• Fabrikalar • Tesisler • Depolar • Belediyeler ve tüm yerleşim alanlarında • Yangına dışarıdan anında müdahale imkanı. • Otomatik boşaltma sistemi ile dona karşı korunma. • Türbülanssız lineer bir akış (şok etkisi yoktur). • TS 2821/1 ve DiN 3222 normlarına uygun imalat. Yakacık Yerüstü Yangın Hidrantı tarafımızdan özel olarak geliştirilmiş, dünyada. ki emsallerinden üstün olup, patentlidir. Yerüstü Yangın Hidrantları YAKACIK VALF SANAYİ VE TİCARET A.Ş. Kemeraltı Cd. Bankalar Han K.5 80030 Karaköy-İstanbul Tel : (212)251 02 96 (4 Hat) Fax: (212)249 34 42 Tlx : 25304 ymf1r Ankara (312)230 23 75 - 230 46 36 İzmir (232)459 00 53 Adana (322)352 03 07 Bursa (224)254 14 96
EKUR TO M ASYO N �ANAYİ VE TİCARET A.Ş. HiLMi HAK HAN NO 22 ESENTEPE KASAP SOK. 80280.MECIDIYEKÖY ISTAN8Ul TEL: 1212) 27489 50(4 HAT) FAKS-(212) 27.t 82 90 ® �wınffl!! G�rı=-=·nn==· _e_ll__ FEUERscHuTz GMBH
Gerek bağımsız, gerekse entegre edilmiş Yangın İhbar ve Bina Otomasyonu sistem çözümleri ile canınızı ve malınızı korumak amacıyla Honeywell artık Türkiye 'de. t ' 4'j�--.!' ' .... �.... , . ·,.
GARRETT METAL DETECTORS ---------- U.S.A WORLD LEADERiNMETAL DETECTOR TECHNOLOGY SİLAH VEPATLAYICIKONTROLU ZİYARETÇİ (ÜST) TARAMASI KOLİ/PAKETKONTROLU GÜVENLİĞİNİZİN EN ÖNEMLİ EKSİĞİNİ TAMAMLAR... • İŞ MERKEZLERİ • ALIŞ-VERİŞ VE EĞLENCE MERKEZLERİ • BANKALAR • OTELLER VE TURİSTİK TESİSLER • KONSOLOSLUKLAR • ADLİ BİNALAR • BELEDİYELER • VALİLİKLER • SANAYİİ TESİSLERİ • HAVA LİMANLARI • SEYAHAT ACENTALARI PAKET/KOLİKONTROLDEDEKTÖRÜ GARRETI MAGNASCANNER KAPI TİPİ METAL DEDEKTÖRLERİ AVIONX X-IŞINLI BAGAJ KONTROL SİSTEMLERİ • FİYAI;KALİTE VEDÜNYA STANDARDI.. TÜRKİYE TEMSİLCİSİ VE TEK YETKİLİ SERVİS MERKEZİ: FRANKLİN TİCARET KONTUARI Meclisi Mebusan Cad. No: 117, Fındıklı-İSTANBUL Tel: 0-212-243 41 42, 0-212-245 32 14 Fax :0-212-249 86 56 EL TİPİ METAL DEDEKTÖRÜ ZARFKONTROLDEDEKTÖRÜ FAA (Federal Havacılık İşletmesi) ONAYLI ANALOG VE MİKROİŞLEM KONTROLLU KAPI TİPİ METAL DEDEKTÖRLERİ
HAMBURG İTFAİYE MÜDÜRÜ K. GÜNTHER diyor ki; 1 , I TAS20-ST/70 � DOĞALGAZ TESİSATI YAPTIRANLAR Küçük yangınların felakete dönüşmemesi için yangın başlangıcında doğalgaz akışını otomatik olarak kesen elemanları tesisatınıza muhakkak koydurunuz. Yangın başlangıcından 1 O dakika sonra tüm doğalgaz vanaları, gaz sayaçları, tesisat ekleme yerleri gaz kaçırmaya başlar. Alman TAS - DOĞALGAZ TERMİK EMNİYET ARMATÜRÜ yangın başlangıcında doğalgaz sistemini kendiliğinden kapatır, yangının büyüme•sini ve patlamayı önler. ı1 TAS - TERMİK EMNİYET ARMATÜRÜ ortam sıcaklığı 70°C.yi bulduğunda gaz hattını kendiliğinden kapatıt ı1 Tüm Avrupa ülkelerinde DOĞALGAZ patlamalarına karşı TAS - TERMİK EMNİYET ARMATÜRÜ kullanılması öngörülmüştür. ı1 TAS - TERMİK EMNİYET ARMATÜRÜ Alman Doğalgaz DVGW - Sertifikalıdır. ( G92 e 061 ) TAS20 • ST /70 Q -ı--1--------1'-r\J---" Doğalg _ az hattının başına TAS konrpalıdır. TAS20 •ST /70 TAS20 • ST / 105 Çap: 1/2 • 314 • • DN150 -·• llııııılııf Daha fazla bilgi için AKNUR Mağazalarına ve Doğalgaz tesisatı malzemeleri satıcılarına müracaat ediniz. MERKEZ: İSTANBUL Tel: 245 18 06 • 245 46 43 Fax: 24964 61 ŞUBE: KARTAL Tel: 389691O • 11 Fax: 353 27 13 ŞUBE: ANKARA Tel: 310 14 35 Fax: 310 43 05 ŞUBE: BURSA Tel: 220 7917 Fax: 221 45 45
G Ü V E N L i K T E 5 i N Merkezi Gözlem istasyonu, MGS A.Ş. tarafından donanımı gerçekleştirilmiş binlerce uyarı ve alarm sistemini saniyelik aralıklarla saÇ'Jlık kontrolünden geçiriyor. Herhangi bir uyarı sinyali ise anında Merkezi bürosu ve kuyumculardan iş Gözlem istasyonu monitörlerinde merkezlerine, eczane, bakkal, beyaz beliriyor. Önce uyarının gerçek bir eşya, depo, dükkan, butik, stüdyo, olaydan kaynaklanıp kaynak- galerı ve muzelere, evlerden lanmadıÇ'Jı kontrol edilıyor, A, sıtelere kadar, Türkıye çapında i .z gerçekse gerekli ıhbarlar sanıyeler ıçinde ılgıli ,v yaklaşık 10.6 mıiyon metrekarelık bir sahanın mercilere direkt hat üzerinden yapılıyor. Sinyal, hatalı kullanım veya herhangi bir MGS M E R K E Z G Ü V E N L K s korunmasını, donanımını gerçekleştirdiÇ'Ji özel güvenlik sistemleri ile saÇ'Jlamaktadır. S T E M L E R VALIKONAGI CAD. 143/5 NIŞANTAŞI 80220 ISTANBUL TEL, (0212) 231 41 95 FAXc (0212) 234 56 22 ■•ylllkler Yerllecelctlr Harici ■istemler: Bariyerlerle koruma, çit koruma, telemetry ve gece görüş kamera sisıemlerL Dahlll sistemler: HırsızlıQa karşı hareket detektörleri, yangın uyarı, alarm ve söndürme sistemleri. kapalı devre TV sistemleri. karılı giriş-çıkış sistemleri. elektronik bekçi saati. devriye kontrol sisıemleri, banka, döviz büroları ve kuryeler için para koruma sisıemleri.
