temini bakımından gerekli tedbirlerin alınması ve kıyı emniyeti teşkilatının düzenlenmesine dair herhangi bir hüküm görülmemektedir. Boğaz'dan çok sayıda tankerin geçtiği gözönünde tutulursa,herhangibir çarpışma sonucu yara alan gemiden dökülecek akaryakıtın civardaki gemiler ve Boğaz'ın iki kıyısı için tehlike yaratacağı şüphesizdir. İşte bu sebeble gerekli örılemlerin alınması İstanbul ve Boğaz'ı için önemli bir gerçek olarak ortadadır. Nitekim 1 3 Mart 1994 gecesi İstanbul Boğazı'nda meydana gelen çarpışma bu konunun önemini vurgulamaya yetmiştir. Karadeniz'den Marmara'ya geçmek üzere İstanbul Boğazına giren Kıbrıs Rum bayraklı Nassia adlı ham petrol yüklü tanker ile, Marmara'dan Karadeniz'e çıkmakta olan aynı ülke bayraklı Ship Broker adlı kuru yük gemisi saat 22.20 de Boğaz'ın Hamsi Limanı Filburnu hattında çarpışmışlardır. Çarpışma sonucu Nassia, iskele 1 no'lu tankından yara almış ve yanmaya başlamıştır. Ship Broker ise, başbodoslamanın sancağından yara almış, Nassia'dan yanar halde dökülen ham petrolün sirayetiileyanmayabaşlamış, her iki gemi Rumeli Kavağı önlerine kadar sürüklenmiştir. Nassia Rumeli Kavağı fenerine yaslanmış, Ship Broker ise Anadolu Kavağındaki Boğaz Komutanlığı rıhtımına doğru yönlenmiş ve karaya oturmuştur. Bu arada Nassia Karadeniz'e çekilmiştir. Olayın gerçekleşmesini takiben yangın söndürme ve kurtarma faaliyetleri başlamış ve büyük bir başarıyla neticelenmiştir. Kaza sonrasında yanan tankerden denize dökülen ham petrol, denizde ve kıyılarda çevre kirliliğine yol açmıştır. Boğaz ve Karadeniz sahilleri iki çeşit petrol kirliliğine maruz kalmırır. Likit veya emülsifıye likit petrol genellikle daha az dalgalı olan Boğaz'da etkili olmuştur. Petrol kıyı boyunca taşlara kayalara yapışmıştır. Buna karşılık daha hareketli olan Karadeniz sahillerinde ise petrol, kıyıdaki kumlara bulaşmıştır. Bu noktadan hareketle yapılan temizlikte kullanılan yöntem ve operasyonların organizasyon ve lojistik yanlarına iki farklı yaklaşım getirilmesi söz konusu olmuştur. Yapısal farklılıklar kirliliğin giderilmesinde önemli etkendir. Nitekim Karadeniz ve Marmara Denizi arasındaki bağlantı, yatay düzlemde dar İstanbul Boğazı, dikey düzlemde ise, Boğazı'n her iki ucunda, 36 ve 56 m. derinlikte YANGIN VE GÜVENLiK DERGiSi SAYI 3 m

Gurur Duyuyoruz . . . ;::= ACKNOWLEDGE STATUS - COMMAND F - - SiLENCE fit MODIFY i=l REPORTS i t 1 E 5 K gf; � a;'s l - ( - ,.ı;. � RESET OPTION NEXT EVACUATE PANEL TEST PREVIOUS V 'JJ Honeywell FS90 Yangın Algılama ve Güvenlik Sistemi Kumanda Paneli'nden Detay Yaptığımız işle gurur duyuyoruz. Çünkü kurduğumuz sistemler yaşam kurtarıyor. Ve bizler, bu büyük sorumluluğun bilincinde olarak her uygulamamızda en gelişmiş teknolojiyi eksiksiz mühendislik hizmetleri ile birlikte sunmak için hiç bir çabayı esirgemiyoruz. Sistemlerimiz, yalnızca insan yaşamını değil çok değerli yatırımlarınızı da koruyor. Bir iş yerinde yangının yolaçacağı zarar, yanan malların maddi değeriyle sınırlı