• Fabrikalar • Tesisler • Depolar • Belediyeler ve tüm yerleşim alanlarında • Yangına dışarıdan anında müdahale imkanı. • Otomatik boşaltma sistemi ile dona karşı korunma. • Türbülanssız lineer bir akış (şok etkisi yoktur). • TS 2821/1 ve DiN 3222 normlarına uygun imalat. Yakacık Yerüstü Yangın Hidrantı tarafımızdan özel olarak geliştirilmiş, dünyadaki emsallerinden üstün olup, patentlidir. Yerüstü Yangın Hidrantları YAKACIK VALF SANAYİ VE TİCARET A.Ş. Kemeraltı Cd. Bankalar Han K.5 80030 Karaköy-isıanbul Tel : (212)251 02 96 (4 Hat) Fax: (212)249 34 42 :rıx : 25304 ymf'tr Ankara (312)230 23 75 - 230 46 36 İzmir (232)459 00 53 Adana (322)352 03 07 Bursa (224)254 14 96
§hJ��.� ESENTEPE KASAP SOK. HLi M i HAK HAN NO 22 80280,MECIOIYEKÖY ISTANRUl TEL: (2121 274 89 50I• HAT) FAKS:(2I2) 274 82 90 Griniıell ® ■tttmffl -------FEUERSCHUTZ GMBH
GARRETT METAL DETECTORS ----------U.S.A WORLD LEADERiNMETALDETECTOR TECHNOLOGY SİLAH VEPAllAYICJKONTllOLU ZİYARETÇİ (ÜST) TARAMASI KOLİ/PAKETKONTBOLU GÜVENLİĞİNİZİN EN ÖNEMLİ EKSİĞİNİ TAMAMLAR... • İŞ MERKEZLERİ • ALIŞ-VERİŞ VE EĞLENCE MERKEZLERİ • BANKALAR • OTELLER VE TURİSTİK TESİSLER • KONSOLOSLUKLAR • ADLİ BİNALAR • BELEDİYELER • VALİLİKLER • SANAYİİ TESİSLERİ • HAVA LİMANLARI • SEYAHAT ACENTALARI rAKET/KOLiKONTROLDEDEKTÖRÜ GARREIT MAGNASCANNER KAPI TİPİ METAL DEDEKTÖRLERİ AVIONX X-IŞINLI BAGAJ KONTROL SİSTEMLERİ • FİYAI;KALİTE VEDÜNYA STANDARDI.. TÜRKİYE TEMSİLCİSİ VE TEK YETKİLİ SERVİS MERKEZİ: FRANKLİN TİCARET KONTUARI Meclisi Mebusan Cad. No: 117, Fındıklı-İSTANBUL Tel: 0-212-243 4142, 0-212-245 32 14 Fax :0-212-249 86 56 EL liri METAL DEDEKTÖRÜ ZARFKONTROLDEDEKTÖRÜ FAA (Federal Havaalık İşletmesi) ONAYLI ANALOG VE MİKROİŞLEM KONTROLLU KAP! liri METAL DEDEKTÖRLERİ
Güvenlik sistemlerinde dünya lideri: SENSO TIC Artık ·mağaza fareleri"ne karşı çok daha güvencedesiniz. Mağaza ürün gözetleme sistemlerinde dünya pazarının % BO'ini elinde bulunduran Sensormatic Electronics Corporation, :i , Uzelli Kaset Sanayi A.Ş ile yaptığı ortak � yatırımla Türkiye'de hizmete başladı. Sensormatic ürünleri teknolojik ve ekonomik üstünlük/eriyle kayıpları asgariye indirir, keyifli bir alışveriş ortamı sağlar. Sensormatic'in teknolojik üstünlükleri rakipleriyle kıyaslanmayacak kadar büyüktür. Örneğin Ultra•Max sistemi. Patenti Sensormatic'e ait olan bu sistem en geniş kapı aralığını sağladığı gibi etiket kullanımını da mümkün kılan dünyadaki tek sistemdir. Radyo dalgalarıyla çalışan diğer sistemlere göre çok büyük avantajları vardır. Kesinlikle yanlış alarm vermez. Çalınmaya teşebbüs edilen malın vücut tarafından ya da başka bir şeyle gizlenip kapıdan geçirilmesi mümkün değildir. Değişik tag ve etiketler sayesinde bir çok sektörde kul/anılabilir. Sonar tag gözlükçüler, mini hard tag büyük işyerleri, patient tag hastahaneler, ultragator tag konfeksiyon ürünleri, tabet ise kırtasiye/er için özel olarak dizayn edilmiştir. Sensormatic'e özgü bir diğer teknoloji de süpermarketler içindir: AisleKeeper ile pilden sigaraya, peynirden kozmetik ürünlerine kadar her türlü ürünü güvence altına almak mümkündür. AisleKeeper kasada zaman kaybını ve kaçakları sıfıra indirir. Sensormatic'in geniş sistem yelpazesindeki bir diğer ürün de SpeedDome'dur. 1994'te ABD'de 'yılır. en iyi icadı" seçilen, dünyanın en hızlı ve en akıllı kamerası SpeedDome, her türlü işyeri, hotel, casino ve özel mekanların korunmasında tartışmasız 1 numaradır. Evet, güvenliğe gerçekten önem veriyorsanız BMW, Carrefour, Harrold's, Ralph Lauren, Boeing, Stefanel, ismar, Çarşı, Karaca gibi devlerin tercihi Sensormatic'/e tanışın. Sensormatic'in size sağlayacağı benzersiz avantajları öğrenin. Kazançlı çıkın... Şahinkaya Sokak 22, Aydın işhanı, Şişli-İstanbul Tel: (212) 256 6585 (Pbx), Faks: (212) 256 6582
HAMBURG İTFAİYE MÜDÜRÜ K. GÜNTHER diyor ki: ı· TAS20-ST/70 � DOĞALGAZ TESİSATI YAPTIRANLAR Küçük yangınların felakete dönüşmemesi için yangın başlangıcında doğalgaz akışını otomatik olarak kesen elemanları tesisatınıza muhakkak koydurunuz. Yangın başlangıcından 1 O dakika sonra tüm doğalgaz vanaları, gaz' -Sayaçları, tesisat ekleme yerleri gaz kaçırmaya başlar. Alman TAS - DOĞALGAZ TERMİK EMNİYET ARMATÜRÜ yangın başlangıcında doğalgaz sistemini kendiliğinden kapa_ tır, yangının büyümesini ve patlamayı önler. ı1 TAS - TERMİK EMNİYET ARMATÜRÜ ortam sıcaklığı 70°C.yi bulduğunda gaz hattını kendiliğinden kapatır.. ı1 Tüm Avrupa ülkelerinde DOĞALGAZ pattamalarına karşı TAS - TERMİK EMNİYET ARMATÜRÜ kullanılması öngörülmüştür. ı1 TAS - TERMİK EMNİYET ARMATÜRÜ Alman Doğalgaz DVGW - Sertifikalıdır. ( G92 e 061 ) Doğalg _ az hattının başına TAS konrı ıalıdır. TT AA SS 22 00 -- SS TT // 71 00 5 Çap: 1/2 - 314 • • ON150 ··• � Daha fazla bilgi için AKNUR Mağazalarına ve DoQalgaz tesisatı malzemeleri satıcılarına müracaat ediniz. MERKEZ: İSTANBUL Tel: 2451806 • 24546 43 Fax: 249 64 61 ŞUBE: KARTAL Tel: 389 6 910 • 11 Fax: 353 271 3 ŞUBE: ANKARA Tel: 310 14 35Fax: 310 43 05 ŞUBE: BURSA Tel: 220 7917 Fax: 221 4545
DOĞRU.SEÇİM • • • • • EDS URUNLERI VE ARITECH C&K SYSTEMS SENTROL PULNIX SCANTRONIC VISONIC DA SYSTEMS NITTAN UK. MARKA BAĞIMSIZ ÜRÜN DESTEĞİ � EDS f-ED➔ ELEKTRONİK DESTEK � SANAYİ TİC. LTD. ŞTİ. BAYİLİKLER VERİLECEKTİR İMALATLARIMIZ 2 YIL GARANTİLİDİR Yeni İstanbııl Çar;ısı B Blok No: 33 Ümraniye-İSTANBUL Tel: (0-216) 313 25 15 - 31493 40 Fax:(0-216) 31417 80
Gerek bağımsız, gerekse entegre edilmiş Yangın İhbar ve Bina Otomasyonu sistem çözümleri ile canınızı ve mahnızı korumak amacıyla Honeywell artık Türkiye 'de.