PC550: e Smart Choice For Homes, Stores And Offıces. Redefıning Performance ana Value Türkiye Genel Distribütörü: BORMET METAL NT eelş: e( 0S. 2o1k2a)k 2N8e0: 9401 1Ş3i şFl i a-xİ :S(T0A. 2N1 B2 )U2L5 2 5 6 0 5 . When Nothing Less Than The Best Will Do... ıı,ııwpa..-ı,ı - -- --- �curity Products
Sahibi ve Yazılşleri Müdürü TeknikYayıncılık,Tanıtım A.Ş. Adına Founderand Editor in Chiefon Behalfof TeknikYayıncılık,Tanıtım A.Ş. Süleyman BULAK YAYIN YÜRÜTME KURULU/ Editorial Executive Board Abdurahman KILIÇ Osman GENCELİ Nuınan ŞAHİN Cemal KOZACI YAYIN DANIŞMA KURULU/ EditorialBoard ofAdvisors Bülent AKINCI (TiTAN) llecıııetlln AKOVA (LBVER) ilecdel AKYO'Z (YTÜ) lılaıhır BASMACI (BASl!L) lsm•ll CAii (B!RIKIM) Biilent CEDBTAŞ (CEOETAŞ) Lemi CEYLAII (F.EC) Kevork ÇIL!IIG!ROÖLU (ÇlLlNGIROCLU) Oaıl ÇiRiŞ (TilGE) • Kuul EÖRIKAVUK (PROTEC) Cem EÖRIKAVUK (KORUN) llurdil ESKiN (ITO) SeydiRııa OÖNEY (İTfAIYE) lıluıat OO'SAR (ŞARK SiGORTA) Ali HELVACI (ll.B.K.) Korhan IŞ!KEL {IZOCAM) Brdofn KALELi (lf Oiivenllğl ve Giivullklıliişıvlrl) SallıtKOŞUT(MGS) An,• KÖKEN (iTFAiYE) Teıer OKTAY (KOSGl!B) irin ÔIIER (YANMAR) Aydıa ÖZKAU (EMO) lıluslala ÔZKAYALAR (MNG) Tılıl SAĞIROĞLU (BMO) Dofaıay SAMURAY (PALMET) Yurda! SERT (ŞEKER SİGORTA) lılehmel SOYER (NOVAK) Şenol ŞAHIII (TUR YANGIN) Sırmel ŞATIR (KORUN) Levent TEZCAN (HONEYWELL) Serhat OYSAL (ÜÇOK) Ômı ÖIILÜ (ijKS) Cıler 'İ)!ILÖ (YAKACIK) / Erol YAŞA ( UNIVERSAL) Cenglı YEIIER (81LKBNT) Hılduı ilLGEII (TBTA) Ömer DİIIÇ(VAREL) Ömer OÖOZ(GASTEJ() YAYIN KURULU/ Editorial Board Jıl�de BllllÜTAY Oene!YayınYöıx:tmeni/E.ı:ocutiveEdit(I DilekYENldUUJĞRfklııll\-eYayınKooıdinatooi/F.dit(I KiııiÜI.GERGıafikTasarımveUygulama f Gl3flıicDesign andAwlicatlon ÖmilYAVUZ Dizgi/Print ,o=,�•'�"··•• •·••=•>M�•<<"•'SCC.,C<=�•'•'�.::::::::::::.::::=:-:'::_it • YÖNETiM MERKEzl / Executive Edi!orial Office TEKNİK YAYINCILIK, TANITIM A.Ş. Balmumcu, BarbarosBlv. 131110 80700 lle�k1aş/İSTANBUL Tel:212-275 83 $9(PBX) Faks:212-2882614 BASK!/ Print : Cem Ofset Fiyatı: 40.000TL, (Posıa OcreıiDabil) YıllıkAbone:500.000TL Single copyprice:Europe$3.7510verseas$5(Posıageiacluded) Annualsubscriptions:Europe$ 15/0veıseas$20 i i � Yangın ve Güvenlik Dergisi' nde yayınlanan yazı ve çizimlerin ı her hakkı nıabfuzdur. lıin alınmadan, kaynak gösterilerek de ;.__ olsa iktibasedilemeı,-... ,_,,,,_,, ___., ___ ,,,,,,...,-�...�_ .. ,,_,,ı ' ..,-.., .,., � ULUSLARARASI YANGIN. iŞ GÜVENLİĞi ve KORUMA SiSTEMLERİ DERGİSİ 40.000 TL. Bir Konu Bir Konuk (Oktay EKİNCİ) Uygulama (Ahmet BEKTAŞ) Ataköy Holiday lnn Crown Plaza Yangın Algılama Sistemi 90'lı Yılların Büyük Gökdelen Yangınları Gözlem (Abdurahman KILIÇ) Yüksek Yapılarda Yangın Güvenliği Uygulama Erhan MERDANOGULLARI Hürriyet Tesisleri Giriş Kontrol Sistemleri Bir Yangının Ardından Gelibolu Milli Parkı Yandı Yüksek Biı:ıqlarda . Ca_ n Güvenliği ve Yangın ile Mücadele Düzenleri Kevork ÇILINGIROGLU .Yüksek Yapılc:ırda Sulu Söndürme Sistemlerinin Basınçlandırma Metadları ve ilkeleri İsmail TURANLI Dünya Literatüründen Yüksek Binalarda Yangın Söndürme Ürünler İLAN SAYFALARI İNDEKSİ AAnk kn au rr a Çelik EBoDrSmet EE EkuC r EFrmaonklin Hlzooncaemyvvell Korun MGS OM M r a a t v r a pi dl a i o O,u UÜPr l ç t o or t ka ecMagazin Yakacık s 53 a 32 3 82 - 29-54 5Arka kapak içi 42 4 27 5 5A0rka kapak 54 29 36 5O 1n kapak içi • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • KAPAK: Ataköy Holiday lnn Crown Plaza • • Kapak fotodrafı için HONEYWELL Firmasına teşekkür ederiz. • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •
Yangın ve Güvenlik Dergisi 'ni yayınlamaya karar verirken gözönünde bulundurduğumuz en önemli konu, henüz tam manasıyla sektörıe,mesini tamamlayamamı, olan bu camianın, insanların emniyet ve güvenliğini konu aldığı için, birincil öneme sahip olduğuydu. Koruyucu tedbirlerin önemi ülkemizde maaleseli: anlaşılamamı,; bunların gerekliliği bilinci ancak birtakım kötü olayların vuku bulmasından sonra ortaya çıkmıştır. Son birkaç halita içinde ülkemizin dört bir yanında çıkan orman yangınları kar,ısında çaresiz kalı,ımızı, Boğaziçi'nde meydana gelen tanker kazasının daha büyük bir li:aciaya dönü,memesini•sadece rüzgarın o günkü yönüne borçlu olduğumuzu ve bunun gibi birçok talihsiz örneği gözönünde bulundurduğumuzda, yangın ve güvenlik sektörünün önemi bir kez daha vurgulanmaktadır. Yangın ve Güvenlik Dergisi'nin en önemli amacı, konuyla ilgili uygulama, geli,me ve teknolojileri tanıtırken, ilgili tüm kişi ve kuruıu,ıarın düfünce ve yorumlarına yer verecek bir serbest kürsü ve gerektiğinde sektörün görü,ıerini duyuracağı ortak bir platli:orm oıu,turmaktır. Henüz bir seneyi bulmayan yayın hayatımız süresince, gerek yepyeni bir dergiyi okurlarıyla bütünıe,tirmenin yarattığı, a,ııması zor ama zevkli sorunlar ve gerekse ekonomik krizin neden olduğu problemlere rağmen, bu amacımıza uıa,makta olduğumuzu görüyoruz. Kendi önemini idrak ederek, i,ıevlerinin ta,ıdığı hayati önemi her li:ırsatta ve tüm platli:ormlarda duyulacak ve bu önemin gereklerini yerine gitirecek bir yangın ve güvenlik sektörünün oıu,umuna katkıda bulunmak, bizim için mutluluk ve gurur kaynağı olacaktır. En derin saygılarımızla Süleyman BULAK TEKNİK YAYINCILIK, TANITIM A.Ş. Yön. Kur. Bşk. / Chairman D•ar R•aders, Our principal deason of pulrlishine a s•ctoraı maıa:in• concerrine fir•, saf•t)I and security syst•ms was thdr primar;ı, importanc• Jor human lif• and safaty. Prot•ctiv• precautions ar• vltial far our lives and saf•fl', how.-vn this fact has not b••n widely accept•d in our countı,. Unfortunateııı ani:, after th• occurenc• of som• unpleasent etı.nfs can w. underJtand th• n•c•ssity of th•u•precautions and therefore th• importanc• of fire, safet1 and s•curity syJtems. s•cfor. B•ıt Reııards 8-10 ARALIK 1994 / HOTEL THE MARMARA TAKSİM İSTANBUL BİLDİRİ SUNMA KOŞULLAR! İstanbul I. Uluslararası Yapı Teknolojisi Bilimi ve Yapıda Tesisat Konferansı'nda bildiri sunmak isteyen kişi ve kuruluşların uyması gereken şartlar aşağıda belirtilmiştir. 