NATO STOCK NUMBER 4210 27 006 2487 11..•• t.ıııcMW���ı.HIW» ..it - - ,.. ıc --. ..,,... . .. NATO STOCK NUMBER 4210 27 006 2488 •... -- 1 ----�.... ..--- .�-- ,,_ __ _ itM'=-�l:.-::.. �=-= : ;� NATO STOCK NUMBER 421O 27 004 2938 ,ı.s.ı, roM..-.Uır:«ıv.,._�('\J,NC:lt,I'-� -... - -- - -Off11911TIN.-ı»
•• •• ■ ■ YANGIN SONDURME SiSTEMLERi Sprinkler Sistemleri Köpüklü Söndürme Sistemleri FM 200 ve CO2 Gazlı Söndürme Sistemleri ANSUL R-1 02 Mutfak Davlumbaz Söndürme Sistemleri Sistem Dizaynı, Projelendirme, Malzeme Temini, Süpervizyon, Elektrik / Mekanik Montaj, İşletmeye Alma, Satış Sonrası Servis. Gririnell m., , ® @Si il \ :J F ' � 1 ·.O· ıvos � ıso 9002 A. w SALES & DISTKIBUTION El<U dTOMASYOf SA�AYI VE TİCARET A Ş {�t, �� u,,�\ ...,..w'lc�f """.of��o0 mi lp <S> TUV A T M E N E L K R : A K (0 E R 2 Z A 1: 2 Ş ) E U 2 S B 7 E 4 E N : 8 T U 9 E Ğ 5 P U E 0 R P K M B A U X S M - A C F P U A S X C : O A ( K D 02 . . 1 M H 2 E İ ) L H 2 M 7 M İ 4 E H 8 T A 2 A K 9 Ğ 0 HA e A - AN m P aT N i . l N O :e O : k 2 : u 7 2 r 3 o /6 t G o • m A 8 Z a İ 0 s O 2 y 8 S o 0 M n @A - N e Ş k P İŞ u A L r Ş i İ n A - s - a İ A a S t N A .c K N o A B m R U .t A L r TEL: (0312)446 6916 -44507 19-446 6931-FAX: (0312)445 07 42
2 SIEMENS sDiüsşteümncleelrei riniizlede hangi binanın yangın ve güvenlik ilgili planlar olursa olsun, düşüncelerinizin hayata geçirilmesi bizim işimizdir. TSai emmaemn se nC eprrboej reuyse, eönz eg li n e dn et engeryei mçeö zsüamh ilpe r k aüdr reot es un ile 50 yıldır sizlerle birlikte. Cerberus Division Novak Koruma Hizmetleri A.Ş. Itri Sokak No:2/2 80700 Balmumcu Be ikta • STANBUL Tel: 0 2- 12 275 36 69 Fax: 0-212 274 36 69 Mesnevi Sokak No:12/18 06690 ankaya. ANKARA Tel: O 312 440 01 49 Fax: O 312 440 73 95 •
Değerli Okurlar, 2000 yılının ikinci sayının hazırlık sürecinde sektörümüz açısından sevindirici gelişmelere tanık olduk. Ekonomik verilerin, 1999 yılına göre umut verici bir şekilde değiştiği şu günlerde, Yangın ve Güvenlik Sektörü; üretim, ithalat ve teknolojiye dayalı gelişmesini, Ankara Altınpark'ta yapılan "Bina, Otomasyon veGüvenlik SistemleriFuarı", GESİDER-İNTERTEKS organizasyonuyla İstanbul'daki "Güvenlik 2000 Fuarı" ve TÜYAP'ın " T ürkiye Güvenlik 2000 Fuarı" ile gösterme imkanı buldu. Sektörümüzün, iki ay içerisinde üç büyük fuarı düzenleyecek ve yüksek katılımı sağlayacak seviyelere ulaşması, 1999'daki piyasa darlığını bu yıl yaşamayacağımızın sinyallerini veriyor. 2000yılında sektördeki büyümenin yüzde 25 dolaylarında olacağı tahmin ediliyor. Yukarıda andığımız fuarlar dışında, Yangın ve Güvenlik Sektörü'nden firmaların da katıldığı diğer önemli organizasyon "ISK-SODEX 2000"di. 91O katılımcı firmasıyla fuar, çok hareketli geçti. Önümüzdeki dönemde bir de uluslararası bir fuar yaşayacağız: Almanya'nınAuxburg kentinde20-25 Haziran 2000 tarihlerinde gerçekleştirilecek olan "INTERSCHUTZ" fuarı. 50 bin ziyaretçinin beklendiği bu fuara yangın, güvenlik ve kurtarma konusunda faaliyet gösteren ve dünyanın önde gelen 1000 civarında firması katılacak. Bundan böyle TEKNİKYAYINCILIK, TANITIMAŞ faaliyetlerini bilgisayarınızın başında da takip edebileceksiniz. "Yayıncılık", "Organizasyon" ve "Hizmetler" ana başlıklarından oluşan sitemizin adresi; www.teknikyayincilik.com. Ayrıca Web Sayfamızda yer alan "Anket Formu" ile eleştiri ve önerilerinizi bize iletebileceksiniz. Sizlerden gelen talep üzerine, bu sayımızdan itibaren "Firma-Ürün Seçim Tabloları" sayfalarımızı ikiden altıya çıkartarak, firmaların ürün ve faaliyet bilgilerini çok daha detaylı sunmaya başladık. Tabloların, bu haliyle özellikle tüketiciler için bir rehber işlevini yerine getireceğini umuyoruz. Düzenli olarak organize ettiğimiz ve yayınladığımız "Sektör Toplantıları" bu sayıda iki ayrı konuda yapıldı: İlki Prof. Dr. Abdurahman KILIÇ'ın yönettiği "Algılama ve Uyarı Sistemleri" toplantısı. İkinci toplantı ise güvenlik sektöründe yıllardır tartışılagelen "Güvenlik ve Sigorta" ilişkisi. GESİDER ve Sigorta Sektörü'nün temsilcileri bu toplantıda ortak bir platform yaratmaya çalıştılar. Her iki toplantımız da bu ve önümüzdeki sayılarda iki bölüm halinde sizlere sunulacak. "Yeraltı Toplu Taşıma T ünellerindeYangınGüvenliği" ve "Risk Analizi" makaleleri ise şimdiye kadar az tartışılmış olan konular üzerine yapılmış akademik çalışmalar. Bu tür yazıların sektörümüz için eğitici nitelikte olduğunu düşünüyoruz. Sektör ve ekonomimizdeki olumlu işaretlerin önümüzdeki dönemde de sürmesini temenni ediyor, tüm sektörümüze başarılı ve mutlu çalışmalar diliyoruz. Süleyman BULAK TEKNİK YAYINCILIK, TANiTiM A.Ş. Dear Readers, Preparing the second edition of 2000, we withnessed pleasing improvements such as the lively facilities observed in the following sectoral fairs. From now on you are able to follow our company's ali activities on the computer via web site; www.teknikyayincilik.com Having more detailed content, our magazine's got more educationa/ identity, in general opinion.