Sahibi ve Yazı işleri Müd ürü Teknik Yayıncılık, TanıtımAŞ. Adına Founder and Editor in Chieron Behalror Teknik Yayıncılık, TanııımAŞ. Süleyman BULAK YAYIN YÜRÜTME KURULU/ Editorial Executive Board AbdurahmanKILIÇ OsmanGENCELİ Numan ŞAHİN CemalK OZACI YAYIN DANIŞMA KURULU/ Editorial BoardotAdvlsors BülentAKINCI (TİTAN) Necmettin AK0VA (LEVER) Necdet AKYÜZ (YTÜ) Mazhar BASMACI (BASEL) İsmailCAN (BİRİKİM) Bülent CEDETAŞ (CEDETAŞ) Levent CEYLAN (EEC) Kevork ÇİLİNGİR0ĞLU (ÇİLİNGİROĞLU) GaziÇiRİŞ (TEGE) MuratEĞRİKAVUK (PROTEC) CemEĞRİKAVUK (KORUN) NurdilESKİN(İTÜ) SeydiRıza GÜNEY (İTFAİYE) MuratOÜSAR (ŞARK SİGORTA) Ali HELVACI (E.B.K.) Korhan IŞIKEL (İZOCAM) E rdoğan KALELİ Sat!etK0ŞUT(MGS) Ayşen K0KEN (iTFAiYE) Tezer OKTAY (KOSGEB) İrfan ÖNER(YA NMAR) Aydın ÖZKAYA (EMO) Mustafa ÖZKAYALAR (MNG) Talat SAĞIR0ĞLU (EMO) Doğanay SAMURAY (PALMET) Yurda! SERT (ŞEKER SİGORTA) Mehmet S0YER (NOVAK) Şenol ŞAHİN (TUR YANGIN) Sermet ŞATIR (KORUN) Levent TEZCAN(HONEYWELL) Serhat UYSAL (ÜÇOK) Özcan ÜNLÜ (BKS) Cafer ÜNLÜ (YAKACIK) Erol YAŞA (UNlVERSAL) Cengiz YENER (BİLKENT) HaldunÜLGEN(TETA) Ömer DİNÇ(Va rel Alarm Sistemleri ) YAYIN KURULU/ Editoriol Board Kazım ÇOMAK GenciMüdür/GeneralManager Müjde BİLGÜTAY GenelYayın Yönctmeni/Execuıive Editor Tümay ÖZOKUR Yayın Koordinaıörü/Edilor Kani ÜLGER Grafik Tasarım (Graphic �sign ÜmitYAVUZ Dizgi/ Prinl YÖNETiM MERKEZİ/ Execuıive EdiıorialOflice TEKNİK YAYI NCILIK , TANITI!ıl A.Ş. Balmumcu, BarbarosBlv. 131/10 80700 BeşiktaşilSTANBUL Tel:212· 2758359(PBX) Faks:212-2882614 BASKI/ Prinl : Cem Ofset Fiyatı : 40.000TL(Posla ÜcreıiDahil) YıUık Abone:500,000TL Single copyprice: Europe $37. 5/0verseasS 5(P osıage included) Annualsubscıiptions: EuropeS 15/0verseasS20 e Yangın ve Güvenlik Dergisi' nde yayınlanan yazı v e çizimlerin her bakkı mahfuzdur. izin alınmadan, kaynak gösteıilerek d e olsa iktibas edilemez. ULUSLARARASI YANGIN, İŞ GÜVENLİĞİ ve KORUMA SiSTEMLERİ DERGiSi 40.000 TL. İÇiNlll�ICİLEff/ CONTENT$ • Bir Konu-Bir Konuk (Emi�önü ye Çevresinin Sorunları-Atalay ŞAHINOGLU) A Subject &AGuest Uzmanç,özüyle (Resul DiLEK) YangınaİlkMüdahalevePortatifYangınSöndürücüler Expert 1 sOpinion Bir Uygulama (M,CengizYAVÇAN) OzelGüvenlikPolitikası veModernBirUlaşımMerkezi AnApplication Kapalı ÇarşılardaYangınGüvenliği veÖnlemleri (Abdurahman KILIÇ) FireSecurityPrecautionsin CoveredBazaars ÇevreGüvenlikSistemleri (MuratEĞRİKAVUK) Security Systems BirYangınınArdından (Arnavutköy 1 de Tarih YokOluyor) Reflections of A Fire
Değerli Okurlar YANGIN ve GÜVENLİK DERGİSİ'nin 4. sayısıyla tekrar karşınızda olmaktan mutluluk duyuyoruz. Bu sayımızda ağırlıklı olarak yangın riski yüksek ve müdahale olanakları çok kısıtlı yapılar olan ticaret ve alışveriş merkezlerini ele aldık. Bu kapsamda, ticarethane ve iş merkezleri açısından yoğun bir bölge olan Eminönü ve çevresinin sorunlarını İ.T.O. Başkanı Sayın Atalay ŞAHİNOĞLU ile görüştük. "Bir Uygulama bölümümüzde İstanbul-Esenler Uluslararası Otogarı'nın güvenlik işletmesini ve "Uzman Gözüyle bölümümüzde yeralan "Yangına İlk Müdahale ve Portatif Yangın Söndürücüler başlıklı yazıyı, bu çerçevede ilgiyle okuyacağınıza inanıyoruz. İstanbul Büyükşehir İtfaiye Müdürü ve dergimizin Yayın Yürütme Kurulu Üyesi Abdurahman KILIÇ'ııı "Kapalı Çarşılarda Yangın Güvenliği ve Önlemleri başlıklı makalesi de, konuyagenel birçerçeve çizmesi açısından faydalı olacaktır. Yayın Danışma Kurulu üyemizSayın MuratEĞRİJ(AVUK'un "Çevre G üvenlik Sistemleri makalesi, geniş alanlara yayılmış tesislerde olası birtehdidin mümkün olduğuncaerkentespitini sağlamak üzere geliştirilen sistemleri detaylı olarak açıklamaktadır. İçinde bulunduğumuzekonomikdarboğazdöneminingetirdiği tüm sıkıntılara rağmen YANGIN ve GÜVENLİK DERGİSİ içerik ve kalite standardını devamlı yükseltmek ve sektörünü desteklemek için azami çaba sarfetmektedir. Gerek okuyucularımızdan gelen mektup ve telefonlar, gerekse giderek artan abone sayımız, sektörün de dergisine sahip çıktığını göstermekte ve bize güç vermektedir. Halen 1 O bin adet olan reel tirajımızla yurt çapındaki okuyucularımıza, yangın, iş güvenliği ve koruma sistemleri konusunda tüm gelişme ve yenilikleri iletmeye, teknik yazı ve uygulamaya dönük makalelerin yanısıra, yurttan ve dünyadan haberlerle, sektörün kendi içindeki iletişimini hızlandırmaya devam edeceğiz. En derin saygılarımızla Süleyman BULAK TEKNİK YAYINCILIK, TANITIM A.Ş. Yön. Kur. Bşk. Dear Readers, it is a great pleasure for us to present you tlıe 4,. editioıı ofFire, SafetyaıulSecurity Systems Magazine. lıı tlıis issue, we lıavegiveıı �pecial ateııtioıı to commercial buildiııgs aıul slıopping ceııters w/ıiclı are Ull(fergreat risk offire antllıave limitedpossibilitiesfor fırebrigade iııterveııtio11. Despite tlıe dif ıculties causecl by tlıe receııtfıııaııcial clepressioıı, Fire Safety aıul Secıırity Systems Magazine tries its best to keep its quality aııdstaııdart as lıiglıaspossible aııdsupporttlıe sector. 1'/ıe i11creasiııgııumberofoursubscribers aıultlıe teleplıo11esaıulletters we lıave beeıı receiviııgfrom our reaclers slıows tlıat tlıe sector lıave also adopted its magazine. Süleyman BULAK TEKNİK YAYINCILIK, TANITIM A.