değildir. Telafisi mümkün olmayan kayıtlar, dosyalar, bilgisayar diskleri ve kaybedilen mesai, işlerinizin gelişimini ciddi şekilde baltalayabilir. İşte bu nedenle yangın algılama ve güvenlik sistemleri sö:zkonusu olduğu zaman uzmanlara başvurmalısınız. Protec, konusunda uzmanlığını kanıtlamış dünya lideri firmalar ile işbirliği içinde çok geniş bir malzeme yelpaz.esini güçlü ve deneyimli bir mühendislik kadrosu desteğinde kullanımınıza sunuyor. Bu kadro, talebiniz halinde binanızda almış olduğunuz (ya da almayı düşündüğünüz) yangından korunma ve güvenlik önlemlerini yerinde inceleyerek ücretsiz bir danışmanlık hizmeti de sunmaktadır. Yangın algılama ve güvenlik sistemlerinin yanısıra "Akıllı Bina"yı oluşturan tüm zayıf akım sistemlerini üstün teknoloji ve eksiksiz mühendislik desteği ile birlikte uygun koşullarda temin edebileceğiniz tek adres Protec'tir. Geniş bilgi ve ücretsiz danışma hizmeti için bizi arayın. PROTEC Yangm Algılamave GüvenlikSistemleri Palanga Caddesi 13/3 • Ortaköy 80840 İstanbul • Tel: (212) 261 88 13 • Faks: (212) 260 14 95

UZMAN GÖZÜYLE yer alan eşiklerle büyük çapta kısıtlanmıştır. Yatay ve düşey doğrultudaki bu kısıtlamalar, havzalar arasındaki su alışverişini etkilediğinden, bırakılan atıkların seyreltilmesi ve uzaklaştırılması imkanları sınırlıdır. Bu kısıtlamanın getirdiği diğer bu etki de, su kütleleri arasındaki düşey karışımın belirli bir derinlikten sonra durmasıdır. Bu durumda kirleticilerin büyük bir bölümünün belirli tabakalarda kalmasına ve yoğunlukların giderek artmasına sebep olur. Bunun sonucu ortaya çıkan hızlı kirlenme, deniz ekosisteminde geniş çaplı doğal denge bozukluklarına yol açmıştır. Karadeniz, diğer denizlerimize oranla biyolojik produksiyon açısından en zengin olanıdır. Özellikle besin zincirinin ilk halkalarını oluşturan plankton biyomass'ı ve bu biyomass'a dayalı plankton ,yiyici balık türleri açısından çok zengindir. Karadeniz deniz kimyası açısından atipik bir bünyeye sahiptir. Jeolojik evriminde kaynaklanan bu özelliği su alışverişi açısından son derece kısıtlı, kapalı deniz karakterinin sonucu olarak, biyolojik açıdan çok sığ bir alana sahiptir. İşte bu nedenle Karadeniz'in kirlenmesi ve bu kirlenmeden kendi olanakları ile kurtulabilmesi son derece güçtür. Kirlenmenin görüldüğü Marmara Denizi'nde de atıklarda seyrelmeyi ve doğal arınmayı sağlamaya yetecek ölçüde su alıp verişine sahip olunamaması, denizin biyolojik yapısını bozmakta, ekolojisinin zarar görmesine etken olmaktadır. Marmara denizi ve Boğaz'larda görülen çözünmüş veya dispersiyon halindeki petrol hidrokarbonlarındaki artış, kirlenmenin başlıca etkeni olmaktadır. Kaza sonrası yapılan çalışmalarda özellikle Boğaz'ın Anadolu yakasındaki kayalarda petrol hidrokarbonlarının büyük konsantrasyonlar halinde toplanma gösterdikleri gözlenmiştir. Esasen kanal, su sirkülasyonunun fazla olduğu kısımı, her bir koy ise kendine özgü birer ekolojik ortamı oluşturmaktadır. Yapılan çalışmalarda elde edilen