içiınc:lel<iller MART - NİSAN 2000 SAYI 49 Sahibi ve Yazı İşleri Md. Teknik Yayıncılık, Tanıtım A.Ş. adına Founder and Editor in Chief on behalf of Teknik Yayıncılık, Tanıtım A.Ş. Süleyman BULAK YAYIN KURULU BAŞKANI Head of Editorial Board Prof.Dr. Abdurahman KILIÇ YAYIN DANIŞMA KURULU Editorial Board of Advisors Aydın ÖZKAYA, Ayşegül CAYMAZ, Berk DALVER, Bülent CEDETAŞ, Cafer ÜNLÜ, Cem EĞRİKAVUK, Cengiz YENER, Doğanay SAMURAY, Fatih ALABAŞ, Güner YAVUZ, Haldun ÜLGEN, Hikmet AKIN, İrfan ÖNER, İsmail TURANLI, Kevork ÇİLİNGİROĞLU, Korhan IŞIKEL, Levent CEYLAN, Mahmut HORASAN, Murat EĞRİKAVUK, Necmettin AKOVA, Numan ŞAHİN, Okan TOKER, Orhan KALAFATOĞLU, Osman Levent CELASUN, Osman ŞAYLIMAN, Ömer DİNÇ, Recep YAMANKARADENİZ, Renan DİKEL, Resul DİLEK , Saffet KOŞUT, Serdar ÇELİK, Serhat UYSAL, Serme! ŞATIR , Sezar KAYALIBAY, Seydi Rıza GÜNEY, Talat SAĞIROĞLU, Yalçın DURMUŞ, Yekta NİZAMOĞLU, Yıldırım GÖK YAYIN KURULU Editorial Board Genel Yayın Yönetmeni- İdari Executive Editor • Administrative Reklam Müdürü / Advertisement Manager Emine BANKOĞLU Genel Yayın Yönetmeni - Teknik Executive Editor • Technical Muhittin TEKMAN ( İşi. Mak. Müh.) Yazı İşleri Sorumlusu Responsible Of Editing Hakan TÖRE Reklam Satış Sorumlusu Responsible Of Advertisement Birgül TEMELTAŞ Grafik Tasarım / Graphic Design Semiha REÇBER Bilgi İşlem / �dp_ Mehmet MENETLIOGLU Abone Sorumlusu / Responsible of Readers Figen BULAT TEZEL YÖNETİM MERKEZİ EXECUTIVE EDITORIAL OFFICE: TEKNİK YAYINCILIK, TANiTiM A.Ş. Balmumcu, Barbaros Bulvarı Bahar Sk. No: 2/11 80700 Beşikıoı / İSTANBUL c•posto:tokyoy@turk.net www.teknikyoyincilik.com Tel: 212· 275 83 59 Faks: 212. 288 26 14 Ankara Temsilcimiz: HızıroQlu Tanıtım - Ercan Hızıro�lu Tel: 312• 427 09 65 Fox: 312· 427 54 91 Eskişehir Temsilcimiz: Sadık YURTMAN 0.222.230 88 24 Horun GÜNEL 0·222·230 75 44(pbx) BASKI/PRINT: Uniform Fiyatı; 1.500.000 TL. (Posta ücreti dahil) Yıtlık abone: 9.000.000 TL.(Posta ücreti dahil) Single copy price: Europc $20 (Postoge included)I Overseas $25 (Postoge inclvded) Annvol svbscriptions : Evrope $100/0verseos $100 C Y a ngınh�: ;:;:, n ���,:�"J:��fzj,,r:r,ı;�a 0 n d: n�a,/d r��flzlml•rln göd.,ıl•r•k de aba iktibas edll•mH, Yayınlanan ilanların sorumluluğu ilan sah/pl•rl n • aittir. 1a.ble of contents Makale Arti cle Giriş Kontrol Sistemlerinin Etkisinin Değerlendirilmesi......................................................................................12 Fikret BAŞER Kıvılcım Yangınlarından Korunma Metodları..............................................................................................................42 Orhan KALAFATOĞLU Yeraltı Toplu Taşıma Tünellerinde Yangın Güvenliği..........................................................................................92 Prof. Dr. O. Cahil ERALP, M. Murat ÇORUH, Mahmut ERSAVA Risk Analizi.......................................................................................................................................................136 Ahmet MERİÇLİ S kt.. Tı I t I Sector e Or Op an I arı Meeti ngs Algılama ve Uyarı Sistemleri -1.................................................. ......................................................................18 Prof. Dr. Abdurahman KILIÇ, Altan ALTINDAĞ, Cem GÜROY, Serhat UYSAL, Haluk YANIK, Muhittin TEKMAN Güvenlik ve Sigorta- 1..............................................................................................................................................32 Orhan AKSEL, Erol YILMAZ, Tencer EROL, Hayri KARTOPU, Mustafa KABACA, Erkan AYDOĞAN, Murat GÜSAR, Muhittin TEKMAN Teknik Bilgi Techni cal . lnforrnation "Şantiyede Kaz�n. Ofiste Kaybet" Kaosuna Son................................................................................................54 Bülent ÇOBANOGLU Dumanlı Güvenlik Sistemleri.............................................................................................................................62 Ömer OYDAŞIK İri Damlalı Sprinkler...........................................................................................................................................66 Cem HOZAN Şok Darbeli Yangın Söndürme Teknolojisi............................................................................................................110 A. Levent ÖZGÜDER Güncel Agenda İnsan Can ve Mal Güvenliğini Etkileyen TSE Belgesi Zorunluluğu Olan Ürünler..............................................74 Murat KANGÜN 1 Fuar Fai r Güvenlik 2000.....................................................................................................................................................78 Türkiye Güvenlik 2000........................................................................................................................................82 Bina Otomasyon ve Güvenlik 2000....................................................................................................................84 ISK - SODEX'2000...............................................................................................................................................88 4
Uygulama ı,• •• ••i• •, ,ıi, ••• AMlpyedroVnUoRsAeLShowland Elektronik Güvenlik Konsepti...................................................................................................106 Y wT a T w M n w g D . ı t n e " k G Y n ü üi k v k s e y e n a k l y i ğ Bin i i n c n d i a l e i l k a i . r n c d t o e a m r Y a . . a k .. n t . i . g f .. ı . D n .. ö . T . n e .. e . s . m i . s .. . a . . . . t . . . ı . . " . . . T . . . . o . . . . p . . . . l . . a . . . . n . . . . t . . ı . . . s . . . ı ......... . . . . . ................................. . ....... . ................................ . 1 1 1 1 1 1 4 6 2 GO tEoSmİ DaEsRy o' dne- Enl ekcı st rao kt eı scah. .2. .0. .0. .0. ........ .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ................................. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................... .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ................................. 11 11 98 "ETküi nr -kSi yaenYyaonPgaı nr tdnaenr KSoermu ni nme ar i Y. .ö. . .n. .e. .t.m. . .e. .l.i.ğ. .i.". .. .H. . a. . z. .ı.r. .l.a. .m. . .a. . .K. .o. .m. . .i.s. .y. .o. .n. . .T. o. . p. . l. a. . .n. .t.ı.s. .ı.............. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................. .. .. .. .. .. .. .. .. 11 12 90 Grinnel- S&D Eğitim Seminerlerine Hız Verdi.............................................................................................122 •• .. Pr-<><ILı<:l Urun Tanıtımı llllHHhıclioll FI şyırke VWeartecnh (FLMü mZ 0e0n.). .Y. .a. . n. . g. .