Ş. Chairman aa,ıangı� Duyurusu ve Bildiri Daveti IFS '94 İSTANBUL 1. ULUSLARARASI YANGIN VE GÜVENLİK KONGRESİ VE FUARI 19-23 Ekim 1994 GENEL Çağımızdaki teknik gelişmelere paralel olarak yangın önleme ve söndürme sistemleri ile insan, araç-gereç ve bina koruma sistemleri için her geçen gün yeni teknikler geliştirilmekte, yeni ürünler çıkarılmakta ve yeni malzemeler kullanılmaktadır. Bu gelişmelerin mimarlara, mühendislere, araştırmacılara, eğitimcilere, yöneticilere ve ihtiyaç sahiplerine olduğu kadar sınai ve ticari kuruluşlar başta olmak üzere, yangın önleme-söndürme ve koruma sistemleri ile ilgili tüm kuruluşlara iletilmesi gerekmektedir. Ülkemizde son zamanlarda çoğalan yangınlar sonucu artan maddi zararlar ile adi su çlar, sabotajlar ve anarşik olayları n sayılarındaki artış ve iş kazalarının yüksek oranda devanı etmesi nedeniyle; bu iletişimin hızlı ve sağlıklı bir biçimde sürdürülmesi büyük önem kazanmıştır. Istanbul 1. UluslararasıYangınve GüvenlikKongresi'nin amacı;yangın önleme ve söndürme sistemleri ile insan, araç-gereç ve bina koruma sistemlerinde elde edilen yeni deneyimler, teknik bilgi birikimi ve uluslararası bilimsel ve teknik ilerlemeler ışığında; tüm sektörün sorunlarının ve çözüme yönelik önerilerin en yetkili kişilerce bilimsel bir disiplin içinde tartışılması ve tüm ilgililerin bilgisine sunulmasıdır. KAPSAM -Yapıların Tasarım ve Konstrüksiybnlarında Yangın Güvenliği -Yüksek Yapılarda Yangın Güvenliği ve Koruma Sistemleri -Yangın Algılama ve Uyarı Sistemleri -Söndürme Sistemleri (sulu, gazlı, kuru tozlu, köpüklü...) -Endüstri Tesislerinde Güvenlik -Tehlikeli Maddelerin Üretimi, Taşınması, Depolanması ve Kullanımında Güvenlik -Deniz ve Kara Taşıtlarında Güvenlik ve Korunma Sistemleri -Orman Yangınlarının Önlenmesi ve Söndürülmesi -Güvenlik ve Koruma Sistemlerinde Kurallar ve Standartlar -Risk Kontrolü ve Risk Analizi -Bina Koruma Sistemleri -İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği -Söndürme Malzeme, Araç ve Gereçleri -Yangına Dayanıklı Malzeme ve Mamüller -Yangın Önleyici ve Koruyucu Malzemeler -Kurtarma Malzeme, Araç ve Gereçleri -Kişisel Koruyucu Malzemeler BİLDİRİLERİN HAZffiLANMASI Bildirilerin özetleri (400-800 kelime ) 15 Haziran 1994, kabul edilen bildiriler ise belirlenen formata uygun olarak, 3 1 Ağustos 1994 tarihine kadar Organizasyon Komilesi'ne ulaşacak şekilde gönderilmelidir. DİL : Bildirilerin dili Türkçe veya İngilizce olacaktır. ORGANİZASYON KOMİTESİ : P;or. Dr. Aksel ÔZTÜRK (İTÜ) ,Doç. Dr. Abdurahman KILIÇ (İTÜ). Süleyman BULAK (Teknik Yayıncılık, Tanıtım A.Ş. ), Kazım ÇOMAK (Teknik Yayıncılık, Tanııım A.Ş.). DANIŞMANLAR KURULU : Prof. Dr. Tevfik Sena ARDA (İTÜ), Prof. Dr. Fatih BABALIK (Uludağ Üniv.), Prof. Dr. Ayten ÇETİNER (İTÜ), Prof. Dr. ôzcan ESMER (ODTÜ), Prof. Dr. Osman F. GENCELİ (İTÜ). Murat GÜSAR (Şark Sigorta), Prof. Dr. Adnan KAYPMAZ (İTÜ), Doç. Dr. Abdi KÜKNER, (İTÜ), Numan ŞAHİN (EMO), Prof. Dr. Oğuz RECEPOCLU(İTÜ), Prof.Dr. Behçet SAFGÔNÜL(İTÜ), Prof.Dr. Ataç SOYSAL(İTÜ), Prof.Dr. Macit TOKSOY (DEÜ), Prof.Dr. Cengiz YENER(Bilkent Üniv.). DESTEKLEYEN KURULUŞLAR : Teknik Malzeme Tic. ve San. Lıd. Şii. (EMO), İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ), Tesisa_t Mühendisleri Derneği (TMD). KONGRE SEKRETERYASl : TEKNİK YAYlNCILIK, TANITIM A.Ş. Balmumcu, Barbaros Bulvarı 131/10 80700 Beşiktaş · İSTANBUL Tel: 212 · 275 83 59 , 212 • 275 25 32 Faks: 212 • 288 26 14
TTABERLERINEWS .L.ı İSTANBUL'DA DEPREM PANİĞİ 4 Mayıs 1994 tarihinde Marmara Denizi'nde ard arda meydana gelen bir dizi sarsıntının İstanbul'a zarar verebilecek daha şiddetlibirdeprem ihtimalini azalttığı açıklandı. Konuyla ilgili olarak görüştüğümüz Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi'nde görevli Yüksek Mühendis Doğan KALAFAT, şiddetleri 1.5 ile 4.1 richter arasında değişen 36 depremin, bölgesel olayları azaltıcı nitelikte olduğunu belirtti. Kalafat, tarihsel ve istatiksel verilere dayanılarak, Marmara Denizi'nde bulunan kırık sistemlerinin 75 ila 1 25 senedebirbüyükbirdepremeyol açtığının belirlendiğini söyledi. Son 70 yıllık dilim göz önüne alındığında, Marmara Denizi'ndeki bu kırık sistemlerinin geçtiğimiz 5-6 yıl zarfında daha aktif olduğunu da sözlerine ekleyen Kalafat, bölgenin çok şiddetli deprem üretme kapasitesinin bulunmadığını da belirtti. Kalafat, İstanbul'da meydana gelebilecek 6,5-7 richter şiddetindeki bir depremin özellikle gecekondu bölgelerinde büyük can kaybına sebep verebileceğini vurgulayarak, deprem kuşağına çok yakın bir konumda yer alan İstanbul'da yeni toplu konut bölgeleri oluşturulurken deprem ihtimalinin göz önünde bulundurulmadığına dikkat çekti. YANGIN ve GÜVENLİK ÜRÜNLERİNDE PAZAR PAYI GATT, APEC ve NAFTA gibi uluslararası ticaret anlaşmalarının, yangından korunma ve güvenlik ekipmanı ihracat ve ithalatını olumlu yönde etkilediği açıklandı. İthalat-ihracat vergilerinin düşürülmesi ve benzeri kolaylıkların sağlanmasıyla, önümüzdeki 1O yıl içinde yangından koruma ve güvenlik ekipmanlarına talebin önemli ölçüde artması bekleniyor. Uluslararası Fire and Rescue dergisinden derlenen bilgiye göre dünya pazarlarında ticareti yapılan yagından korunma ürünlerinin başında yangın söndürücüler ile yangın alarmları gelmektedir. Halen bu malzemelerin en önemli ihracatçıları olan A.B.D., Almanya ve Japonya'nın satışları, geçtiğimiz birkaç sene içinde hissedilir bir yükseliş göstermiştir. A.B.D.'nin bu pazardaki payı, diğerlerine göre daha hızlı bir gelişme kaydetmiştir. 1992 yılında 500 milyon dolar olan A.B.D. ihracatının yılda 2 milyon dolarlık artışla yükselmeye devam ettiği ifade edilmiştir. YANGlt;::VE GÜVENLİK DERGiSi SAYI 4 ACIAMA GERÇEK 9 Mayıs 1994 tarihinde İstanbul-Ankara seferini yapmaya hazırlanan Mavi Tren'e teröristlerce konulan bomba ele geçirilmiş ve imha edilmek üzere İstanbul Emniyet Müdürlüğü Eğitim Şubesine getirilmiştir. 1 O Mayıs 1 994 günü saat 15.40'da, Beşiktaş Yıldız Parkı girişindeki Bomba İmha Merkezi'nde imha edilmeye çalışılan bomba İstanbul Emniyet Müdürü Yardımcısı Hüseyin Kocadağ'ın söylediğine göre kaza sonucu patlamıştır. Başkomiser Memduh Etekli emrindeki polis memurları Nihat Kibar, Sümer Çelik ve Ihsan Demir'in imha için bahçeye çıkardıkları bomba, çalışmalar sırasında Sümer Çelik'in elinde bulunmakta olup, aniden patlamış ve Sümer Çelik'in sağ kolunun kopmasına, diğer memurların çeşitli yerlerinden yara almalarına sebep olmuştur. Yaralılar, acilen Amerikan Hastanesine kaldırılmışlar�ır. Başkomiser Memduh Etekli, polis memurları Ihsan Demir ve Nihat Kibar'ın durumlarının iyi olduğu belirtilmiştir. Ankara'da Bir Seminer... 