1- Değerlendirme Komitesi tarafından saptanan ve ekte sunulan konularla ilgili her firma yapacağı tercih sıralamasına göre konferansa sadece 1 bildiri ile katılabilecektir.Ayrıca diğer firmalar tarafından herhangi bir talepte bulunulmayan ikinci tercih aynı firma tarafından ek ücret karşılığında sunulabilecektir. 2- Bildirilerin firma ve ürün tanıtımından ziyade dinleyicilere tesisat dünyasındaki son teknolojik gelişmeleri ve uygulamaya dönük teknik açıklamaları doyurucu bir biçimde aktarabilmesine, sektörün gelişimine yardımcı uyarı ve mesajlar içeren ve gelecek yıllarda yapılacak konferanslara yön verebilecek nitelikte olmasına dikkat edilmelidir. 3- Firma ve kuruluşlar sunacakları bildiriler için konferansı destekleme ve katkıda bulunmak amacıyla Değerlendirme Komitesi tarafından belirlenecek bir bedel ödeyeceklerdir. •Sunacağınız bildiri ile ilgili aşağıda belirtilen konu başlıklarını öncelik sırasına göre kutulara doldurunuz ve kendi başlığınızı da belirtiniz . ı.O 2.0 3,0 00-ISITMA O02l --IKsaıtzmanalaSristemleri 00 43 -- Dl soı tğma la gcaizh avzel atreıs i s a t ı s 0 i 5 s - t B e a m ca i ve filtreleme BORULAMA/SU VE DİĞER 10-SOGUTMA 1121 --SSooğğuuttmmaa gcrihuapzlalarırıve i1l3gi-lSiodğountmanaımsistemi m1 4a- Sl zoeğmu ke l eordi a l a r 40-GENEL KONULAR 4y ö1 -nOe tt iomm astiiskt ekmo nl etrrio l v e b i n a 42-Yalıtım 20-KLİMA/HAVALANDIRMA 22 2l -· EK nl i dmüas/t rhiayveal l aknl idmı ram/ ha a cviahl aa nz ldaı rrım a 23-Temiz oda teknolojisi ve elemanları 24-Klima/havalandırma sistem elemanları AKIŞKANLAR 31-Temiz/pis su arıtma ve temin sistemleri 3332--BPoormupa,vlaanr a,fittings 34-Sprinkler ve söndürme tesisatı 44 43 -- YMaunt gf aı nk ,aç lagmı l aa şmı rahva en eg üvvee nc il hi ka z l a r ı 45-Yüzme havuzları NOT: l•Lütfen, eksik bulduğunuz ve konfer;onstil olm;osını arzuladığınız konuları ve görüşlerinizi Konfer.ıns Sekreteryasına bildiriniz. 2 ·Sergiye k;otılm;ok isyeyen firm;ol;or sergi ile ilgili, gerekli bilgiyi Konfer;ons SekreteryilSınd;on temin edebilirler. Düzenleyen Kuruluşlu: TesiSilt Mühendisleri Derneği • Teknik Y;oyıncılık, T;onıtım A.Ş. KONFERANS SEKRETERYASI TEKNİK YAYINCILIK, TANITIM A.Ş. B;olmumcu, Bubuos Bulvuı 131/10 80700 Beşiktilş•İsı;onbul TELEFON: 212· 275 83 59, 212· 275 25 32 FAKS : 212- 288 26 14
• ,w_.�.,_�_..,,.._ •� ' • � '--�----·"' ., •. erler/NEWS ORMAN YANGINLARI SÖNDÜRÜLEMİYOR Son günlerde tüm Türkiye'de meydana gelen çoksayıdaorman yangınında binlerce hektarlık orman yok oldu. Tedbirsizlik ve dikkatsizlik nedeniyle başladığı belirtilen yangınlar, yeterli araçgereç ve uzman personel olmadığından kontrol altına alınamadı. Son 8 ay içinde çıkan 15 80 orman yangını sonucu, toplam 1 5 binhertarlıkyeşil alan bozkıra dönüştü. Orman Bakanı Hasan EKİNCİ, kasten orman yakanlara en az 1O yıl hapis ve 5 00 milyon lira para cezası; ihmal sonucu yakanlara ise en az 3 yıl hapis ve 50 milyon lira para cezası uygulamasını getireceklerini açıkladı. Bazen piknik yerinde tam olarak söndürülemeyen piknik ateşlerinden, bazen 13.8.1994-16.8.1994 tarihleri arasındaki orman yangınları İl Yangın Yeri Yanan Alan (Hektar) fı.dapazarı Geyve 1500 Istanbul Şile-Alacaköy 200 Samsun Bafra 90 Manisa Soma 2000 Amasya Merzifon-Yukarıbük 100 Denizli Buldan 850 Kocaeli Gebze-Yağcılar 400 İzmir Bornova Antalya Kepez K.Maraş Merkez Zonguldak Merkez Adana Kozan Gaziantep Kilis çamaşır yıkamak için yakılan ateşten, bazen anız yangınlarından ve bazen de dikkatsizce atılan 60 100 30 45 60 800 sigaralardan başlayan yangınların çıkmaması için biraz daha dikkat ve çağdaş önlem diyoruz ... V e V e BOGAZIN AKCIGERLERI YANDI İstanbul Beykoz'da 17 Ağustos 1994 çarşamba günü öğleden sonra başlayan yangında 500 hektar orman kül oldu. Beykoz'a bağlı Poyrazköy'de çıkan yangın rüzgarın etkisiyle kısa sürede genişlerken, ormandan yükselen kül ve duman bulutu bütün İstanbul ,göklerini kapladı. Piknikçilerin dikkatsizliği sonucu çıkan yangını söndürme çalışmalarına İstanbul, Çubuklu, Beykoz, Kadıköy, Üsküdar, Pendik, Kartal ve Maltepe itfaiye YANGIN VE GÜVENLiK DERGiSi SAY! 6 ekipleri ile askeri birlikler ve vatandaşlar katıldı. Yangın, Anadohıkavağı ve Akbaba Köyü'ne doğru ilerleyerek Boğaz Komutanlığı'nın cephaneliğini ve akaryakıt deposunu da tehdit etti. Bunun üzerine çevredeki köyler boşaltılırken, ekipler yoğun çalışmalar sonucunda yangını 2 1 . 1 5 'tekontrol altına alabildiler. 23.00'te tekrar kontrolden çıkan yangının söndürme çalışmaları sırasında iki itfaiye eri ile bir iş makinası operatörü dumandan etkilenerek hastahaneye gönderildi. Yangının başladığı sırada İstanbul Valiliği'nde orman yangınları ve alınan önlemlerle ilgili bir basın toplantısı düzenleyen Orman Bakanı Hasan EKİNCİ, Beykoz yangınından haberdar olmadan Ankara'ya döndü. Kendisi İstanbul'dayken yangının önce Ankara'ya iletildiği için haberinin olmadığını ifade eden EKİNCİ, ilkuçaklatekrarİstanbul'a döndü. Dl