gözlemler neticesi, Boğaz'a yayılmış bulunan petrol tabakasının üniform bir dağılım göstermediği, yer yer yoğun bölgeler oluşturduğu anlaşılmıştır. Koy içerisinde katılaşmış katran tabakaları tespit edilmiştir. Kıyı kesiminde tamamen petrol kirlenmesinden etkilenildiği, kıyının yoğun bir petrolle kaplandığı gözlenmiştir. Alglerin dahi petrolle kaplandığı farkedilmiştir. Ayrıca motor karinalarının tamamen petrol ile sıvaşık olduğu yalı, iskele ve çekek yerlerinin de kirlendiği gözlenmiştir. Girdapların oluştuğu bazı kesimlerde yoğun petrol tabakaları görülmüştür. Yine birçok bölgede film halinde yüzeyi kaplayan petrol tabakalarına da rastlanmıştır. İşte bütün bu kirliliğin denizin doğal dengesini bozacağı düşüncesini akla getirmek mümkündür. Zira deniz yaşamının %90'ı literol (Kıyı kesimi) kesiminde bulunur. Bu önemli sahalar ise toplam dünya, deniz ve okyanusların ancak %8' ini, hacmen ise % 1 'ini oluşturur. En çok kirlenen deniz kısımları ise bu literol kısımdır. Özellikle yumurta bırakmak için kumsallara ve kayalıklara gelen balıklar, buraların bozulduklarını hissettikleri zaman, üreme dengelerinde farklılıklar oluşturmaktadır. Son yıllarda yapılan araştırmalarda çeşitli yollarla denize karışan petrol hidrokarbonlarının deniz canlılarının besin zincirinde önemli etkiler yaptığı tespit edilmiştir. Petrol ürünlerinin, fotosentezi yavaşlattığı ve hatta durdurduğu anlaşılmıştır. Yüzeydeki petrol tabakasının, güneş ışınlarının derine inişini zayıflatması sebebiyle fotosentez olayında belirli bir düşüş olduğu belirlenmiştir. Deniz organizmalarında kitlesel ölümlere yol açtığı bilinmektedir. Petrol hidrokarbonlarının, organizmanın metabolizması üzerine yaptığı direkt etkinin yanısıra, ortamda bulunan diğer maddelerle karşılıklı ilişkisi de göz önünde tutulmalıdır. Örneğin bazı petrol bileşikleri, duyu organlarında yer alan kimyasal algılayıcıları kapatarak organizmanın besin alma açısından, yeteneksiz duruma geçmesine yol açmaktadır. Yine martı, karabatak ve benzer dalıcı kuşlar, petrol fılimlerinden olumsuz yönde etkilenirler. Dalışlarda Üzerlerine bulaşan petrol ile ağırlaşarak uçuş kabiliyetlerini yitirirler. Bu başka açıdan, ki en önemli etkilerinden biri olarak kabul edilebilecek konu ise göçtür. Balıklar petrolla kirlenmiş sudan kaçmak amacıyla temiz sulara göçederler. Midye, istiridye, karides vebazı dip balığı gibi deniz dibinde yaşayan türler ise, aşağı doğru çöker ve sedimana ulaşan petrolden etkilenerek kitle halinde ölürler. Sonuç olarak kirlenmenin, özellikle petrolden gelen kirliliğin deniz ekosistemine etkisi büyüktür. Dengelerbozulur,düzençöker. Dünyada yaklaşık 2,5 milyar ton olarak çıkarılan petrolün büyük bir kısmı (1 .5 milyon tonu) gemilerle taşınır. Dileğim, bu tehlikeli taşımanın çok daha dikkatle yapılması ve 13 Mart 1994 tarihinde İstanbul Boğazı'nda meydana gelen kazanın bir daha yaşanmamasıdır. Yı\NGIN VE GÜVENLİK DERGiSi Sı\YI 3 m