9-12 Mayıs 1994 tarihleri arasında Ankara Hotel Merit Altınel eğitim salonunda, TMMOB Kimya Mühendisleri Odası Ankara şubesi tarafından bir seminer düzenlendi. Seminere katılan eğitimciler ve konuları şu şekildedir: • Doç. Dr. Abdurahınaıı KILIÇ;Yapılarııı tasarım ve koııstrüksiyoıılanııdayaııgıııgüveııliği • Mete iBANOĞLU; Yangın algılama ve uyan sisteınleıi • Aydııı ÖZKA YA; Söndürme sistemleri • Musıqf'cı TA Ş YÜREK; Endüstriyel tesisleriııyangıııgüvenliği • Seydi Rıza GÜNEY; Tehlikeli ınaddeleriıı ıaşıııınası, üretimi ve kulkmıında güvenlik • Nizaınettiıı KARADAŞ; Yaııgııı eğitimi • Emrah BALBA Y; Kuruluşlarda orgaııizasyoıı veyönetmelikler • A teş ERKER; Risk koııtrolii ve risk analizi Şeker Sigorta A.Ş.'den seminere katılan Ateş ERKER, hasardan önce riski azaltıcı ve dolayısıyla daha ucuz sigorta yapabilme imkanlarını araştırmak amacıyla, risk yönetimine çok önem verdiğini belirterek, şirketlerinde ya�tıkları çalışmalarda önce İstanbul'un daha sonra tüm Türkiye'nin risk bölgelerine göre risk haritalarını hazırlama çalışmalarında olduklarını söyledi. m
TTABERLERINEWS .L.ı INTERSCHUTZ '94 ULUSLARARASI YANGIN EKİPMANLARI KONFERANSI VE SERGİSİ 3-8 Haziran 1 994 tarihlerindeAlmanya'nın Honover kentinde lnterschutz '94 der Rote Halın - Uluslararası Yangın Ekipmanları Konferansı ve Sergisi düzenlenecektir. Konusunda Avrupa'nın en geniş çaplı, etkili ve önemli organizasyonu kabul edilen Interschutz, 6 yılda bir düzenlenmektedir. Doğu ve Batı Avrupa İtfaiye Müdürlerinin, yangından korunma malzemesi üreticilerinin, resmi yetkililer ile askeri ve endüstriyel yangın söndürme servislerinin, yangın mühendisi ve mimar, distribütör ve acentalarının bir araya gelip görüş alışverişinde bulundukları konferansta, sektördeki yeni AJANDA Haziran 1994 • Interschutz '94 Der Rote Hahn - Uluslararası Yangın Ekipmanı Konferansı ve Fuarı 3-8 Haziran 1994,Honnover-Almanya / • BattlefieldSystemslnternational'94 Uluslararası Savaş Sistemleri Fuarı 7-8 Haziran 1994, Surruy-İngiltere Askeri iletişim, elektro-optik ve termal görüntüleme sistemleri, hangarler, binalar, uçak ve helikopterlerde yangın algılama/söndürme sistemleri. • 4. Uluslararası Yangın Güvenlik Bilimi Toplantısı 13-17 Haziran 1994,Boston-A.B.D. • 7. Geleneksel Sağlık, Fitnes ve Güvenlik Eğitimi Sempozyumu 26-29 Haziran 1994 Phoenix, Arizona-ABD İtfaiye şefleri, yöneticiler ve güvenl ik eğitmenlerine ' teknolojiler de tanıtılmaktadır. Konferansın bu seneki konusu, "Avrupa ve Diğer Kıtalardaki İtfaiyeler için Sivil Savunma olarak belirlenmiştir. Konferansa 1 5 ülkeden katılacak 2 1 konuşmacı, şu konularda bildiriler sunacaklardır. • İtfaiyelerin genel organizasyonu ve görevleri •Yangın söndürme malzemesi ve araçlarının standardizasyonu • Yangından korunma • İtfaiyeler için, görevlerin özelliğine göre söndürme yaklaşımları ve özel düzenlemeler yönelik sempozyumda itfaiye erlerinin ilkyardım tedavisi, yaralanmalara acil müdahale gibi konular ele ahnacaktır. • Interfire 1994 15-18 Eylül 1994 Peterborough - İngiltere Peterborough Gönüllü İtfaiye teşkilatının kuruluşunun 110.yıldönümünükutlamakamacıyla düzenlenen etkinliğe dünyanın her tarafından itfaiyeciler ve gönüllüler katılacaktır. • Fire Safety Frontier'94 Uluslararası Konferans ve Sergisi 18-22 Eylül 1994 Tokyo - Japonya Asya'nın en önemli ve etkili konferans ve sergisi. • Fire'94 Sergi ve Konferansı 20-22 Eylül 1994 Bournemouth - İngiltere Yangın güvenliği konusunda İngiltere'nin en etkili ve katılımı en yüksek sergisi YANGINA KARŞI BEKARLAR DİKKAT! Eminönü Küçükpazar'da bekarların oturduğu 3 katlı ahşap binanın 2. katında tüp patlaması sonucu bir genç hayatını kaybetti. 35 kişinin kaldığı eski ahşap bina bakımsızlık ve tedbirsizliğin neticesinde kül olurken, Kurban Bayramı dolayısıyla yolların boş olması, itfaiyenin erken müdahelesi ile facia ucuz atlatılmış oldu. Mahalle sakinleri, "bekarların kiralık ev bulmakta YANGIN VE GÜVENLiK DERGiSi SAYI 4 zorlandığını, bu yüzden ahşap, bakımsız evleri tercih etmek durumunda kaldıklarını, bir evde en az beş kişinin yaşadığını, ilgililerin bu konulara duyarsız olduğunu ifade ettiler. Ahşap binanın arka tarafındaki, 1 2 metrekarelik odada kalan dört Pakistanlı işçi de yangın sonrası, ilgililere ispat durumunda kaldıklarında gösterebilmek üzere pasaportlarının küllerini topladılar. m
TTABERLERINEWS .L.ı ...,. . UZAK DOG U'YA iHRACA T AR TIYOR Uzak Doğu ülkelerinde yangın ve güvenlik malzemelerine talep, geçtiğimiz beş sene içinde büyük bir artış göstermiştir. Dünyanın en hızlı gelişen pazarı olma özelliğine sahip olan bölgede ithalatın daha geniş çaplı hale gelmesi beklenmektedir. Kısa vadedeki birtakım ekonomik ve politik sorunlara rağmen, ekonomistler, uzun vadede özellikle Güneydoğu Asya ülkelerinin pazarlarını uluslararası ticarete açacaklarını, GATT anlaşmasının şartlarının yürürlüğe girmesiyle ticaret hacminin genişleyeceğini belirtmektedirler. Öte yandan, eğer bu ülkeler beklenenin aksine uluslararası ticarete yeni bazı sınırlamalar getirirlerse, batı ülkelerinin ve özellikle ABD'nin pazardan çekilebileceğini de vurgulamaktadırlar. Ekonomik açıdan dünyanın en hızlı gelişen ülkeleri sayılan Kore, Tayvan, Tayland, Hong Kong, Singapur ve Malezya, yalnız kendi üretimlerini birkaç katına çıkartmakla kalmamış, ihracatlarını . -�-. .. , ....,.. .... . . . ..... . ;,;,;.,. .... , .......... �� .,.,, . . ...... , . . da kayda değer oranda arttırmışlardır. 1 994 yılının sonunda bu ülkelerin gayrisafi milli hasılalarında (GMH) yüzde 6 oranında bir yükselme beklenmektedir. 1995 yılında bu oranın yüzde 6.5 ila yüzde 7 olacağı öngörülmektedir. Son yıllarda ekonomisini liberalleştirmek üzere girişimlerde bulunan Çin'de, yüksek gelişme hızıyla batılı yatırımcıların dikkatini çeken ülkeler arasında yeralmaktadır. Avrupa Birliği ülkelerinin Asya'ya ihracatı da, bu ekonomik gelişmeye paralel olarak artmıştır. Örneğin 1993 yılının ilk 9 ayında bu ülkelere yapılanyangın söndürmecihazıihracatı 12.5 milyon ABD doları düzeyine ulaşmıştır. Avrupa Birliği'nin Asya'ya toplam yangın ve güvenlik malzemesi ihracatı ise, yıllık yüzde 15-20 oranında artmıştır. Yapılan istatistik çalışmaları Asya'nın yangın ve güvenlik sektörü için büyük çaplı ve yeni bir pazar olduğunu göstermektedir. VARİP AMA GERÇEK • Stockhol.