----]/J:i�berler/NEWS ------�- • EYSIAD TÜRKİYE'DE TEK ••• ''ı� EYSİAD Merkezi İzmir'de bulunan Ege Yangın Söndürme Araçları İş· Adamları Derneği (EYSİAD), Türkiye'de bu konuda faaliyet gösteren ilk ve tek dernektir. 1992 yılında kurulan derneğin Yönetim Kurulu Başkanı Halil BARLAS, II. Başkanı Kemalettin ŞİMŞEK, GenelSekreteriAygünOKYAR, Muhasip Üyesi Haydar AKTOSUN ve Üyesi Mehmet ZAĞRALI'dır. Derneğin amacı, JAPONYA'DA SİVİLLERE İTFAİYE EĞİTİMİ VERİLİYOR yagnın söndürme araç ve malzemeleriyle iş güvenliği malzemelerinin imalat, bakım, dolum ve satışını meslek edinen gerçekve tüzelkişilerlebumadde vemalzemelerintüketiminiyapan kişi ve kuruluşların her türlü hak ve menfaatlerini korumaktır. İrtibat kurmak için derneğin telefonnumarası şöyledir: 0-232-323 45 42 Japonya'da itfaiyelerin halkla ilişkiler departmanları senenin belli dönemlerinde, sivillerin kendilerin yangından koruyabilmelir içinözel eğitimler yaptırmaktadır. Senede 2 kez, ikişer hafta süreyle düzenlenen eğitim programlarında video gösterilerininyanısıra,uygulamalı söndürme eğitimleri de yapılmakta;programaçoksayıda kişi katılmaktadır. Çocuklar, yetişkinler ve yaşlılar için ayn ayrı düzenlenen eğitim programlarının çok faydalı olduğu belirtilmektedir. ÇOK İŞLEVLİ KURTARMA ARACI: ARGO ABD kaynaklı Crayford firması tarafından her türlü yüzey ve hava şartlarında yangına etkin müdahale ve kurtarma imkanı sağlayan bir araç geliştirdi. Argo adı verilen amfibik araç çamur, kar, kum ve dik kayalık yüzeylerde rahatlıkla kullanılabilmekte ve aynı zamanda yüzebilmektedir. Oldukça hafif olması sebebiyle herhangi bir ticari helikopteraracılığıyla kullanılacağı bölgeye nakledilebilmekte, yangın söndürme ve kurtarma çalışmalannda ve aynca ambulans olarak YANGIN SÖNDÜRME SİSTEMİ BÜYÜK .ZARARI ENGELLEDİ Çayeli Bakır ve Çinko Rize tesislerinde madentaşıma işinde kullanılmakta olan iş makinasında Temmuz 1994 tarihinde çıkan yangın Ansul A- 1 O 1 sistemi sayesinde tamamen söndürüldü. Tesis yetkililerinin verdiği bilgiye göre yangın, egzoz borusu üzerine dökülen hidrolik yağının tutuşması sonucu çıktı. Değeri yaklaşık 250.000 Ame rikan doları olan aracı motor YANGIN VE GÜVENLiK DERGİSİ SAYI 6 mahalline yerleştirilmiş olan kuru-kimyevi tozlu sistemi hemen devreye sokan operatör tamamen yanmaktan kurtarmıştır. Yangın sonrası araçta hiçbir hasarın meydana gelmediği dikkati çekmiştir. Sabit nozullar ile yangının tam . kaynağına yakın mesafeden püskürtülen toz (foray) yangını birkaç saniye içinde söndürmüştür. İş makinalarında sık sıkkarşılaşılanbunun gibiolaylar sabit söndürme sistemlerinin yangın anında performansının portatif söndürücülerle kıyas lanamayacağını bir kez daha ortayakoymuştur. Yetkilileruzun yıllardır Ansul A- 1 O 1 sistemini kullandıklarını ve çok yüksek performans aldıklarını belirtmişlerdir. m
YANGIN ve GÜVENLİK DERGİSİ EMNİYET GENEL MÜDÜRLÜĞÜ'NDE Yangın ve Güvenlik Dergisi Konusuyla İlgili Literatürde Yer Almaya Şimdiden Başladı Yangın ve GüvenlikDergisikendi konusu ile ilgiliyayınlardakaynak gösterilmeye ve literatürde yer almaya başladı. Son olarak, Emniyet Genel Müdürlüğü personelinin yangın sebepleri, söndürme ve güvenlik önlemlerinin alınması ------------Gaziantep İnönü Caddesi üzerindeki Şahinbey Belediye • Binasıile l00yıllıkŞireHan'da 7 GA 'ZIANTEP'TE çAığkutıs.toEs 1d994 Pazargünü yagnın inilen bilgiye göre, belediye binasıyla, fıstık, kuru YANGININ üzüm ve yün satış yerlerinin bulunduğu iş hanının kesiştiği . yerde bir patlama oldu. Yangın FATURASI genişleyince belediye ve iş hanı boşaltılmaya başlandı; ancakyağlı • fıstıkların tutuşmasıyla yayılan 500 MiLYAR yangının söndürülmesiiçinçevr.e il ve ilçelerden yardım istendi. Gaziantep Belediye Başkanı Celal ------------DOĞAN'ın yaptığı açıklamaya konularında eğitilmesi ve bilinçlendirilmesi amacıyla dhearzgırimlanizmdeakytaayoınlalannaknitapta, bazı makalelerin kullanılması istendi. dergimizin gerek kamu, gerekse özel sektörde gördüğü büyük ilgi bizi mutlu etmiş; bundan sonraki çalışmalarımız için bize güç vermiştir. ygöanredı;Ş2ire Han'da 1 80 dükkan 5 O dükkan büyük hasar gördü. İş yeri sahipleri maddi zararın yaklaşık 500 milyar TL olduğunu söylediler. Yangında belediye binasının sadece duvarları ayakta kalırken, tarihi hanın çatısı çöktü. Hanın bitişiğindeki Bit Pazarı'ndaki Ydüekkanlar da zarar gördü. tkililer,yangınınçıkışnedenini aAryanştıırds aıkaltal erırndıesöHylaemdildeir. K u t l a r Caddesi ve Elma Pazarı'nda da çıkan iki yangın büyümeden söndürüldü. ALO ORMAN HATTI 1 O ADET UZAKTAN KUMANDALI YANGIN SÖNDÜRÜCÜ ALINIYOR 177 OLDU Otnı orma a n n Bakanlığı tarafından yangınlarının bildirilmesi için oluşturulan nAul omOarrma as nı İ m d1 a7t 71 1 1 hoal tat ırnaı kn değiştirildi. Yeni numara, og ör mr üal dnü ğyüa 4n g6 ıinl dl aer1ı n7 ıAn ğsuıskt çoas 1994 çarşamba gününden itib Vataanrdeanşlayrürürlüğe girdi. bu numarayı 24 saat ücretsiz araya bileceklerdir. YANGIN VE GlNENLIK DERGiSİ SAYI 6 Türkiye'ye, orman yangınlarında kullanılan uzaktan kumandalı yangın söndürücülerden 1 O adet alınması için görüşmelere başlandı. Her biri 1 O milyar lira değerinde olan Çek yapımı Fire fıghter 55 (yangın savaşçısı) araçları, Kale Uluslararası Ticaret Şirketi tarafından ithal edilecektir. Araçlar saatte 50 km hız yapabilme, 1,5 metrelik hendekleri aşabilme, su ve köpük tankları taşıyabilme ögzüeçlllüiklerine sahiptir. Araçlar ayrıca bir püskürtme sistemiyle . . --...... ---___,; donatılmışolup,kendikendinisoğutabilmekte,kapalıdevrekamera sistemiyle 1 .5 km'ye kadar uzaktan kumanda edilebilmektedir. m
Sadece Avrupa 'nın değil, düııyaııııı eıı büyük ve kalabalık kentleriııden biri olan İstanbul'da birbiri ardıııdan yükselmeye başlayan yüksek yapılar, birçok sorunu da beraberlerinde getirmektedir. Mimarlar Odası Başkanı Sayııı Oktay EKİNCİ ile keııt-gökdelen ilişkisi ve İstanbul'dakiyüksekyapılarınsarımları üzerine konuştuk. YANGIN ve GÜVENLİK DERGİSİ: Bilindiği gibi İstanbul dünyanın en kalabalık şehirlerinden biridir. Çok kısa sürede büyük yoğunluğa ulaşan İstanbul nüfusunun en önemli ihtiyaçlarından biri de barınmadır. Barınma ihtiyacının çağdaş bir şekilde karşılanması için yüksek yapıların inşa edilmesi kaçınılmaz görünmektedir. Öte yş eahnidr ai nç i, nş de eh rsion ryuentlearrsai zn ae ldt ey na poı lsmı naekdt ae n, iayylreı cyaü şkes he kr i bn i tnaarli ahri siluetini bozmaktadır. Bu konudaki görüş ve önerileriniz nelerdir; şehir-gökdelen ilişkisi nasıl olmalıdır? OKTAY EKİNCİ: Hızla artan nüfus karşısında barınma sorununun