ı.n. . . .A. .c. i. l. . .Ç. .ı.k. .ı.ş. . . .L. e. .v. .h. .a. .l.a. .r. ı. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................................... .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................................... .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. 11 22 34 SV eE Sc uDrAi t yL aEssecro rCt oPmepr saocnt .e. .l. . v. . e. . . M. . . e. .v. .c. .u. .d. .a. .t. . T. .a. .k. .i.p. . . S. . .i .s. t. .e. m. . . i. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................................... .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. 11 22 56 RA UI SESRC HGi -üPvreensl si k YSa insgt ıenmSi . ö. .n. . d. . ü. . .r.m. . .e. . .C. . i. h. . .a. .z. l. a. . .r.ı.............................................. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ................................................................................. .. 11 22 68 A CK C H en A Q d - i - n E d B e A S n S Ç X G e ü S v v e r e r i n m is l i i k ( A l L i n o a O o l p p o ) t g i k Ü M D z u e u l r t m i in a - d n e S n e D ne B s d ö e e r s k .. l t . e ö .. m r .. ü . e . . l . . . i . . . . A . . . . d . . . . . r . . . e . . . . s . . . . l . . e . . . . n . . . . e . . . . b . . . . i . . li . . . r . . . . . . . K . . . . o . . . . r . . . n . . . . a . . . . . . ..... . ...................... . .. . ...................1 1 1 3 3 29 0 0 KE Ma rOt l ı - G3e çMi ş LKiog hn tt r Wo l aSt ei srt eKmö pl eürkil ePrRi . O. . .X. 2. . 5. . . .v. .e. . .P. . R. . .O. . .X.l. .0. .0. .0. ..................................................................................................... .. .. .. .. ...... .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. 11 33 21 VA ikbı lrıo pKhaol enme AASkB 360-47.-.8. .-. B. .A. .. .. .. ....... .. .. .. ....... .. .. ....... .. .. .. ....... .. .. ....... .. .. ....... .. .. ....... .. .. ....... .. .. ....... .. .. ......... .. .. ..... .. .. ......... .. ....... .. ........... .. .. ................. .. .. .. .. .. .. .. .... ......................... 11 33 43 Sony Time Lapse Video Kaydediciler..........................................................................................135 Standartlar s tan d a"rd s NFPA 101 - Can Güvenliği Kodu...............................................................................................................144 Tablo Table Firma Ürün Seçim Tabloları....................................................................................................................149 Firma Tanıtımı F:��oduction İlan Veren Firmaların Adres, Telefon ve Faksları ile Ürün/ Marka Bazında Faaliyet Konuları.............155 5 MARCH -APRIL 2000 ISSUE 49 Sunuş 3 Reklam İndeksi 6 www. 49 teknikyayinciIik.com Güvenlik 2000 Fuarı 78 Türkiye Güvenlik 2000 Fuarı 82 Bina Otomasyon ve 8 4 Güvenlik 2000 Fuarı ISK-SODEX 2000 88 Fuarı !Abone Formu 1431 NFPA 101 '"' .. Firma Urün 149 Secim Tabloları r-irma _Tanıtımları ıssı
Reklam İndeksi Firmalar A K ADS....................................................................................71 -73 KABELSAN...............................................................................2 1 AKSAY................................................................................52 KALAFATOĞLU................................................................87 AKVAN...............................................................................65 KSB POMPA.......................................................................1 1 ARTIOTOMASYON.........................................................77 AS-TEK.................................................................................. 127 L ATC..................................................................................30-31 LİPTEC...............................................................................45-47 B M BAREKS...............................................................................50 BİLGİELEKTRONİK..........................................................29 BTS ....................................................................................... 1 7 MAVİLİ..................................................................................9 MTI-TANSA.......................................................................81 BURSAN..............................................................................28 N C NOREL...................................................................................93 CAMTAŞ.......................................................................................65 CEBSAN.......................................................................................58 NORMTEKNİK.............................................................51-53 NORMEKS......................................................................................67 CODESECURITY..............................................................122 NOVAK..................................................................................2 csu..................................................................................... 105 0-Ö D ODES.................................................................................61-63 DEKA....................................................................................16 ÖNCÜREKLAM.................................................................75 E p EEC........................................................ArkaKapak-158-160 EKİN.....................·····..............................................................7 PALMET. ............................................................. .................. 109 POLİTEKNİK. ............................................................. 123-125 EKUR.........................................................................:.................1 ERRA.................................................................................... l O s ESSED.......................................................................................27 ETKEN.................................................................................. 101 SENKRON...........................................'.................................57 ETKİN.................................................................................. 121 T F FLASHTRADE...................................................................60 FOGERMAK.................................................................................... 