ı:n •• kenti itfaiyesi acil. servis ekipleri, felç geçirdiği sanılan yaşlı bir kadının evine girdiklerinde,kadıtıın Mayıs 1 990 tarihinde ölmüş olduğunu farkettiler. Ekipler evini restore etmek üzere izin almak için kiracısını birkaç kere .arayıp cevap alamayan ev sahibinin yaptığı ihbar üzerine eve girdiklerinde yaşlı kadının cesediyle karşılaştılar. Yaşlı kadının ölümünün bu kadar geç anlaşılmasının bir nedeninin de, faturalarının bilgisayarlar yardımıyla her ay bankaya laftan emekli maaşından otomatik olarak ödenmesi olduğu belirtildi. • Görme özürlüler 'için rehber köpek olarak eğitilen Lucky adlı Alman kurdu, dört sahibinin de ölümüne sebep olduğu halde, eğitimcisi tarafından savunuldu. "Lucky aslmda çok iyi bir köpek. Sadece bazı basit dersleri yeniden hatırlaması gerekiyor diyen eğitimci YANG I N VE GÜVENLiK DERGiSi SAYI 4 ,..,...,,.... • _,,,,....,..,.,�.,,,.,. ,.,.,_, , »>},.;" ·.-.v ,-•;1'! ,, ,: ·-��" " "'J �� .,.,,....... ._..�,._.. .,., � ,v,v,•�W" '"' , . ,,, ....,,..�• �"'" ,,...,.., ,_,,� ,_._,, • Ernest GERBER, rehber köpeklerin eğitiminin sanıldığı kadar kolay olmadığını söyledi. Lucky ilk sahibini hareket halindeki bir otobüsün önüne doğru yürüttüğü, ikincisini ise bir iskelenin ucundan denize düşürdüğü için ölümlerine sebep oldu. Köpeğin üçünoü sahibi, Lucky tarafından yanlışlıkla tren yoluna itilince, gelmekte olan Frankfurt-Cologne expresinin altında kalarak can verdi. Lucky son sahibini yanlışlıkla getirdiği kalabalık kavşakta trafikten ürküp kaçınca, bu kez sahibinin trafik kazasında ölümüne neden oldu . . Eğitimci GERBER, Lucky'nin beşinci sahibine köpeğin geçmişinden sözedilmeyeceğini söyledi. GERBER "Köpeğin geçmişindeki olaylar yeni sahibinin sinirlerinin bozulmasına neden olabilir. Bu da Lucky'nin moralini bozar. Lucky,morali bozulunca aptalca şeyler yaplyor dedi. m
,,İRKONU ,,İR KONUK İstanbul' un en yoğun ticaret, kiiltiir, tm·izm veyönetim merkeziolan Eminönü ve çevt·esinin sorunları hakkında Ticaret Odası Ba;kanı Sayın Atalay ŞAHİNOĞLU ile söyle1tik. . •Eminönü ve bölgesini genel olarak değerlendirir misiniz? ŞAHİNOĞLU Eminönü ilçesi tümüyle, İstanbul'untarihselçekirdeğiolan suriçindeyeralır ve iş hayatının en canlı olduğu merkezlerden biridir. İrili ufaklı çok sayıda ticaret ve küçük imalat işyerinin yanısıra, tarihi eserlerin varlığı ilçeye aynı zamanda turizm merkezi özelliği kazandırmaktadır. Vilayet, Defterdarlık, Adliye gibi birimler ile birçok bakanlığın il örgütleri ve bazı yüksek öğretim kurumları burada yeralmaktadır. Eminönü ilçesi bir kültür, turizm, ticaret ve yönetim merkezi olarak İstanbul'un en canlı yerlerinden biridir. • Eminönü eski binaları ve yoğun ticaret merkezi olma�ı nedeniyle İstanbul'un en riskli bölgesi. Bu riskler doğrultusunda İstanbul Belediyesi ve İtfaiyesi ile müşterek çalışmalarınız ya da yapılması düşünülen atılımlar var mı? ŞAHİNOĞLU: İstanbul İtfaiye Müdürlüğü'nce özellikle Sabuncu Han yangınından YANGIN VE GÜVENLİK DERGİSİ SAYI 4 sonra hanlarda yangına karşı alınabilecek önlemlerle ilgili açıklamalarda bulunulmuştur. Yangınla ilgili olarak odamızda oluşturulan yangın masası, odamıza başvuranlara gerekli bilgileri aktarmışlardır. Odamız yangına karşı alınacak önlemler konusunda, üyelerimizin eğitilmesine yönelik her türlü işbirliğine de hazırdır. •Eminönü Bölgesi'nde, ticari ve tehlikeli maddeler bir arada depolanıyor ve satışa sunuluyor.Bu ürünlerin özellikle taşınması ve muhafazası konusunda Eminönü'nde tedbire yönelik, çalışmalarınız var mı? ŞAHİNOĞLU Küçük sanayiin şehir dışına taşınmasının özendirilmesi ve başta ülkemizin en büyük projelerinden biri olan İkitelli Organize Küçük Sanayi Bölgesi olmak üzere, küçük sanayi siteleri ve işyeri kooperatifleri ile ilgili çalışmalar yapılmıştır. •Eminönü Bölgesi'nde trafik, her türlü olumsuzlukla beraber çok yoğun yaşanıyor. Uygunsuz yerlere park eden araçlar herhangi bir m
A. $AH1NOĞLU tehlike anında gerek itfaiye gerekse sağlık ve emniyet araçlarının ulaşımına engel teşkil ediyor. Bu konu içill: ne [{_ibi önerileriniz var? ŞAHINOGLU Eminönü'nde gündüz ve gece nüfusu arasında çok büyük fark bulunur. Gündüz çok yoğun trafiğe sahne olan yollar, iş saatlerinin sona ermesinden sonra hemen hemen tamamen boşalır. Yeterli otoparkların bulunmaması sebebiyle, yollarda gelişigüzel parkeden, yükleme boşaltına faaliyetleri için kısa ya da uzun süreli olarak duran araçlar nedeniyle trafik her zaman çok yavaş akmaktadır. Bütün bunlara ek olarak bölgede yoğun olarak bulunan seyyar satıcılar, araçların yanısıra yayaların geçişini de engellemektedirler. Bu koşullarda, herhangi bir tehlike anında itfaiye, sağlık ya da emniyet ekiplerinin olay yerine ulaşması gerçekten de zordur. Odamız konuya bir bütün olarak bakmaktadır. İstanbul 'un uluslararası ticaret ve finans merkezi, kongre kenti, açık hava müzesi özeliklerini taşıyan bir kent olması gerektiği düşünülmektedir. Bu kapsamda yapılan çalışmalarımız şöyle sıralanabilir: • Otopark sorununun çözümü için ilgili merciler nezdinde girişimlerde bulunulmuş ve bunu bir panel çerçevesinde ele alınmıştır. • Bilindiğigibi İstanbul'un sorunlarının temel nedeni göçlerden kaynaklanan hızlı nüfus artışıdır. Bu göçü özendiren sebeplerin başında, gecekondu yapma ve seyyar satıcı olarak çalışma imkanlarının bulunması gelmektedir. Odamız birbirini destekleyen, birbirinin sebep ve sonucu olan gecekondu ve seyyar satıcılık sorunlarına iş programlarında yervermiştir. • Trafik düzeninin bozulmasına ve ticari hayatın aksamasına neden olan seyyar satıcıların düzen altına alınması için hazırlamış olduğumuz Seyyar Satıcılık Kanun Tasarısı ilgili mercilere sunulmuş olup, konuyla ilgili çalışmalarımız yıllardır devam etmektedir. • Kaçak yapılaşma, gecekondu sorunu ile ilgili görüş ve