çözümü için yüksek yapıların zorunlu olduğu şeklindeki bir söylem gerçekçi değildir. Artan nüfusu büyük apartman blokları, ya da eleştirel dildeki adıyla banıııma siloları yerine, daha insancıl ve toprakla ilişkiyi bütünüyle kesmeden az katlı ve hatta bahçeli konut düzenlemeleri içersinde iskan ettirebilen bir çok ülke vardır. Örneğin dünyanın en kalabalık kentlerinden biri olan New-York'da bile halkın büyük çoğunluğu, sanıldığı gibi o fotoğraflarda kenti simgeleyen gökdelenlerde ya da benzer kule binalarda değil, tek katlı, iki katlı ve mutlaka kendine ait bahçeleri de bulunan evlerde yaşamaktadır. Dünyanın özellikle gelişmiş ülkelerindeki yüksek yapıların varoluş gerekçesiyle, bizdeki apartmanlaşma ve giderek gökdelenleşmenin nedenleri arasında ciddi farklar bulunuyor. Bir çok Batı ve Uzak Doğu kentinde i§levsellikten ve kentsel mekanlardaki özelliklerden kaynaklanan yüksek yapılaşma, Türkiye'de bu tür mimari ve şehircilik kurallarından ötürü değil, ağırlıklı olarak arazi kullanımındaki ranta ve spekülasyona dönük imar politikalarıyla ortaya çıkıyor. Başka bir deyişle kent toprakları üzerindeki kişisel çıkarların öncelikle gv öe zael tt i yl daipğıi bd ei rni gme al er rdi nü iz eanl ti-, üysatpeı dl aerrı en kk ye nü tkbs ei llimmei skiunrea nl l ea dr ıennı oluyor. Aslında, yüksek yapılar ya da gökdelenler, yüzlerce kişinin hatta kimi zaman birkaç bin kişinin belli bir mekansal birliktelik içinde ve bir arada etkinlik göstermelerini gerekli kılan mod.ern kullanımlar için ortaya çıkmış bir mimari çözümdür. Büyük iş binaları, yönetim binaları, uluslararası örgütlerin dev merkezleri ve kimi büyük otellerin gökdelenler şeklinde tasarlanması YANGIN VE GÜVENLİK DERGİSİ SAYI 6 OKTAY EKİNCİ Mimarlar Odası Başkanı ve gerçekleştirilmesi, anlaşılabilir bir mimari gereksinmeden kaynaklanıyor. Bu tür yüzlerce ve binlerce kişinin aynı binada bulunmasının zorunlu olduğu kullanımlarda, alçak katlı ve yatayda büyüyen, dolayısıyla zeminde yayılan çözümler rasyonel olmayabilir. Çünkü, özellikle bina içindeki sirkülasyon (dolaşım) için gerekli olan alanlar çok fazla olacak; dahası, yine bu sirkülasyon yatay akslarda yeterince sağlanamayacaktır. Oysa, bina yükseldiğinde, düşey sirkülasyon olanakları hem daha hızlı, hem de en az yer işgal edecek şekilde devreye girebilmektedir. Nitekim ABD'nde ilk gökdelenlerin yapımına başlandığı 19. yüzyılın ikinci yarısında, aynı anda asansörteknolojisinin degelişmesikuşkusuz birbirini yakından etkilemiştir. Yine aynı dönemlerde Amerikan çelik endüstrisinin gösterdiği gelişme de gökdelenlerin doğuşunda önemli etken olmuştur. Çeliğin yapı karkasında güvenilir bir strüktürel malzeme olarak yerini alması ve ABD çelik tekellerinin de bu pazarı körüklemesiyle, gökdelenleşme dünyadaki yerini almıştır. Yüksek yapıların bu evrimi ile bizdeki apartmanlaşmayı kıyasladığımızda, hem amaç açısından, hem de sonuçları bakımından oldukça ayn bir konumda bulunduğumuzu görürüz. Birincisi, konut amaçlı kullanım, öyle çok sayıda insanın ya da ailenin aynı binada bulunmasını gerektiren bir kullanım türü değil. Bu nedenle özellikle son yılardaki toplu konut uygulamalarında gözlenen ve 15-20 katlı apartmanlarda 60, 80 hatta 1 00 dairenin (yani 100 ailenin) aynı binada bulunduğu projeler, mimarlığın ve şehirciliğin insana önem veren temel ilkelerine ters olduğu gibi, dünyadaki gelişmelerle de açık çelişkiler taşıyor. Oysa, toplu konut uygulamalarında bile olsa, bu tür kuleler yerine, bizim geleneksel kent dokumuzda da tarihten gelen birikimleriyle örnek oluşturan, alçak katlı mahalleler ve sokaklar yeğlenebilir. Az sayıda olmasına karşın, kimi böylesi yeni projeler de toplu yerleşim alanlarında gökdelenlere özenmek yerine ev kültürüne ve kent kimliğine bağlı kalmanın daha kullanışlı ve yaşanılır ortamlar yarattığını gösteriyor. Uy öyngeatri md übni ny aa s ıi -l eo t ea lr avm. bı.z kd au kl lia ni kı mi nlcai r bi içri nf adrek ,o irşt amy ae rçkı ekzain gökdelenlerimizde, şehircilik ilkelerinin ve genelde toplum yararının yine bir kenara itilmiş olmasıdır. Bu tür yüksek yapılaşmada en önemli ve belirleyici koşul yer seçimi iken ve bu seçimin mutlaka kentin doğal, kültürel ve estetik değerlerinin yanı sıra, özellikle alt yapı olanakları ve dengeleri gözetilerek yapılması gerekirken, özellikle l 980'li yıllardan sonra ortaya çıkan gökdelenlerde bunların tümü gözardı edilmiştir. Kent içindeki herhangi bir arsada gökdelen izni verilebilmesi için, o arsaya sahip m
Dünyanın özellikle gelişmiş ülkelerindeki yüksek yapıların varoluş gerekçesiyle, bizdeki apartmanlaşma ve giderek gökdelenleşmenin nedenleri arasında ciddi farklar bulunuyor. Bir çok Batı ve Uzak Doğu kentinde işlevsellikten ve kentsel mekanlardaki özelliklerden kaynaklanan yüksek yapılaşma, Türkiye'de bu tür mimari ve şehircilik kurallarından ötürü değil, ağırlıklı olarak arazi kullanımındaki ranta ve spekülasyona dönük imar politikalarıyla ortaya çıkıyor. olan yatırımcının talebi yeterli sayılmıştır. Doğrudan doğruya rant beklentilerine dayanan ve dünyanın hemen hiç bir ülkesinde rastlanmayan bu ayrıcalıklı imar izinleri sonucunda ise, örneğin İstanbul'da bazı gökdelenlerin yarattığı ulaşım sorunu, bina tamamlanıp törenle hizmete girdikten sonra görülebilmiş ve çözüm aranmaya başlanmıştır. Benzer ayrıcalıklarla projeleri onaylanan kimi gökdelenler ise duyarlı çevrelerin sürdürdüğü hukuk savaşımı sonucunda, ancak yargı kararıyla durdurulabilmiştir. Yani, bu tür bir spekülatif gökdelenleşme, aynı anda hukukta da aykırı yapılar yaratmıştır. Böylesi bir imar politikası sonucunda, kentlerimizin geneldeki kültürel ve altyapısal özelliklerine ağır tahribatlar indirilmekte, giderilmesi olanaksız sakıncaların doğmasına yol açılmaktadır. Plansız ve yer seçiminde şehircilik ilkeleri gözetilmeyen gökdelenler, kamuya