İSTANBUL BOĞAZI VE DENİZ YANGINLARI Ahdurahınaıı Kll/Ç, 1 ?5_1 doğumlu olup, 1974' de ITU Makine Fakültesi'nden mezun oldu. Aynı fakültede yüksek l isans eğitimi yaptı. 1982 yılında güneş enerjisi konusunda doktorasını tamamladı. Halen İTÜ Makina Fakültesi Isı Tekniği Birimi öğretim üyesi olup, aynı zamanda İst_anbul Biiyükşehir Belediyesi itfaiye Müdiirliiğii görevini de sürdürmektedir. Abdurahman KILIÇ ÖZET:İstanbul Boğazı yoğun deniz trafiği ve Boğaz'ın doğal özellikl.eri nedeniyl.e, seyir şarıl.arı bakımından dünyanın en riskli su yoludur. Meydana ge!.ecek kazal.ara karşı Boğaz'dan geçiş/erin kontrollü yapılması, söndürme ve kurtarma yapacak deniz itfaiyesinin kurulması ve çevre temizliği-konusunda yeterli techizata sahip olunması gerekir. Bu yazıda, söndürme ve kurtarmafaaliyetleri ve deniz itfaiyesi konusu el.e alınmıştır. SEA FIRESAND THE BOSPHORUS Because ofthe heavy sea traffic and its uni,que geographical characteristics, the Bosphorus is one ofthe most risky waterways in terms ofcruising conditions. in order to prevent thepossibl.e accidients, it is necessary to control the transitpasses, to establish the nova[fire-brigade to conductfire -fighting andrescue activities and to obtain the equipment needed for enviromental protection. in this articl.e the nova[ .fire-brigade and activities offire-fighting and rescue are discussed. ı. GİRİŞ Son yıllarda İstanbul'u çevreleyen denizlerde meydana gelen yangın istatistikleri incelendiği zaman, son on yıl içinde 195 kaza meydana geldiği görülmektedir. Kara yangınları ile deniz yangınları karşılaştırıldığında karaya nazaran denizde daha az sayıda kaza meydana gelmesine rağmen deniz yangınlarında daha büyük miktariarda maddi ve manevi hasarlar meydana gelmektedir. Bunun nedeni, deniz yangınlarını önleme bakımından mevcut koruma ve söndürme araç ve ekiplerinin yetersiz olmasıdır. İstanbul'un denizle olan çok geniş ilişkisi nedeniyle, denizden yangın önleme, üzerinde ciddi olarak durulması gereken, önemli bir konudur. Özellikle akıntılı ve önemli bir geçit yeri olan Boğaziçi, ucu kapalı bir durumda bulunan Haliç, gemilerin toplandığı Haramidere açıkları ve Haydarpaşa liman bölgesi gibi deniz trafiği açısından yoğunluk göstereaye yangın olasılığı yüksek bölgeler bulunmaktadır. Tarihi gelişme içinde denizde meydana gelmiş, önemli can ve mal kayıplarına neden olan deniz kökenli yangınlar bu durumu açık bir şekilde kanıtlamaktadır. Nitekim, Boğaziçi'nde meydana gelen bazı yangınların çıktığı noktada kalmadığı, akıntılar sebebi ile yayıldığı da görülmüştür. Son olarak 13.3.1994 günü Nassia isimli tanker ile Shipbroker isimli kuru yük gemisinin çatışması ile, ülkemiz ve insanlık için büyük felaketlere sebep olabilecek boyutta bir kaza meydana gelmiş ve kısa sürede söndürülmesi ve gerekli önlemlerin alınması ile, olabilecek zararın çok azı ile atlatılmıştır. 2. İSTANBUL BOĞAZ'INDA RİSK İstanbul'da deniz yangınlarına özellikle YANGIN VE GÜVENLiK DERGiSi Sı\ YI 3 m

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=