önerilerimiz, yapılan geniş kapsamlı bir araştırma, ilgili mercilere sunulmuştur. •Geceleri çıkan yangınlarda itfaiyeye ulaşmak konusunda yaşanan problemler söz konusu. Bu haberleşmenin hızlandırılması amaçlı gece bekçileri ya da otomatik alarm sistemleri mevcut mu? Böyle bir zorunluluk getirilebilir mi? Ne düşünüyorsunuz? ŞAHİN OĞLU Sabuncu Han yangınında da görüldüğü gibi, Eminönü'nde, genellikle hanlarda bulunan işyerleri gece tamamen boşalmakta, YANGIN VE GÜVENLİK DERGİSİ SAYI 4 kontrolsüz kalmaktadır. Bu hanlarda yangına karşı şu önlemlerin alınması gerektiği düşünülmektedir: • Bekçiler için telefon bağlantısı sağlanması • Otomatik yangın ihbar sistemi konması •İşler durumda bir yangın dolabı bulundurulması • Hanların girişlerine, yangın anında itfaiyenin müdahalesini zorlaştıracak engeller konmaması, özellikle seyyar satıcıların tezgahlarının buralara bırakılmasına izin verilmemesi •Gayrisıhhi müessese oldukları için kasap, berber v.b. gibi ufak esnaflardan itfaiye raporu talep edilmesine rağmen büyük ticaret merkezlerinde istenmiyor. Bu konudaki görüşünüzü belirtebilir misiniz? ŞAHİN OĞLU İşyerlerinin açılışında, işyeri açma ve çalışma ruhsatına tabi tüm işyerlerinden itfaiye raporu istenmektedir. Büyük ticaret merkezlerinden de, itfaiye raporu istenmesi gerekir. • Vatandaşların yangın anında gördüğü zararlar karşısında ticaret odasının yaklaşımı ne şekilde oluyor? ŞAHİNOĞLU: Odamızca, 23.9.1993 tarihinde Eminönü Sabuncu Han yangını ile ilgili çalışmalar yapılmıştır. Sabuncu Han yangınında zarar görenlerin; • Hasar ekspertizlerinin süratle sonuçlandırılarak tazminatlarının ödenmesi • SSK ve Bağ-Kur prim ödemelerinin dondurulması ve cezalı duruma düşürülmesinin önlenmesi, • Protesto olan senetlerinin bankalara tebliğ edilmemesi, • Yeni işyerlerine süratle telefon verilmesi, vb. sorunların çözümü için ilgili merciler nezdinde derhal girişimlerde bulunulmuştur. • Yangından zarar görenlerin sorun ve istekleri odamızda düzenlenen bir toplantıda ele alınmış, toplantıya, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, İstanbul Valiliği, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı, İstanbul İtfaiye Müdürlüğü, Defterdarlık, Merkez Bankası ve Halk Bankası yetkilileri ile sigorta şirketleri temsilcileri katılmışlardır. Yangında zarar görenlerin, vergi mükellefiyeti, kredilendirme, parasal kayıplar açısından yapmaları gereken işlemlerle ilgili bilgiler verilmiştir. • Sayın Atalay ŞAHİNOĞLU, verdiğiniz bilgiler için çok teşekkür ediyoruz. m
KAPALI ÇARŞILARDA YANGIN •• • 'lııı.ıl • • • • GUVENLIGI ONLEMLERI Abdurahman KILIÇ AbduralıınaııKILIÇ 1951 doğumlu olup 1974' deİTÜ MakineFakültesi'nden mezunoldu. Aynı fakültede yüksek lisans eğitimi yaptı. 1 9 8 2 yılında güneşenerjisikonusunda doktorasını tamamladı. Halen lTU Makina Fakültesi Isı Tekniği Birimi öğretim üyesi olup, aynı zamanda Istanbul Büyükşelıir İtfaiye Müdürlüğü görevini de sürdüm1ektedir. ÖZET: Tarihi kapalıçarşılar ve günümüzde yapılmaya başlanan yeraltı çarşıları, büyük alış-veriş merkezleri yangın riski en büyük kullanım alanlarındandır. Çarşılarda meydana gelen yangınlar kısa sürede büyümekte ve hasar miktarı çokfazla olmaktadır. Hararetin çabuk yükselmesi, dumanın hızlıyayılması, insanların kaçış yollarının sınırlı olması ve itfaiyenin müdahalesinin zor olması nedeniyle, çarşılarda alınacak güvenlik sistemleri uygun ve yeterli olmalıdır. FffiE SECURITY PRECAUTIONS iN COVERED BAZAARS Histrorical covered bazaars, modern underground markets and shopping centers areplaces with the highest fire risk in such areasfires tend to grow faster and damage becomes bigger. Heat incrasesfaster, smoke spreads out easily, the intervention ofthefire brigades are relatively difficult and it is harder to leave the area in case of any danger. Therefore security systems of such places should be appropriate and sufficient. ı. GİRİŞ Üstü kapalı bir yerde kurulan alış veriş merkezleri kapalı çarşı olarak isimlendirilir. Kapalı çarşılar; yanıcı malzemelerin fazla ve yangın yükünün çok büyük olması, insan yoğunluğunun fazla, itfaiye araçlannın girişlerininzorvemüdahale imkanlarının kısıtlı olması nedeniyle yangın riski en büyük olan yerlerdir. Ülkemizin birçok şehrinde, tarihi çarşılar bulunmakta olup; bunların bir kısmı YANGIN VE GÜVENLİK DERGİSİ SAYI 4 tamamen kapalı bir kısmı ise kapalı, çarşı niteliğindedir. Ç arşılarda çok sayıda, manifaturacı ve mobilyacı. gibi, yangın yükü büyük dükkanlar yer almaktadır. Tarihi özelliklerinden dolayı yeni sistemlerin uygulanması ve değişikliklerin yapılması da kolay olmamaktadır. Tarihi çarşıların yanında, yeraltı çarşıları, büyük alış-veriş merkezleri gibi yerler de benzer m
A. KILIÇ özellik gösterir ve yangın rıski fazladır. Marketlerde, yeraltı çarşılarının her birinde kullanım amacına uygunolarakönlem alınması gerekir. Burada, daha çok tarihi kapalı çarşılardaki riskler ve önlemler üzerinde durulacaktır. İstanbul'daçoksayıdakapalıveyayan kapalı çarşı bulunmaktadır. Kapalıçarşı, Mısır Çarşısı, Sahaflar Çarşısı, Hürriyet Çarşısı, Beyazıt Çarşısı, Simkeşhan Çarşısı, ve Manifaturacılar Çarşısı, Eminönü ilçesi içinde bulunan çarşılardan bazılarıdır. İstanbul'daki Kapalıçarşı, çarşıların en büyük olanı ve en çok bilinenidir. Fatih Sultan Mehmet tarafından 1461 yılında yaptırılan bu çarşıda 61 sokak, 1 3 han, 3 300 dükkan,2 bedesten, 1 cami, 1 mescit, 7 çeşme, 1 kuyu, 1 sebil ve 1 şadırvan bulunmaktadır. Kapalıçarşı'nın 8 büyük ve 1 O küçük olmak üzere, toplam 1 8 kapısı mevcuttur. Çarşının Türk ekonomisinde önemli bir yeri bulunmakta, binlerce kişi çalışmakta ve çok sayıda turist tarafından ziyaret edilmektedir. 