verdikleri zararın yanısıra, toplumun kent üzerindeki haklarını da gaspetmektedir. Öte yandan dünyadaki diğer bir gelişme ise, sanıldığı gibi gökdelenleşme yönünde değil, tam tersine gökdelenlerden vaz geçme yönündedir. Kentlerinin tarihsel kimliklerinin korunmasında büyük titizlik gösteren Avrupa ülkeleri, üözzeerlleikle kentsel merkezlerine gökdelenleri sokmamak yıllardır sürdürdükleri kararlı tutumlarında, şimdi ht eakki ll ı öo rl nd eu kk l adrı ışnı ınnd ac o, şAk vu rs uu np ua ykaeşnı tyl oe rr i. Gg öe rkçdeekl et enne, bt ei rs kl i amç olmadılar. Bu nedenle de hem uygarlıklarını yitirmediler dhüemştüdğeübir New-York'un, bir Singapur'un, bir Tokyo'nun kentsel erozyon ve çürümeye kendilerini kaptırmadılar. Kaldı ki, yerleri doğru seçilmiş ve kente YANGIN VE GÜVENLİK DERGİSİ SAYI 6 zarar vermeyecek şekilde, alt yapısı önceden tamamlanmış özel bölgelerde inşa edilen gökdelenlerde bile ortaya çıkan sorunlar ve riskler, yine Avrupa ülkelerinin bu yapılara karşı soğuk bakmalarına neden oldu. Paris'in dışında planlanan ve uygulanan gökdelen semti bile bugün Fransızlar'ın rağbet etmedikleri bir yabancı bölge olarak, sorunlarıyla baş başa bulunuyor. Tokyo'da ise dünyanın en pahalı gökdelenlerinde yıllardır boş duran ve evsizlerin işgaline karşı polis koruması altında tutulan modem ve metruk mekanlar var. Ne yıkılabiliyor, ne kullanılabiliyor. Kentin ve toplumun sırtında trilyonluk kamburlar olarak 2 1 . yüzyıla aktarılacaklar... İstanbul'umuz için önerim, kentin tarihsel kimliğiyle bütünlenen camileri, kiliseleri ve yine tarihsel kulelerinden daha yüksek binaların yapımına artık izin verilmemesidir. Hele, böyle bir kentin kültür zenginliğinin dev otellerle parçalanması kadar ilkel bir davranış olamaz. Çünkü, İstanbul'un turizm değeri, yine İstanbul'un kendi kentsel peyzajı ve güzelliğidir. Bu peyzajı ve bu güzellikleri oluşturan tarih ve doğa zenginliğini turizm yapılaşması adına tahrip etmek, duyarsızlığın ve yağma hırsının ötesinde, bana kalırsa, aynı anda akılsızca bir davranışın da çirkin örneklerini yaratmış oluyor. Bu nedenle, eğer yine de özellikle iş merkezleri, yönetim binaları v.b. gereksinmeler için gökdelene gereksinme varsa-ki, bu olabilir elbette- bu tür kullanımlar için de Uygar dünya ile aramızdaki ikinci bir fark, iş merkeziyönetim binası-otel v.b. kullanımlar için de ortaya çıkan gökdelenlerimizde, şehircilik ilkelerinin ve genelde toplum yararının yine bir kenara itilmiş olmasıdır. Bu tür yüksek yapılaşmada en önemli ve belirleyici koşul yer seçimi iken ve bu seçimin mutlaka kentin doğal, kültürel ve estetik değerlerinin yanı sıra, özellikle alt yapı olanakları ve dengeleri gözetilerek yapılması gerekirken, özellikle l980'1i yıllardan sonra ortaya çıkan gökdelenlerde bunların tümü gözardı edilmiştir. il
yine İstanbul'un kentsel değerlerine zarar vermeyecek ve kent dışında kalan yöreler saptanabilir; bu yörelerin gökdelenleri kaldırabilecek şekilde her türlü alt yapı sistemleri bizzat yatırımcıların katkısıyla önceden hazırlanabilir; böylece toplumsal hakların üzerine oturmadan, kente gelecek yükler de göğüslenerek, yüksek yapılaşma ihtiyacı karşılanabilir. Ancak, yine de, dünya kentlerindeki pişman olunan gökdelenlere di dikkat edilerek ... Toplu konut alanları ve yeni yerleşme bölgeleri için de önerim, yine yüksek katlı blokları yani barınma siloları yerine, İstanbul'da yüzlerce yıllık geleneği ve mimari birikimi olan mahalle ve sokak ilişkisini yaşatacak alçak katlı projelerdir. Örneğin sekizinci katta oturan bir aileye o apartmanın bahçesinden düşecek payın hiç bir yararı yoktur. O bahçe -ki, eğer gerçekten bahçe olarak yeşillendirilmişse- görsel etki dışında hiç bir şey sağlamaz. Oysa iki ya da en çok üç katlı bir evde, küçük bile olsa bir bahçe, o ev sakinleriyle yükseliyorlar. Tek güvence, yatırımcının ve onun teknik kadrolarının duyarlılığına bağlanmış durumda. Bu duyarlılığın ise ne denli olduğu, daha yer seçimlerinde kendisini ne yazık ki gösteriyor. Biz yıllardır (tıpkı Batı ülkelerinde olduğu gibi) bu tür yapılarda hem proje aşamasında hem de uygulama sırasında özellikle Mimar ve Mühendis Odaları'nın denetim gücünün artırılması gerektiğini savunuyoruz. Ancak, buna yanaşılmıyor. Hele, şu son yerel seçimlerden sonra İstanbul Anakent Belediyesi meslek odalarının var olan denetim hakkını bile engellemeye kalkıştı. Bilim dışı ve spekülatif uygulamalarla, çıkarları zedelenmesin diye denetimden kaçıyor. Oysa, denetimle yapılaşma belki mal sahibine belli kazançları o an için sağlıyor ama, bundan bütün toplum zarar görüyor. YANGIN ve GÜVENLİK DERGİSİ: Yüksek yapıları diğer yapı türleri ile kıyasladığımız zaman yangın riski ve güvenliğin sağlanması bütünleşir. İnsanlar yeşille bakmakla yetinmezler; onu kullanırlar. Alçak katlı yapıların oluşturacağı sokak düz eni ve mahalle dokusu da kentsel yaşamın sosyal yanını sürekli canlı tutacak; komşuluk ve hemşehrilik duyguları körelmeyecek; böylesi bir ortam demokratik ve laik bir toplumun da kent mekanından kaynaklanan girdilerini sağlayacaktır. Sokağını, evini ve mahallesini seven bir insan, salt apartmanı seven insandan her zaman daha uygar ve daha demokrat olur diye Yangına karşı önlem açısından da, özellikle yüksek yapılar için mevcut yönetmeliklerde yeterli açısından bazı zorluklar söz konusudur. Türkiye'de özellikle yüksek yapılarda mimari açıdan uygulanması zorunlu tutulan yangın ve güvenlik önlemleri var mıdır? Bunlar yeterli midir? koşular yoktur. Özellikle yangının çıkmaması için gerekli teknik donanıma ilişkin standartlar geliştirilmemiştir ve OKTAY EKİNCİ: Yangına karşı önlem açısından da, denetlenememektedir. Yangın özellikle yüksek yapılar için anında ilk müdahalenin de, gerek mevcut yönetmeliklerde teknik olarak, gerekse insan ?eter_li koşular yoktur. . . . . .. .. Ozellıkle yangının