1 1 3 FOCUSMÜHENDİSLİK....................................................59 TANRIKULU....................................................ÖnKapak İçi TEKNİKDÖKÜM...........................................................35-37 TEPEGÜVENLİK................................................................23 TİTAŞ...................................................................................95 TOTAL...........................................................ArkaKapak İçi H HAMAMCIOĞLU................................................................8 U-Ü HONEYWELL.....................................................................................97 UMTAŞ................................................................................41 i ÜÇOK...................................................................................99 İPRAGAZ...................................................................................1 17 y İST. İŞÇİSAĞLIĞI............................................................1 1 5 YANMAR............................................................................91 .. . . . UCRETSIZ BiLGi KARTI Mart - Nisan 2000 Sayı 49 Reklam ya da yazı sayfalarında gördüğünüz ürünler hakkında ayrıntılı bilgi edinmek için, lütfen sayfa numaralarını belirterek fakslayınız. İstemiş olduğunuz bilgiler en kısa sürede size ücretsiz olarak ulaşacaktır. Ürünler Syf. No : ............................................................................................................................................................. Reklamlar Syf.No: ............................................................................................................................................................ . İsim : ........................................................................... Soyad: ................. ................................................ . Meslek . ..................................... ........................................... ............................................................... ............... FirmaAdı Adres Tel . ................ , ................................................................................................................... , . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ............................................................................................................................................ .................. : ............................................................... Fax: ............................................................................... . TEKNİK YAYINCILIK, TANITIM A.Ş. Tel: 0-212-275 83 59 (PBX) Fax: 0-212-211 38 50
M CCTV Türkiye Distribütörü Oanı,ma Hattı (O 2121 425 26 24 Fax:10 212 1 425 46 60 www.sanyo.com.tr c•mail:okin@lbm.not IS()'°°IIW:öıırtfWOFMM o,,•tıı•-·� ""'.._.... 24 Saat Güvendesiniz -----------------------------------1 SANYO Güvenlik Camera Sistemleri ile ilgili detaylı bilgi için lütfen kuponu1 doldurup (O 212) 425 46 60 nolu faksımıza gönderiniz. 1 1 Şirket:_______________________________� AdıveSoyadı:__________________________-: Adres:_______________________________J 1 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - � 1 Tel.: (O....)____________ Fax: (O....)__________ı e-mail:_______________________________� O Ücretsiz Broşür O Ücretsiz ekinist dergi aboneliği 1 1 r -t 1 1 ----------------------------- - - - - - - - ' 7
8 1 C Cummins Yangın Dizelleri • N.F.P.A (National Fire Protection Ass.) ve LPC (Loss Prevention Council) standartlarına uygun dizel yangın pompası motorları,. • 39 - 1656 kW arası geniş güç yelpazesi, • Türkiye genelinde yaygın servis hizmeti, L�..::.·-==- • Her türlü yedek parça garantisi, • Radyatör veya ısı eşanjörlü soğutma. O o o � Merkez Orhanlı Köyü Yukarıdere Yolu 04 (TEM) Karayolu Yanı TUZLA /İSTANBUL HAMAMCICCk.LJ Tel: (0216) 394 32 10 PBX Fax: (0216) 394 32 08 -09 -t-7 � Ankara Adana İzmir . _;,_,_� Tel: (0312) 438 85 00 (3 hat) Tel: (0322) 454 78 86 (2hat) Tel: (0232) 463 37 40j(4 hat) '"" (0312) 439 •• 42 ,a,, (0322) 457 33 ,4 ,a,, (0232) r2 34 6L7 - J
1 yang•n ve gaz alg.ıaına sistemleri • ÜRETİM • İTHALAT • MÜHENDİSLİK • •• PPERROİ YJ EOL DE Nİ KDBİ RAMK I EM • •TGA AAHR AHNÜTTİ •• • YEDEK PARÇA • MONTAJ • SERVİS • ınavili ELEKTRONİK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. Merkez: TFlaf x(0216) 466 45 05 Pbx (0216) 4664510 Şube : Telefon (0212) 288 02 82 2 F 7 a 2 x 32 24 - 272 42 84 (0212) 288 02 20 e-mail: mavili@mavili.com.tr -E HOCMIKI ABD - İNGİtTERE - JAPONYA Yangın Algılama Dalında Qı.ıality Sy,t�m Certlflcatc No. 164 8O y fd 8 , D •• L , d , A,,,,,_d toBS S75(H.,t2/1S09002/EN29002 1 an erı unya I erı C E
10 Çalışma Alanlarımız • Duman Kontrol Sistemleri • Otomatik Sprinkler Sistemleri • Doğal Havalandırma • Yangın Pompaları ve Aksesuarları • Yangın ve Duman Damperleri • Yükseltilmiş Döşeme • Yangın Algılama ve Alarm • Otomatik Kapılar Official Colt Distributor far Turkey and Russia ERRA YAPI VE MÜHENDİSLİK SAN. TİC. LTD. ŞTİ. Barbaros Bulvarı, Ertuğrul Sitesi No : 91/2 80700 Balmumcu-İSTANBUL Tel : 212- 227 21 51 Fax : 212- 260.91 33 E-mail : erra @turk.net
ISI B KSB POMPA, ARMATÜR SANAYi ve TiCARET A.Ş. ANKARA : Mahatma Gandhi Cad. No: 54 G.O.P. 06700 TEL:(312) 437 11 75 (4 HATI FAX: (312) 437 65 37 • E-Mail :ksbankara@fornet.net.tr İSTANBUL : Perpa Ticaret Merkezi B Blok Kat 4-5 No: 103 Okmeydanı 80200 TEL :(212) 221 58 38 Pbx • FAX: (212) 222 09 94 • E-Mail : ksbistanbul@fornet.net.tr INTERNET : http : //www.ksbgroup.com 1 l
Dergimizin Yayın Kurulu Başkanı Prof. Dr. Abdurahman KILIÇ, rahatsızlığı sebebiyle "GÖZLEM" yazısını yazamamıştır. Sayın KILIÇ, gelecek sayılardaki yazılarıyla yine bizlerle beraber olacak. Kendisine TEKNİK YAYINCILIK, TAN/TiM AŞ olarak geçmiş olsun diyor, acil şifalar diliyoruz. Article Prof. Dr. Abdurahman KILIÇ • • • • • GiRiŞ KONTROL SiSTEMLERiNiN . . . ...,_ . . . ETKiSiNiN DEGERLENDIRILMESI Evaluation ofEntrance Control Systems Fikret BAŞER/ETKİN GÖZETİM ÖZET Geçiş kontrol sistemleri karmaşık bir yapıya sahiptir ve ticari operasyonlarda verimli entegrasyonun temini için oldukça dikkatli planlanmaları gerekir. Büyük teknik projelerin hepsinde olduğu gibi teknik sorunların üstesinden gelmek zor olsa da, çözümü asıl zor olan insandan kaynaklanan problemlerdir. ABSTRACT Entrance control systems have complex structure and should be carefully planned to provide efficient integration in commercial oqeration. Even though it's difficult to overcome technical problems, the real problem spring from humanity. Yangın ve Güvenlik m Sayı 49 Mart - Nisan 2000