2. KAPALIÇARŞI YANGINLARI Kapalıçarşılardameydanagelenyangınların boyutları her zaman büyük olmuştur. Nitekim, İstanbul Kapalıçarşı'nın geçirdiği çok sayıdaki YANGIN VE GÜVENLİK DERGİSİ SAYI 4 yangında, binlerce dükkan kül olmuştur. Günümüzde de büyük yangın riski altında bulunan kapalıçarşıların yangınına en son örnek Edirne'deki tarihi kapalı çarşı sayılabilir. İstanbul'daki Kapalıçarşı yapıldığı 1461 yılından 85 yıl sonra yani 1546 yılında ilk büyük yangınını yaşamıştır. Aralıklarla çok sayıda yangın geçiren Kapalıçarşı'da son elli yıl içinde de büyük yangınlar olmuştur. Yangınların dikkat çekici özelliği ise tamamının gece saatlerinde meydana gelmesidir. Alipaşa Hanı Yangını: Yangın Kapalıçarşı'nın mobilyacılar kısmında 10.9.1943 günü saat sabaha karşı 5.40 civarında meydana gelmiştir. Yangının söndürülmesinden sonra yapılan tetkikte; Yarımtaş Han ile Gelincik, Kuyulu, Mektep, Yeşildirek, Sarı Hacı Hasan, Fani Çelebi ve Mütevelli sokak ve caddelerindeki dükkanların tamamen, Fesciler, Yorgancılar caddesindeki Hacı Memiş ve Lütfullah Sokaklarındaki dükkanların kısmen, neticede 202 dükkanın tamamen yandığı tesbit edilmiştir. Kapalıçarşı Büyük Yangını: Kapalıçarşı büyük yangını olarak bilinen ve 26. 1 1 . 1 954 günü m
A. KILIÇ saat 22.5 3 de çıkan yangında 1 394 dükkan kısmen ve tamamen yanmıştır. Yangının söndürülmesinden sonra, yangının Kazasker sokaktaki yorgancı dükkanında meydana geldiği anlaşılmıştır. Yapılan incelemede çarşı içinde 74 tamamen, 1290 da kısmen olmak üzere, çarşı içinde 1364 dükkan ve çarşı dışında 30 dükkanın yandığı anlaşılmıştır. Cevahir Bedesten Yangını: Cevahir BedesteniŞerifAğasokağında 8. 1 1 . 1 957 tarihinde saat22.48 deçıkanyangında 1 19, 121 , 125 ve 126 sayılı dükkanlar tamamen, 1 16, 1 17 ve 123 sayılı dükkanlar kısmen yanmıştır. Yangın elektrik tesisatındaki kısa devreden meydana gelmiştir. Mercan Örücüler Kapısı Yangını: Gece yansısaat24.04'de 17.8.1959 günümeydanagelen yangının sigara izmaritinden çıktığı anlaşılmış ve yangın söndürüldükten sonra 48 ve 49 sayılı dükkanların yazıhane ve dahili eşyaları ile birlikte yandığı görülmüştür. İç Bedesten Yangını: Kapalıçarşı Kuyumcular caddesi İçbedesten'de 9.7. 1 973 günü saat 22.00'de meydana gelen yangında burada bulunan dükkanlardan 6 tanesi kısmen yanmıştır. 3. KAP ALI ÇARŞILARIN YANGIN RİSKİ Kapalı çarşılarda yangının kolay söndürülememesinin nedenleri, yüksek hararet ve dumandır. Kapalı olmaları nedeniyle kısa sürede hararet yükselir ve duman her tarafı kaplar. Bir taraftan dumanın ve diğer taraftan hararetin tesiri ile içeri girilmesi zorlaşır. Çoğu çarşıda, olay itfaiye tarafından hemen haber alınsa bile, müdahale imkanı zor olduğundan kısa bir sürede alevler bütün hacmi kaplar ve yangın büyür. Kapalı çarşılarda meydana gelerek büyük boyutlara ulaşan yangınlar genellikle geceleri meydana gelmektedir. Kapalı olduğu için dışarıdan kısa sürede görülememekte, duman her tarafı kapladığı zaman bekçiler tarafından farkedilmekte veya çok büyüyünce dışarıdan görülmektedir. Yani; kapalı çarşılardaki yangınların büyümesinin ve hasar miktarı fazla olmasının nedenlerinden biri de, geç haber alınmasıdır. Tarihi kapalı çarşılarda, zamanla mukavemetleri zayıflayan duvarlar yangın anında kısa sürede çökerek yangının genişlemesine neden olur. Yangın anında bu tür binaların taşıyıcı sistemleri de zarar gördüğünden, çoğu zaman yapı YANGIN VE GÜVENLiK DERGiSi SAYI 4 ve içindekiler kurtarılamaz. Bu bakımdan, tarihi çarşılarda yangının çıkmasının önlenmesinin söndürülmesinden daha kolay olduğu ve çarşıyı sadece alınan önlemlerin koruyabileceği hiçbir zaman unutulmamalıdır. Çarşılarda yangını çok çabuk haber alan otomatik ihbar sistemi ve otomatik söndürme sistemlerinin bulunması önemlidir. Kapalı çarşı yangınlarının tamamına yakını elektrik tesisatındaki kısa devreden, dükkan kapatılırken söndürmeden atılan sigara izmaritinden veya ısıtma cihazından meydana gelmiştir. Uzun süre önce çekilmiş elektrik tesisatından çok sayıda aydınlatmalambasıkullanılması veya elektrikli cihaz kullanılması kablolardan taşıyacağından fazla yük çekilmesi ısınmalara ve kısa devre oluşmasına sebep olmaktadır. 4. KAPALI ÇARŞILARDA ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER Kapalı çarşılarda çok sayıda insan bulunduğundan ve bu kişiler çıkış yollarını bilmediklerinden, çıkışların kolay görülebilecek şekilde ve paniğe yol açmayacak genişlikte olması, çıkış koridorlarının temiz havaya ulaşmasının sağlanması gerekir. Kapılarda çık.ışı zorlaştıracak sabit tezgahların olmamasına ve kapıların içten dışadoğruaçılantarzdaolmasına dikkat edilmelidir. Havalandırma tesisatları yanmayan malzemeden yapılmalıdır. Isı ve duman oluşumunda kendiliğinden kapanan yangın güvenlik kapakları (yangın damperleri) ilave edilmelidir. Butürkapatma tertibatına sahip olan havalandırma tesisatlarının sık sık bakımı yapılmalı, olası bir yangın anında fonksiyonlarını yeterince yerine getirip getiremeyeceği kontrol edilmelidir. Havalandırma kanalları dumanın ilk gireceği yerler olduğundan bu kısımlarda kanal dedektörleri kullanılmalıdır. Elektrik Tesisatı: Eskimiş, hatalı elektrik tesisatları ve elektrikli aletlerin hatalıkullanımıarı, neredeyse tamamen paslanmış tesisatiar, izolasyonsuz borular, hasar görmüş düğme ve dağıtım kutuları ve diğer eksiklikler yangın tehlikesini sürekli gündemde tutmaktadır. Bu tür hatalı tesisatlar bir an önce iyileştirilmelidir. Kapalı çarşılarda, elektrik tesisatlarının dış yüzeylerine alevlenmeyi önleyici sentetik madde geçirilmiş olmalıdır. Metal manto giydirilmiş tesisatlar kullanılmamalıdır. Kablo ve hatlar mümkün olduğu kadar kagir yapının sıvasının altından geçmelidir. Anahtarlar ve prizler izole edilmiş yuvalarda olmalıdır. m