çıkmaması ıradesıyle yapılabılmesı yonunde, için gerekli teknik donanıma yüksek yapılar için getirilmiş ilişkin standartlar düşünüyorum. kurallar pek yoktur. geli ştirilme miştir . ve denetlenememektedır. Yangın YANGIN ve GÜVENLİK DERGİSİ: İstanbul'da yüksek yapıların belli başlı problemleri nelerdir? OKTAY EKİNCİ: İstanbul'daki yüksek yapıların kente ve topluma yüklediği problemlere yukarıda değinmeye çalıştım. Bu yapıların kendi sorunları da, çevrelerine ve içinde yaşayanlara verdiği zarar kadar önemli. Dolayısıyla kendi alt yapı sorunlarıyla çoğu zaman baş başa kalıyor ve büyük problemler çıkıyor. İkincisi, bizim imar ve inşaat ile ilgili teknik yönetmeliklerimizde hala yüksek yapılar ile ilgili gelişkin kararlar ve standartlar yok. Bu yapılara ruhsat verilmeden önce, proj enin yeterli teknik ve bilimsel koşulları taşıyıp taşımadığını inceleyebilecek bir kurul bile yok. Bu kurulun ruhsat veren makamlarca (belediyeler) oluşturulması mümkün olsa bile, denetim için izlenecek bir yönetmelik yok. Mevcut yön etmelikler, hala projelerin yarattığı yapsat mimarisini içeriyor. Yüksek teknoloji ve özel inşaat uzmanlığı gerektiren gökdelenler, Türkiye'de bilimsel ve yönetsel, hatta hukuksal denetiminden yoksun olarak YANGIN VE GÜVENLİK DERGİSİ SAYI 6 anında ilk müdahalenin de, gerek teknik olarak, gerekse insan iradesiyle yapılabilmesi yönünde, yüksek yapılar için getirilmiş kurallar pek yoktur. Yangın anında binanın en hızlı ve en güvenilir şekilde tahliyesi için gerekli olan yangın merdivenlerinin ise, özellikle 1O kattan daha yüksek yapılarda yetersiz kaldığı biliniyor. Yine, yönetmeliklerimizde bu tür yangın kaçışları için alınması gereken mimari önlemler ve önlemlere ilişkin düzenleme kuralları yer almıyor. İstanbul'daki yüksek yapılarda yangına karşı önlem açısından diğer bir önemli sorun da, bu yapıların -ne yazık ki tüm eleştirilere karşın- yoğun kentsel doku içerisinde yükselmelerine izin verilm esidir. Çevresindeki yapısal sıkışıklık nedeniyle kent içindeki bu tür yüksek yapılara yangınla ilgili müdahalede büyük zorluklar yaşandığı gibi, itfaiyenin yangın mahalline zamanında ulaşması bile sorun olmaktadır. Bu n edenle özellikle yüksek yapıların kentsel merkez dokuları içinde değil, yangın da dahil olmak üzere her türlü alt yapı önlemleri alınmış ve meskun olmayan bölgelerde yapılması, bir kez daha zorunlu oluyor... m
�- J:� J.IJ OIL) _ ) II L o/!!t::rı: )Jj V=1:!'! il )- ,_,�,w,,_ 1 t]}}ygulama / APPUCATION Cif- ı,ı,- _;ı; -�"""""--e,����•-"l';,-.-••·"(':' ··· ~ �-,- -�=·'"",.,.,l � h..-�- -v�� >,..,...-;-. -,-,W:..>,._.,-� ;,;..w-:'.:f�w>.<,;=-lll- H "'""" ,.,..,,;;w,ff,• . �••-;;,, �;;_,�»;,-.,.�w;:.-..;,,,,,,#.1, •--�, Ahmet BEKTAŞ HONEYWELL . . ATAKOY HOLIDAY INN CROWN PLAZA . . YANGIN ALGILAMA SiSTEMi Yüksek binalarda yangına karşı korunmada etkin yöntemlerden en önemlisi, yangın ihbar ve alarm sistemleridir. Yangın alarm sistemleri, binada olabilecek yangını daha başlangıç seviyesinde algılayarak yangına karşı etkin ve hızlı bir şekilde müdahale imkanı sağlamaktadır. Bu gibi sisterrılerin ölçüm hassasiyeti ve doğruluk derecesi ne kadar fazla olursa,kullanıcının ve insanların bu sistemlere olan güveni de o oranda artmaktadır. Yüksek binalarda yangın alarm sistemi uygulamasına bir örnek olarak, Ataköy Holiday Inn Crowne Plaza Otel / İstanbul'da işletmeye alınmış yangın algılama sistemini gösterebiliriz. Şekilde bu sisteme ait blok şema verilmektedir. Bina 26 kat ve 1. bodrum, 2. bodrum, zemin, yakıt tankları mahallerinden oluşmaktadır. Otelde 298 adet misafir odası, çok amaçlı salon, restaurantlar, açık ve kapalı yüzme havuzları, 3 adet tenis kortu, 2 sauna, egzersiz salonu, jogging parkuru bulunmaktadır. Yangın algılama sistemi, tamamen analog adresli sistemdir. Sistemin merkezini 2 adet yazı ve ekranlı yangın alarm paneli oluşturmaktadır. Merkezdeki panellerden yangının olduğu mahali dedektör bazında, mahal tanımı ile birlikte görmek mümkündür. Ayrıca, bu merkeze bağlı 1 adet güvenlik odasında ve 1 adet resepsiyonda olmak üzere 2 adet yangın alarm tekrarlama paneli mevcuttur. Tekrarlama panellerinde binanın kesiti üzerinde "kat bazında yangın alarmının olduğu bölgeyi görmek mümkündür. Ve merkez paneller ile tekrarlama panelleri RS232/485 üzerinden haberleşmektedir. Tekrarlama panelleri üzerinden "tasdik , "reset gibi fonksiyonları yapmak mümkündür. Merkezyangınalarm panelleri otelde mevcut olan bina otomasyon sistemi ile haberleşmektedir. Bazıkumanda çıkışlarıve gözlem kontrolleri bu sistem vasıtasıyla yapılmaktadır, (sprinkler sistemine ait akış anahtarları ve zon vanaları konum bilgileri, klima santrallerine yangın YANGIN VE GÜVENLiK DERGİSİ SAYI 6 anında kumanda çıkışları gibi). Yangın alarm sistemi ana hatları itibarı ile, 11 hattan, 1000 analog adresli dedektör (iyonizasyon duman, optik duman ve rsı dedektörleri), 70 alarm butonu, 70 alarm sireni, 60 duman kapı tutucusu, 2 adet merkezi yangın algılama paneli, 2 adet tekrarlama panelinden oluşmaktadır. Sistem adresli sistem oldugu için, montajda kablajdan büyük ölçüde tasarruf edilmiştir. Ayrıca, dedektör hatlarında bulunan ve 20-30 dedektörde bir monte edilen hata modülleri, sistemi bu böglede oluşacak hat kısa devrelerine karşı korumaktadır. Dedektör hatlarında veya sistem elemanlarında meydana gelen arızaları, noktasal olarak ve tanımları ile birlikte merkez yangın alarm panellerinden görebiliriz. Dedektörlerde zamanla oluşan kirlenmeler ve tozlanmalar panoda "ön kirlenme olarak görülür ve bu sinyal alındığında gerekli bakırrılar yapılarak dedektörlerin sürekli işlevliliği sağlanır. 2 9 8 adet otel misafır odasında bulunan dedektörler, bölgede oluşacak yangın alarmı anında odada bulunan kişileri de uyarmak amacıyla lokal sesli ikaz vermektedir. Aynı zamanda tüm mahalde ve ana yangın alarm panolan ile tekrarlama panolarında bu yangın alarmını görmek mümkündür. Yangın alarm sistemine, ayrıca binada bulunan Halan 1301 söndürme sistemi ve CO algılama sistemi bağlıdır. Halan 1301 söndürme sistemi, kontrol merkezinde (zayıfakım,UPS ve otomasyon odası olmak üzere üç bölgede) olabilecek bir yangın tehlikesine karşı değerli teçhizata zarar vermeden söndürme yapabilmektedir. CO algılama sistemi, garajda araba egzoz gazlarından dolayı oluşacak gaz yoğunluğunu ölçmek ve tehlike sınırında alarm vererek sesli olarak uyarmaktadır. Bu sistem 3 adet CO algılama paneli ve 12 adet dedektörden oluşmaktadır. Her iki sistemde, alarm anında hem bölgesel olarak ikaz vermekte hem de yangın alarm sisteminden ikaz alınmaktadır. m