Article Sevilen bir şeyin kaybıyla sinir, inkar, pazarlık, depresyon ve sonucunda kabullenme bir çok insanın başına gelen alışılmış bir süreçtir. Benzer tepkiler büyük bir organizasyonda geniş kapsamlı bir geçiş kontrol sisteminin kuruluşunda da oluşabilir. Buna rağmen, kabullenme gerçekleştiğindeyse ki bu bir ile üç ay arasında sürebilir, davranışlarda değişim ortaya çıkar. Kartsahibi okuyucu kontrollü kapıya yaklaştığında standardın dışında bir koruma hissi kazanmış olur. Geçiş kontrol sistemleri karmaşıktır ve ticari o perasyonlarda verimli entegrasyonun temini için oldukça dikkatli p lanlanmaları gerekir. Büyük teknik projelerin hepsinde olduğu gibi teknik sorunların üstesinden gelmek zor olsa da asıl zor olan insanoğlunun çıkarttığı sorunlardır. Geçiş kontrol sistemleri düşünülmeye başland ığında gözönüne bulundurulması gereken bir kaç anahtar nokta vardır. Bu sistemler büyük paralara mal olmakta ve şirketin çok zamanını almaktadır ve geçiş kontrol sistemlerinin %95'i güvenlik amaçlı değildir. Onlar sadece normal kabul edilen sosyal davranış sergileyen insanların geçişini önleyebilir. Eğer aradığınız şey güvenlik ise, o zaman sürekli görüntülemeye ve sistemin uyarılarına verimli cevap vermeye ihtiyacınız vardır. Bu durumda şirket içi veya dışından karşılanacak ek işgücü gereklidir; herhangi bir şekilde bulunmaması halinde bu işlemin maliyeti sistemin kendisinden daha da pahalı olabilir. Donanım çözümün sadece bir parçasıdır, büyük kapsamlı kurumlarda müşterinin sistemi kendi organizasyonunun ihtiyaçlarına en iyi yanıt verebilecek şekle sokabilmesi için zamana gereksinimi vardır. Buna ek olarak anahtarlar/kartlar/jetonlar/pin numaralarının üretim ve dağıtılması ve işletimsel bakımının da temini gereklidir. Geçiş kontrol sistemlerinin görünenlerin dışında da faydaları vardır, örneğin iyi kurulan tesisatlarda iş yerindeki çalışma kültürünün belirgin birşekilde değiştiği, Yangın ve Güvenlik m Sayı 49 Mart - Nisan 2000 çalışanların iş yeri sahibinin mal varlığına karşı daha koruyucu davrandıkları gözlenmiştir. Doğru Yaklaşım Geçiş kontrol sistemlerinin seçiminde üç tipik yol vardır. Amaca uygun cevap veren birden çok tedarikçi ile temasa geçebilirsiniz veya kendi bünyenizden bir mühendisi kullanabilirsiniz ya da dışarıdan bir danışmanlık hizmeti alabilirsiniz. Aslında en doğrusu, gerekli döküm a ntasyon u hazırlayacak adım adım rehberlik yapabi lecek, bu konuda tecrübe sahibi danışmanlardan yardım almaktır, çünkü kendi bünyenizdeki elemanlar kurulumu detaylandıracak ve yönlendirecek bilgi birikiminden yoksun olabilir. Bir çok sanayi dalında olduğu gibi, amaçları net açıklanmış ve hem de tedarik için riskin en düşük tutulduğu detaylı profesyonel dökümantasyonun sonucu birbirine rekip fiyatlar ve ihaleyi kazanmak için duyıJlan kuvvetli istektir. Büyük bir kurumda işe başlarken müşterinin doğru kişiyi seçmesinin bedeli ağır olabilir. Organizasyonun üzerinde sistemin oluşturulabileceği etki her zaman
Article bütünüyle analiz edilmeli ve anlaşılmalıdır. Doğru bir yaklaşım aşağıdaki gibi düşünceleri içermelidir. • İşi yürütecek ve işin başında duracak kendi bünyenizden tayin edeceğiniz bir proje müdürünün/koordinatörün atanması·. • Dışarıdan, bağımsız bir danışmanın atanması • Risk tahmini. • Detaylı öneriler ile birlikte strateji teklifleri ve tahmini bütçenin talep edilmesi. • Yönetim kurulu onayı, tasarımlar, şartnameler, sözleşme şartları, ayrıntılı listeler ve dökümantasyonlar ve görev tanımlamaları. • Hassas (kısa ve uzun vadeli) değerlendirme görüşmeleri ve ödüllendirme. • Periyodik proje toplantıları ve şantiye denetimi. • Fabrikadaki ve şantiyedeki kabul testlerinin ve hata sonrası yapılan testlerin yükümlülük sürelerine uyulmasının sağlanması. • Makul ve mantıklı bir bakım sözleşmesi için görüşmeler. Planlama, Zaman Tabloları ve Bütçe Yeni entegre edilecek bir sistemin hasas değerlendirilmesi aşamasında, eğer mümkünse bu sistemi daha önceden uygulamış olan organizasyonları ziyaret etmekte büyük yarar vardır. Yakın geçmişte yaşanan bir örnekte, teklif verenler arasında favori olarak gösterilenlerden birinin örnek şantiye olarak gösterdiği bir kurum, diğer bir organizasyon tarafından ziyaret edilmiş. Ziyaret sonucunda verilen raporda sistemin profesyonelce tasarlandığı, ancak harcanan onca paraya rağmen geçiş kontrol sisteminin zaten sadece kimsenin bulunmadığı gece saatlerinde kullanıldığı belirtilmiştir. Yukarıda anlatılan sistem, bu organizasyonun amaçlarını karşılamak üzere gösterilecek uygun bir sistem miydi? Uygun işlevsel desteği vermedikçe bu tür sistemler bir iki haftalık kullanımdan sonra bir daha kullanılmamak üzere kapatılırlar. Geçiş kontrol sistemleri genelde entegre bir sistemin parçasıdırlar. Yangın ve Güvenlik m Sayı 49 Mart -Nisan 2000 Entegre sistemler, çeşitliliği ve karmaşık yapı fonksiyonlarını idare edebilir tek bir sisteme indirgerler. Kritik yapı fonksiyonlarının olduğu yerlerde denetlemenin önemi artar. Eğer entegre bir sistemin içinde yapılandırılırsa, idari fonksiyonlar büyük ölçüde kontrol altında tutulabilir. Raporlandırma heran için mümkün olabilmelidir. Sistemin hareketliliğinin içinde idareciler her türlü bilgiye ulaşabilmelidirler, bu bilgiler çoğu zaman olağan üstü hallerle ilgili olan bilgilerdir. Geniş çapta kurulmuş sistemler bu nedenle idari sistemlerdir ve bu yüzden çoğunlukla ve öncelikle güvenlik sistemi olarak kullanırlar. İyi planlanmış bir sistem sadece değişik sistemlerin girdilerini göstermek ve kontrol etmekle kalmayıp, aynı zamanda operatörlerin ve korumaların performanslarını ve aktivitelerini de gösterecektir. Bu tanım "güvenilirlik" kavramının da anahtarı sayılır ve yüksek güvenlikli bir sistemin temellerinden biridir. Müşteriler tedarikçilerden gerçekçi olmayan zaman dilimlerini talep ederek alım güçleri konusunda tedarikçilere açık vermemek zorundadırlar, aksi taktirde sonunda çok daha büyük maliyetlerle karşılaşabilirler. Yıllara bölünmüş maliyeti hesaplarken sadece müteahhidin vermiş