A. KILI Ç Yangın Uyarı Sistemleri: Kapalı çarşılarda yangınların genişlemesinin ve hasar miktarının fazl a olmasının nedeni, yangın başlangıcının çok geç farkedilmesi ve dolayısıyla geç müdahale edilmesidir. Bir yangın, dışarıdan görülecek boyutlara gelmişse kontrol altına alınarak söndürülmesi çok zordur. Yangının erken haber alınması, sürekli kontrol eden kişilerle veya otomatik uyarı sistemleri ile sağlanır. Kapalı çarşıların her noktasında sürekli insan bulundurmak mümkün olmadığı gibi, bulundurulan insanların hata yapabilecekleri de düşünülmelidir. Kapalıçarşılarda otomatik ihbar sistemleri kullanılmalıdır ve en uygun dedektör tipi iyonize duman dedektörleridir. Bunun yanında mutlaka bekçi de bulundurulmalı ve bekçiler için otokontrol sistemi getirilmelidir. Yangın Söndürme Sistemleri: Kapalı çarşılarda yangın söndürme sistemleri; ilk müdahale için kullanılacak taşınabilir söndürücüler, sabitboru hortum sistemi ve otomatik söndürme sistemleridir. İlk müdahalede kullanılmak üzere, her dükkanda bir adet 6 kg'lık kimyasal kuru tozlu taşınabilir söndürme cihazı bulunmalıdır. Tüpler kolay ulaşılabilen yerlerde ve her müstakil hacim için kullanılabilecek yerlerde olmalıdır. Bu cihazların bakım ve kontrolleri çok sık aralıklarla yapılmalı, itici tüplerkontrol edilerekheranhizmete hazır bulundurulmalıdır. Kullanılan tüplerin TSE kalite belgesini haiz olmasına dikkat edilmelidir. Sulu yangın söndürme sistemleri olarak kullanılan sabit-boru hortum sistemlerinin 30 metre aralıklarla yerleştirilmesi gerekir. Yangın anında çarşıda bulunan personel veya olay yerine gelen itfaiyeciler tarafından kullanılan bu sistemlerde sürekli su olmalı ve tabanca tipi lanslar tercih edilmelidir. Büyük çarşılarda şebeke basıncına bakılmaksızın hem elektrikli hem de diesel pompalar kullanılmalı ve su deposu en az 200 ton kapasitesinde olmalıdır. Otomatik Söndürme Sistemleri:Taşınabilir söndürme cihazlan, sabit boru-hortum sistemlerinin yanısıra özellikle itfaiyenin zor ulaşabildiğikısımlara otomatik sprinkler sistemleri yapılmalıdır. Japonya'da otomatik söndürme sistemi yapılmayan kapalı çarşı niteliğindeki yerlerbölümlere ayrılarak baskın (deluge) sistem yapılmakta ve 50 metre aralıklarla su perdesi oluşturulacak sistemler tesis edilmektedir. YANGIN VE GÜVENLiK DERGiSi SAYI 4 Bekçiler ve Eğitimi: Sayısı çarşısının büyüklüğüne göre seçilecek bekçilerin herbiri bir itfaiyeci gibi de görev yapabilmelidir. Doğru ve yeterli olarak seçilmiş yangın söndürme sistemlerinin yanında, sürekli olarak yirmi dört saat görevli bekçi bulundurulması gerekir. Bekçilerin yangından korunma ve söndürme konusunda mutlaka eğitilmesi gerekir. Personel herhangi bir yangın anında ne yapacaklarını önceden bilmeli, yangın ihbanyla birlikte alarma geçmeli ve mevcut söndürme tesisatını kullanmasını bilmelidir. Görevli personelin yangına sonradan müdahale edecek şehir itfaiyesi personeli ile koordineli çalışabilmesi için ön hazırlıklar önceden yapılmalıdır. Sabotajlara karşı güvenilir personeller seçilmeli, istenmeyen konukları keşfeden kamera sistemleri yerleştirilmeli, girişler kontrol altında tutulmalıdır. 5. SONUÇ Yangın riski büyük ve müdahale imkanları kısıtlı olan kapalı çarşılarda meydana gelecek yangınlardaitfaiyeninfazlabaşarısağlayamayacağı gözönünde bulundurulmalı ve erken uyarı sistemlerine ve otomatik söndürme sistemlerine önemverilmelidir. Özellikle gece meydana gelecek yangınlara karşı elektrik tesisatı bütün çarşıdan kesilmeli, eğitilmiş gece bekçileri ve duman dedektörleri kullanılmalıdır. Alınacak yangın güvenlik önlemlerinde çarşının tarihi özelliği ve içinde bulunan dükkanlardaki maddelerin özellikleri ve kullanılma amacı gözönünde bulundurulmalıdır. KAYNAKLAR 1. Kallenbach, Rohlfs, Princ, Kempe, Hermann, Dornhof, Wagner, Boeck; "Brandschutz in· BaudenkmaelemundMuseen ,2. Baskı,Fraphische Kunstanstalt und Buchdruckerei AG, München, 1982. 2. Cote, Arthur E., Linville, Jim L., Water Baed Extingushing Systems, Fire Protection Handbook, Vol. 18. s. 1-83, 1986 3. Bare, William K.: Intro�uction to Fire Science and Fire Protection. John Wiley and Sons., 1978. 4. Özavcı, T: "İstanbul Yangınları 1923-1965 Ekin Basımevi, İstanbul, 1965. m
Sadece Türkiye'nin..en yüksek binası Mersin Gökdeleni değil... incirlik Hava Ussü'nün birçok bölümü, IBM Genel Müdürlük Binası, Hazine Dış Ticoret Binası ve daha pekçok önemli yapının yangın söndürme sistemleri, Korun torofındon gerçekIeştiriImiştir. Amerikan standartlarında ürettiği Köpük, Karbon Dioksit, Kuru -Kimyevi Sistemleri, Mutfak (Davlumbaz) Söndürme Sistemleri ve Halon'un alternatifi lnergen Sistemleri ile dünyanın en büyük yangın söndürme firmalarından Ansul'ün Türkiye temsilciliğini yürüten Korun, UL kayıtlı, FM onaylı malzemelerle NFPA normlarına uygun sistem çözümleri sağlamaktadır. Honeywell Algılama Sistemleri, Stor Sprinkler Sistemleri, SPP Yangın Pompaları ve Ponol Yangın Domperleri'nin yonısıro Korun, sistemle ilgili her tür ekstra isteği de yurtdışındon temin etmektedir. Teknik kadrosu ABD'nin ilgili kuruluşlarında sürekli eğitim gören Korun, sağladığı destekle, pahalı ve problemli çözümlerden uzak durmanıza yardımcı olur. Şimdi sorumluluk sizin... Değerli binalarınızın içindeki maddi varlıklar ve en önemlisi insanlarla birlikte, yangına karşı Türkiye'nin en yüksek binası Mersin Gökdeleni kadar güvenli korunması için Korun'un sunduğu diğer hizmetleri ve kolaylıkları mutlaka öğrenin. YANGINDAN K<t>RUNUN! Korun Yangın ve Güvenlik Sistemleri A.Ş. ♦� ontrol Hayriye Caddesi No:1 6 80060 Galatasoray-lSTANBUL Tel: 0(21 2) 249 76 43 Fax: 0(212) 243 02 58
GÜVENLİK GÜVENİLİRLİKLE BAŞLAR .� MuruAL ARMv PoLıcE AGENCY M'Y!PA Ordu-Polis müşterek Güvenlik Ajansı olarak faaliyet gösteren MARPA Güvenlik kavramının bilinen tüm spektrumlarında PROJE, DANIŞMANLIK, EĞİTİM ve ORGANİZASYON hizmetleriyle Türkiye'nin en büyük ve yaygın Güvenlik ağını oluşturmuştur. Avrupa'nın en büyük ulaşım kompleksi olan İstanbul/Esenler Otogarında kesintisiz hizmet veren MARPA personeli vardiya öncesinde Eğitilmiş Güvenlik Köpekleri Torbalı Eğitim Tesislerimizde Personel Fiziki Yetenek Testi Kişisel Güvenlikte Vasıta Güvenliğinde Konut Güvenliğinde Tesis Güvenliğinde Güvenlik Hizmet Organizasyonlarında EN YÜKSEKSTANDARTLAR İÇİNMARPA HİZMETLERİYLESİZLERİBEKLER MARPA Güvenlik Sistemleri Limitecl Şirketi İstanbul : O - 212 - 658 22 62 İzmir : O -232 -441 33 14 Manisa : O - 236 - 237 59 65
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=