Article olduğu ekipmanın kurulması maliyetini değil, bununla birlikte yapılan inşaat bedellerini, özellikle kazı maliyetlerini, otoparkın yerleşimindeki değişikliklerin maliyetini, elektrik işlerini, odalardaki değişiklikleri, kapıları, köprüleri vs., danışmanlık maliyetini, bünyedeki kadronun maliyetini (ekibin eğitimi ve işlevsel maliyetler), artan taşeronların ve bakım masraflarının maliyetlerini de hesaba katmak gerekir. Kontrol Odaları ve Sistem Arabirimi 24 saat boyunca insan barındıran bir işletme korunuyor veya güvenlik gözetimi yapılıyorsa ve bu koruma görevlilerinin verimli bir şekilde güvenliğe, yangına, geçişlere ve binanın temel alarmlarına karşı uygun tepki vermeleri bekleniyorsa alarmların şekli onlara bunu yapacak fırsatı ve ortamı sağlayacak ve onları bu iş için yüreklendirilecek şekilde olmalıdır. Eğer bütün alarmlar küçük bir odada bulunuyorsa ve hepsi duvara monte edilmişse koruma görevlisi alarm bombardımana uğradığında biten bir akünün alarmını fark edemeyebilir. Güvenlik personeline karşı işlenen suçlar hala oldukça yaygındır ve moral düzeyi düşük personel, genelde hiç bir şart altında verimli çalışamaz. Güvenlik personeline uygun çalışma ortamı ve verimli kullanabileceği ekipman verin, onların bu sayede proaktif olmalarını, organizasyonda daha yüksek bir profile ulaşmalarını ve sürekli bölge güvenliğini arttırmalarını sağlayın. Unutmayın ki, güvenlik kontrol odası güvenliğinizin en iyi göstergesidir. Her türlü geçiş kontrol veya entegre sistemin en önemli noktası kullanıcı arabirimidir. Kapı Girişi Teknolojisi Kapı girişinde kullanılan bir çok teknolojik kavram vardır, uzaktan kumandalı, yakınlık ölçerli, kart geçirerek, kart tarayarak, biyometrik ve klavyeli olanlar. Bu günlerde en çok ilgi çeken yakınlığa duyarlı akıllı kartlardır. Kapı durdurma/kilitleme mekanizmaları bir çok şekilde karşımıza çıkar, yine de bazı tiplerde eğer tasarım tam doğru yapılmamış ise bunlar kolayca aşılabilir. Kısa bir süre önce yapılan bir oturumda bir departman müdürüne akşamın geç saatlerinde herhangi bir zorlama ya da geçerli bir kart olmaksızın ve alarmı devreye sokmadan departmana nasıl girilip oradaki her şeyin silinip süpürülebileceğini gösterisi yapılmıştır, üstelik kapılar kaliteli elektrikli kilit donanımına sahip olmasına rağmen. 150 Standartlarındaki içine chip'in gömülü olduğu tipik, plastik akıllı kartlar giriş kontrol sistemlerinde giderek daha popülerolmaktadır. Daha çok bankaların tercih ettiği yüzey temaslı banka kartları pek tutulmadı, çünkü geçiş kontrolü okuyucularında, kartın içten geçmesi önemlidir. Birden çok chipin bir arada oluşu aynı anda bir çok şeyi yapabilme imkanı sunmaktadır. Bazıları sadece hafıza görevi görürken, diğerlerinin üzerinde işlemciler bulunmaktadır. Teknolojideki ilerlemeler, tek bir kartla ofisinize girebilmenizi, bilgisayarınızı açabilmenizi, kahve makinasından aldığınız kahveleri saymanızı, renkli fotokopi makinesinde çekebileceğiniz fotokopi miktarını sınırlandırmayı, para ile çalışan otomatlarda cüzdanınızın yerine geçmeyi, yemek yemenizi, park etmenizi ve hatta akşam eve giderken otobüse binmenizi bile sağlayabilir. Sonuç olarak geçiş kontrolünde ihtiyacınız olan tek şey, güvenle kullanabilen, kolay değiştirilemeyen veya silinemeyen ve o amaçla yapılmış kart okuyucularının kolayca okuyabileceği bir numaradır. Bu son açıklamalardan sonra ortaya çıkan diğer Yangın ve Güvenlik III Sayı 49 Mart - Nisan 2000 bir şart ise bu numaranın şifreli olması gereğidir. Sistem Tasarı mı, Test Etme, Standartlar ve Kanuni Şartlar Bugün sistem tasarımcıları tarafından adapte edilen sistemlerin çoğu modern network'lerin popüler olan trendlerini takip etmektedir, ancak bunlar özellikle kritik hayati ya da kritik ticari fonksiyonları yerine getirmedikleri için pek uygun görülmemektedir. Dikkat edilmesi gereken diğer bir nokta ise sistem mevcut network üzerine oturtulacaksa bant genişliklerinin de düşünülmesidir. Gerekli şartların mevcut sisteme entegrasyonu çok defa ters tepebilir. Bu yüzden uyumluluk testleri büyük bir titizlikle ve çok sıkı yapılmalıdır, çünkü çok az (belki de hiç bir) entegre sistem bağımsız olarak test edilmiştir. Giriş kontrolü, entegre sistemler, yangın, yetkisiz giriş alarmı, ileri güvenlik sistemleri, CCTV, aydınlatma ve kontrol odalarını konu alan İngiliz ve Avrupa standartları mevcuttur. Tesisatla ilgili kanuni şartlar her zaman yangın, elektrik ve sağlık+güvenlikle (CDM dahil) sınırlıdır. Kritik hayati sistemler çoğunlukla izleme ve kontrol amaçlı entegre edilmişlerdir ve Kuzey Amerika'da entegre sistemler yangın girişlerini kontrol etmek üzere belgelendi ri l m e ktedir. Taş ı n mayı, kapıların yerine değiştirmeyi ya da kapılar veya yangın ekipmanı üzerinde bir değişiklik yapmayı düşünürseniz derhal yerel itfaiye yetkilisi ile temasa geçin. Büyük çapta bir giriş kontrol sisteminin kurulmasının kararı uzun vadeli sonuçlar doğurabilir ve diğer büyük ticari kritik konularda olduğu gibi profesyonel anlayışla yerine getirilmesi gereken bir sürü işi beraberinde getirir.0
Konfor kontrolünüz ve güvenliğiniz için a d resiniz . . . w w w b t s C O m t r Sizi de bu kapıdan içeri davet ediyoruz. Sektörde çok önemli ve prestijli projelere hizmet veren tecrübeli kadromuz, konularında birçok yeniliğe önderlik eden üretici firmaların ileri teknolojileri ile en iyi hizmeti vermeye devam etmektedir. BTS'nin hizmet vermeye devam ettiği önemli referanslardan bazıları: • Atatürk Havalimanı Yeni Dış Hatlar Terminal Binası, HVAC ve Bina Yönetim Sistemleri • Unilever Genel Müdürlük Binası • The Marmara Otel • Pamukbank Genel Müdürlük Binası • Real Market Bursa ve İzmit Hipermarketleri • Turkcell Genel Müdürlük ve Operasyon Merkezleri • Astana lntercontinental Otel Ali::HIUN TECHNOLOG/ES /NC -TOTAL �WALTHER lllilXİL' as. Bina Otomasyon Sistemleri ZETTLER• Yangın Alarm Sistemleri Hemşire Çağırma Sistemleri �MHK'I Yangına Dayanıklı Malzemeler © SC!TISi.trOTI Gaz Alarm Sistemleri www. bts.com. tr Cumhuriyet Cad. Akbey Sok. No: 6 Kat: 1 81613 Kovacık, İstanbul. Türkiye Tel: (0216) 413 77 11 Fax: (0216) 413 69 08 1 7
"Sektör Toplantıları" YANGIN ALGllAMA ve • • UYARI SISTEMLERl-1 Fire Detection and Alarm Systems-1 1 . BÖLÜM: "Ülkemizde Algılama ve Uyarı Sistemlerinin Mevcut Durumu ve Projelendirme Problemleri" Düzenli olarak gerçekleştirdiğimiz "Sektör Toplantıları "nın 23 Şubat 2000 tarihinde yapılan oturumundaki konusu "Yangın Algılama ve Uyarı Sistemleri "ydi. Prof Dr. Abdurahman Kılıç 'm yönettiği toplantının ilk bölümü olan "Ülkemizde Algılama ve Uyarı Sistemlerinin Mevcut Durumu ve Projelendirme Problemleri "ni bu sayımızda bilgilerinize sunuyoruz. Gelecek sayımızda ise toplantının "Gelişmeler" başlıklı bölümünü yayınlayacağız. Katılımcılar: ProfDr. Abduralıımın KILIÇ/ İTÜ MAKİNA FAKÜLTESİ Altan ALT/NADA /SIEMENS-NOVAK KORUMA HİZMETLERİ AŞ Cem GÜROY / HONEYWELLAŞ Serhat UYSAL/ ÜÇOK TEKNOLOJİK SİST. TAAH. TİC. VE SAN. LTD. ŞTİ. Haluk YANIKIEEC YANGINVEGÜVENLİKSİST. SAN. VETİC.AŞ Muhittin TEKMAN/ TEKNİK YAYINCILIK TANITIM AŞ Soldan Sağa; Muhittin TEKMAN, Cem GÜROY, Serhat UYSAL, Prof Dı: Abdıırahınan KILIÇ, Altan ALT/NADA, Haluk YANIK Altan ALTINADA: 1y9ı l ı6n5d aİ smt aenzbuunl dool dğuu.mŞluu aonl adna ANLoTvI NakAADŞA' d, eY ıPl daızzaTr leakmnai kMÜündivüer ürsitoesl ai r Ealke kgtörri kevMyüahpeıynodr.i s l i ği B ö l ü m ü 'n d e n 1 9 8 8 Cem GÜROY: Gs oÜn rRaOPYe, te1 k9,5 9P hİisl ti pa sn bvuel EdEoCğ'udme l uç .a lYı şıtl dı . ı zŞuTeaknndi ak ÜH on inveeyrswiteesl li' dEel ekki t rgi körMevüi hSeisntdeims l i ğSi üBpöel ü mi z üö'rnüd. e n m e z u n o l d u ktan rv Serhat UYSAL: 1K9o5r u7n ,BAa rl at ırnk od ovğeu Aml lmu .ü tİ s tfai rnmb ua ll aDr ı nedval e tç aMl ı şüthı . eHn da il selni k Üv eç oMk 'iumnaŞr liırkk eAt kMa düedmü ri sl üi ' ğn iü 1g9ö7re8v' di nei sbüi tridr düir. üAy ok dr . a ğ , Petek, Haluk YANIK: 11 99 57 37 yy ıı ll ıı nn dd aa bİ sittai rndbi .u Ml ' daad adko ğEdl euk. t rİ oT fÜi z i Ekl evket rEi kp eFkask füi lrtme sai l aErl eı nkdtar oçnai kl ı şvt eı . ŞHua ab ne dr l ea ş EmEeC Mf i rümh aesnı nd ıins l i ğYiö nBeötl iümm ü ' n ü Kurulu Başkanlığı'nı yapıyor. Yangın ve Güvenlik il Sayı 49 Mart - Nisan 2000
"Sektör Toplantıları" Prof. Dr. Abdurahman KILIÇ: Hoşgeldiniz, düzenli olarak gerçekleştirdiğimiz "Sektör Toplantıları"nın bugünkü konusu "Yangın Algılama ve Uyarı Sistemleri". Bu toplantımızda, konuyla ilgili ülkemizdeki mevcut durumu ve gelişmeleri, bu konunun uzmanı olan dört değerli arkadaşımızla inceleyeceğiz. Konuklarımız Türkiye'de hem kişi olarak, hem de temsil ettiği kuruluşlar açısından sektörün önde gelen isimleri. Ben "Yangın Algılama ve Uyarı Sistemleri"ni yangın güvenliğinin en önemli konusu olarak görüyorum. Çünkü yangın ne kadar erken haber alınırsa o kadar çabuk söndürülür. Bir olaya müdahale edebilmek için de, söndürebilmek için de öncelikle olayın haber alınması gerekir. Gerek tahliye sistemlerinde gerek söndürme sistemlerinde, gerekse müdahale sistemlerinde her şeyin başı erken haber a l ınmasıdır. Haber alma sistemleri kişilerden başlar; gözetleyicilere kadar değişik şekillerde bulunur. Biz bugün günümüz teknolojisindeki erken haber alma ve uyarı sistemlerini ele alacağız. Bu sistemler konusunda, başlangıçta teknik konulara ben girmeyeceğim; teknik detayları konunun uzmanı olan arkadaşlarımıza bırakıyorum. Sadece şunu belirtmek istiyorum: Bütün dünyadaki gelişmelere paralel olarak yangın algılama ve uyarı sistemleriyle ilgili gerek standartlarda, gerek yönetmeliklerde son on yıl içinde hızlı bir değişim olmuştur. "Kamu Binaları Yangından Koruma Yönetmeliği"nde olsun, büyükşehir belediyelerinin çıkarttığı yönetmeliklerde olsun algılama ve uyarı Prof Dı: Abduralııııan Kılıç sistemleri çoğu binalar için zorunlu hale getirilmiştir. Bu zorunlulukların kapsamı önümüzdeki yıllarda -özellikle de şu anda üzerinde çalıştığımız "Türkiye Yangından Korunma Yönetmeliği"yledaha da genişletilecektir; daha kaliteli ve güvenceli sistemlere yönelik şartlar arttı rılacaktır. Acaba günümüzde Türkiye'de yapılan sistemler güvenlikli midir? Dünya standartlarında mıdır? Projelendirme konusu yeterli düzeyde midir? Projelendirme ve sistem yapımı arasındaki bağlantı nedir, problemlerle karşılaşılıyor mu? Zorunluluk olan bu algılama ve uyarı sistemlerindeki gelişmelere bağlı olarak sektördeki firma sayısının artmasının sektöre olan etkisi, olumlu olumsuz etkileri nelerdir? Bugün bu soruları da yanıtlamaya çalışacağız. Konuyu iki ana bölümde ele alacağız ve ben arkadaşlardan iki kısımda görüşlerini rica edeceğim. Birincisi, yangın algılama eve uyarı sistemlerinde ülkemizin içinde bulunduğu durum ve problemlerin neler olduğu. Bu konudaki görüşlerinizi gerek proje açısından gerek Yangın ve Güvenlik m Sayı 49 Mart - Nisan 2000 sistem kurma açısından, gerekse kalite açısından değerlendirmenizi rica edeceğim. İkinci kısımda ise dünyadaki bu konuyla ilgili gelişmeleri ve yangın algılama ve uyarı sistemleri konusunda ülkemizde gelecekte nelerin yapılması gerektiğini değerlendireceğiz. Yani özet olarak; ülkemizdeki durum nedir, dünyadaki durum nedir ve gelecekteki durum ne olmalıdır? Bu ana başlıkların altında detaylara da açıklama getirirseniz memnun olurum. Bu toplantıda sözü, soyadı alfabetik sırasına göre vermek istiyorum. Bu sıralamaya göre de önce Sayın Altan ALTINADA'dan birinci kısımla ilgili görüşlerini rica edeceğim. Yangın algılama ve uyarı sistemleri ile ilgili olarak ülkemizdeki kısaca durumu nasıl görüyorsunuz, sizce problemleri nedir? Altan ALTINADA: İlk önce böyle bir toplantıyı organize ettiğiniz için teşekkür ederim. Şirket olarak biz, esas uğraşı alanımız olan "yangın algılama" konusuna büyük önem veriyoruz. Bu konuda özellikle son iki senedir interaktif sistemlerin ortaya çıkmasıyla büyük Altan A/tmada
"Sektör Toplantıları" gelişmeler oldu. Algılama teknikleri bundan önceki malzeme serilerine göre son derece ilerlemiş durumda. Çevre koşullarından etkilenmeyen ve bu koşulları dikkate alan, bilgisayar bazlı son derece modern sistemler kurabiliyoruz. İ nteraktif sistem !erin gelişti ri I me nedeni yanlış alarmları önlemek veya kısmen yok etmek. Tabii yangın algılama sistemleri nin başarısı sonuçta insan faktörüne bağlıdır. Sistemleri operatörler, itfaiye görevlileri, binaları yöneten personel kullanıyor. Bu noktada eğitim çok önemli bir konu olmaya başlıyor. Bence ülkemizde en büyük problemlerden birisi kullanıcının yeterli bilinç ve eğitim düzeyine sahip olmaması. Değinmek istediğim ikinci konu ise projelendirme. Proje büroları ya da teknik danışmanların algılama ve uyarı konusunda büyük önemlerinin olduğunu düşünüyorum; bunların algılama tekniklerini çok iyi bilmeleri lazım. Bilmiyorlarsa eğer danışmanlarla konuşarak problemleri ortadan kaldırmaları gerekir. Bu da ancak doğru danışman ve firmalarla çalışılmasıyla mümkün olabilir. "Doğru firmalar" derken bahsetmek istediğim bir konu da şu: Piyasada çok fazla firma bulunuyor ve bugün bulunan firmalar bir şekilde ertesi gün ortadan kayboluyor ve sistemler tek başına kalıyor. Burada temsilcisi bulunan firmaların, satılan sistem/bakımı yapılan sistem oranı elbette ki yüksektir. Bu çok önemli çünkü yangın algılama ve uyarı sistemleri bakım gerektiren sistemlerdir; düzenli servis almaları gerekmektedir. Yılda bir-iki defa temizlenmesi, değerlerinin ölçülmesi gerekir. Bunun için piyasanın da bilinçlenmesi lazım. Zaten amacımız hatasız bir sisteme ulaşmaksa bunu yapmak zorundayız. Bakım ve servis markaya bağlı bir sorun değil aslında. Bizim piyasamızı yönlendiren, denetleyen yönetmelikler elbette ki var; çünkü yangın konusunun öneminden dolayı zorunluluklar gerekmektedir. Yönetmelikler Sayın KILIÇ'ın da girişimleriyle çıkarılıyor. Fakat bunların ne kadar uygulandığını tartışmamız lazım. Prof. Dr. Abdurahman KILIÇ: Türkiye'de bu konudaki en önemli sorun gerçekten de projelendirmedeki eksikliklerdir. Ama bunun yanında diğer sorun da sistemlerin bakım ve işletilmesinde karşılaşılan problemlerdir. Bu konuda Sayın Cem GÜROY'un düşüncelerini almak istiyorum. Cem GÜROY: Biraz önce Altan Bey'in de özetlediği gibi yangın alarm sistemleri konusunda Türkiye'de çok hızlı değişen bir yapı var: Klasik sistemlerden, analog adresli sistemlere, analog adresli sistemlerden, elektronik adresli veya konsolu mikroişlemcili dijital sistemlere kadar bir çok sistem satılıyor. Bu hızlı değişim içinde bizim son zamanlarda gördüğümüz bilinçli kullanıcı sayısının artmaya başlamasıdır. Artık pekçok müşterimiz -özellikle son kullanıcılar- ne istediklerini daha iyi anlatmaya başladılar. İstedikleri sistemler hakkında yönlendirme yaparak bizim çalışmamızı sağlıyorlar. Doğrusu bu da bizim gururumuzu okşuyor; yıllardan beri bu sektörde hizmet verdiğimiz için, sektördeki müşteri bilincinin yükselmesini net olarak gözlemleyebiliyoruz. Ama yine de birçok eksiklik var; bu Yangın ve Güvenlik m Sayı 49 Mart - Nisan 2000 eksiklikler daha çok projeciler konusunda. Türkiye'deki projeciler, özellikle elektrik projecileri ne yazık ki bu konulara gerekli önemi vermiyor ve yangın alarm sistemlerini çok fazla öğrenmek ihtiyacını hissetmiyorlar. Bunları da bizim gibi firmalar üzerinden yapmayı düşünüyorlar. Dolayısıyla projecilerin hazırlamış oldukları şartnamelerde bir takım eksiklikler, kavram kargaşaları ortaya çıkıyor. Binaların cinslerine, mimari özelliklerine, yapılarına uygun çözümler değil, standart çözümler sunuluyor ihale aşamasında. Hatta bazen şartnamelerin projeciler tarafından okunmadan, bir önceki işte hazırlanmış şartnamenin kullanıldığını görüyoruz. Proje eğer endüstriyel bir tesis ise farklı, yüksek bir bina ise farklı bir yangın alarm sistemi düşünmek gerekir. Eğer bunu elektrik projecileri yapmayacaksa daha doğrusu yapamayacaksa -bugüne kadar pek başarılı olamadılar ne yazık ki- yerine getiren üst kurumların olması gerekir diye düşünüyorum. Türkiye'de yaşadığımız kavram kargaşasının ortadan _ kalkması lazım. Yani "analog adresli sistem" denilince insanların kafasında ne Cem Güroy
"Sektör Toplantıları" olduğunu canlandırmamız gerekiyor; "elektronik adresli sistem" denilince bunun ne olduğunun hemen anlaşılması gerekiyor. Hangi sistemin nerede ideal olduğunun projeciler tarafından çok iyi anlaşılması gerekiyor diye düşünüyorum. Bu kavram kargaşası kaldırılırsa ihaleye teklif veren firmalar da daha rahat hareket edebilirler. Sistemler konusundaki gereksiz tartışmalar da böylece ortadan kalkar. Bir çok ülkede olan ama bizde henüz olmayan bir "onay kurumu" sorunu var ülkemizde. Bir tesiste yangın alarm sistemlerinin kurulumundan sonra, sistemin bina yapısına uygunluğunu denetleyen, onay vermesi istenen bir makamın olması gerekir. Örneğin Rusya'da bir binada kurulan sistem bina açılmadan yetkili makamca denetleniyor ve bina ancak bu onaydan sonra hizmete giriyor. Rusya'da iş yapan firmalar ne kadar sıkı kurallarla denetleniyor bunu arkadaşlarımız da bilir. Firmaların teknik kadrolarının çok kuvvetli olması gerekiyor. Çünkü sözkonusu sistemler yaşayan sistemlerdir ve bunların bakım bedelini müşterinin daha önceden ödemesi gerekiyor. Bir mühendislik bedeli denince ne olduğunu anlat-mamız gerekiyor. Mühendislik bedeli ortadan kaldırılabilen, pazarlık konusu olacak bir bedel değil. Talep edilmesi gereken ve gerçekten karşılığı olan bir bedel; bunu müşterinin anlaması lazım. Yangın alarm sistemi sadece panel ve ekipmandan oluşmaz. Biz sadece malzeme satmıyoruz, sistem satıyoruz, bu sistemin de bir mühendislik çalışması olduğunu söylüyoruz. Bir sistem ne kadar kaliteli olursa olsun, marka olarak ne kadar iyi olursa olsun, eğer mühendislik çalışması kötüyse, müşteri asla doğru bir sistem almış olmuyor; dolayısıyla hedefine ulaşmayan bir yatırım yapmış oluyor. Çalışmayan, iş görmeyen ve satıldıktan sonra kapatılan yüzlerce sistem biliyorum. Dolayısıyla firmaların teknik kadrolarının kuvvetli olması, müşterinin ihtiyaçlarına çözüm sunabilecek yeterli sayıda bir eğitim görmüş teknik kadrosunun olması lazım. Gerek satış aşamasında gerek sistemi devreye alma aşamasında gerekse satış sonrası hizmetlerde firmaların yetkin olması şarttır. Müşterilerin firmaları bu yönde zorlamaları gerekiyor. Yani sizin satış ekibiniz var, devreye alma ekibiniz var ama, satış sonrası hizmetler grubunuz var mı? Bakım anlaşmasında bu gibi konuların müşteriler tarafından talep edilmesi gerekiyor diye düşünüyorum. Prof. Dr. Abdurahman KILIÇ: Teşekkür ederim. Şimdi de sözü Sayın Serhat UYSAL'a vermek istiyorum. Serhat UYSAL: Ben Türkiye'deki durumla ilgili görüşlerimi üç bölümde toparlamak istiyorum. Bunlardan birincisi sistem dizaynı ve projelendirilmesi, ikinci malzeme üretim kalite standartları, üçüncüsü ise pazarın ve pazarda faaliyet gösteren firmaların durumu yani gerçekçi bir piyasa analizi. Ülkemizde sistem mühendisliği, dizayn, projelendirme ve şartname hazırlığı konusunda çok büyük eksiklikler var. Cem Bey biraz önce şartnamelerle ilgili çok güzel bir konuya değindi. Önümüze o kadar çok birbirinin kopyası proje, şartname ve keşif gelmeye başladı ki artık ne o projeye Yangın ve Güvenlik m Sayı 49 Mart - Nisan 2000 bakıyoruz, ne de şartname okuyoruz. İlk düşündüğümüz, bu işi mal sahibinin ihtiyaçlarını azami ölçüde dikkate alarak nasıl düzelteceğimizdir. Yöneticisi bulunduğum şirket yurtdışındaki üretici firmaların temsilciliğini yapan ticari kar amaçlı birşirket; bir dizayn, proje bürosu veya teknik bir okul değil. Buna rağmen çoğu zaman ve bedelsiz olarak proje bürolarına ve özellikle mal sahibine dizayn ve projelendirme konularında yardımcı oluyoruz. Ancak proje firmaları gelişmeleri üretici firma kataloglarından, teknik kitaplardan ve hatta internetteki sayfalarından takip ederek, akademik kuruluşlarca düzenlenecek olan yurtiçi veya yurtdışı seminerlere katılarak kendilerini geliştiremediler. Bu onların işi. Bu konuda daha çok araştırma yapmalı, bilgili insanlara yatı-rım yaparak dizayn ve proje kalitelerini arttırmalıdırlar. Projesiyle, uygulamasıyla, revizyonlarıyla, işletme ve bakım sorunlarıyla sistem kurulduktan ancak bir yıl sonra sorunsuz çalışma şartlarına ulaşıyor. Problemlerin bazıları da doğrudan uygulama an ı nda çözü mleniyor. Serhat Uysal
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=