Yangın alarm sisteminde, algılanan alarm sinyallerini, bina otomasyon sisteminde bölgesel olarak görmek mümkündür. Otelde oluşan bir yangın sinyali, yangın alarm panelleri tarafından algılandığında,sistem önceden programlanmış olan aşağıdaki işlevleri sırasıyla gerçekleştirmektedir. 1 . Pano tarafından alınansinyal"alarm onaylama metodu ile alarmın doğruluk derecesi saptanır ve gerçek alarm durumunda, pano sesli ve ışıklı olarak ikaz verir; pano yazıcısından istenildiğinde bilgi alınabilir. 2. Belirli bir süre sonunda, yangın alarm sinyalinin alındığı mahalde yangın sirenleri sesli olarak ikaz verir. Bu mahal ile bir alt ve bir üst bölgeye ait yangın damperlerine pano kumanda ederek kapatır ve dumanın havalandırma kanalları üzerinden diğer mahallere geçerek tehlike yaratmasını engeller. 3. Otelin koridorlarında bulunan duman kapıları yangın anında dumanın diğer bölgelere geçişini önlemek amacıylakapatılır. 4. Merkez yangın alarm panellerinin, bina otomasyon sistemi ile haberleşmesi neticesinde bu mahale aitklima santralleridururve aynı zamanda otomasyon sistemine ait bilgisayardan buna ilişkin alarm bilgileri görüntülenir. 5. Binanın doğu ve güney yangın merdivenlerine, 26. katta bulunan pozitif basınç vantilatörleri basınçlı hava vererek yangının merdiven boşluklarına geçişi engellenir ve binanın güvenli olarakboşaltılması sağlanır. 6. Yangın alarm panelinin asansör sistemlerine alarm sinyali vermesi neticesinde, asansörler zemine giderekitfaiyeninkullanımına hazır duruma geçer. Sonuç olarak, bütün bu olaylar zinciri çok kısa bir süre içinde gerçekleşmektedir. Görüldüğü gibi, yangın alarm sistemleri erken ve doğru olarak yangını algılamak kadar, oluşabilecek yangının gelişmesini önleyici kontrol ve kumandaları başlatabilmelidir. Yangında mücadelede "sürat" başarının anahtarıdır. Bu sürati ise ancak doğru ve yerinde seçilen yangın algılama sistemleri sağlamaktadır. ATAKÖY HOLIDAY INN CROWNE PLAZA HOTEL YANGIN ALARM SİSTEMİ Tekrarlama Panosu ( Zemin Kat/Resepsiyon ) Alann Butonu ( 62 adet) İyoni:ze Dedektör ( 470 adet) Optik Dedektör ( 385 adet) Isı Dedektörü ( 145 adet) Hata Modülü ( 36 adet) Söndürme Paneli CO Algılama Panolan ( 3 CO Paneli+ 12 Dedektör) YANGIN VE GÜVENLiK DERGİSİ SAYI 6 Yangın Alarm Merkezi ( 2 adet Yangın Alarm Paneli) Tekrarlama Panosu ( 2.Bodrum/Güvenlik Odası ) Yangın Damperleri ( Jl 5 adet) Kapı Tutucuları ( 60 adet) Alarm Koması ( 62 adet) Otomasyon Merkezi III
90 1 lı YILLARIN ■ •• •• BUYUK GOKDELEN YANGINLARI • ALMANYA (16 Mart 1994) Stuttgart şehrinde, beş katlı bir apartmanda çıkan yangın 7 kişinin ölümüne, 16 kişinin de ağır yaralanmasına neden oldu. Yangına, binada yaşayan 50 Pakistanlı mülteciyi hedef alan aşırı sağcı eylemcilerin neden olduğu bildirildi. Yangını izleyen bir görgü şahidi olayı, "Her pencerede çığlık atan insanlar vardı; çatı ağlayanve yardım isteyen insanlarla doluydu şeklinde anlattı. Binanın en üst katından atlayan bir kadın sokaklambasına çarparak can verdi. Yangın söndürme çalışmalarına katılan Stuttgart'lı bir itfaiyeci olayı "20 yıl içinde gördüğü en kötü manzara olarakifade etti. • İSTANBUL (Ocak 1994) Emlak Bankası'nın bir süre önce başlattığı, Beşiktaş'taki eski Genel Müdürlük binasında çıkan yangın, 1 5 katlı binanın büyük hasar görmesine yol açtı. Binadaki yangın güvenlik önlemlerinin yetersizliği, katlar arasında bulunması gereken su depolarının boş olması, yangın algılamasistemlerininçalışmamasıvekatlar arasında tesisat şaftının kapatılmamış olması nedeniyle hasar miktarı 300 milyon TL'ye ulaşmıştır. • İNGİLTERE (Nisan 1993) Londra'daki Natwest Tower iş merkezine IRA tarafından atılan bir bombanın patlaması sonucu 300 bin m2'den fazla (yaklaşık 20 adet 8 katlı bina eşdeğeri) ofis alanı tamamıylatahrib oldu. Olay sırasında 1 kişi hayatını kaybederken, 44 kişi de ağır yaralandı. Patlama sonucu binanın bulunduğu yolda yaklaşık 4.5 m derinliğinde bir krater oluştu. • NİJERYA (15 Nisan 1993) Nijerya Savunma Bakanlığı'na ait 25 katlıÖzgürlükBinası,tamamen YANGIN VE GÜVENLiK DERGiSi SAYI 6 Dünya Ticaret Merkezi Yangını, 8 Şubat 1993 yandı. Binada bulunan özel yangın ekibinin bir saat boyunca devamlı uyan telefonları etmesiyle ancak harekete geçebilenLagosİtfaiyesi,yangını 18 saatte söndürebildi. Federal İtfaiye yetkilileri yangın söndürme çalışmaları sırasında en fazla 8. kata ulaşabildiklerini, daha üst katlara su pompalayamadıklarını ifadeettiler. Yangında ölen ya da yaralanan olmadı. • HİNDİSTAN (12 Mart 1993)Bombay Borsası'nda bir arabaya yerleştirilen bomba, 27 katlı Hindistan Devlet Bankası binasını tamamen tahrip etti. Binadaki telefon hatları koptu; moloz yığınları üst katlara ulaşmayı imkansız hale getirdi; güçlendirilmiş betondan imal edilmiş taban ise tamamen çöktü. Binanın hemen yakınında 6 m
bombanın daha patlamasıyla olay, 270 kişinin dööldnüüğşütüve bin 200 kişinin yaralandığı bir faciaya . • ABD (8 Şubat 1993) Dünya Ticaret Merkezi'nin b gd o e a mr y a b a jı r a n a n a l ı a nn p p d a a ı. r t k l P a e a m t t m l a a s i m ş ı s a o b d n i a r u n c a u s r o 5 a n b k r a a iş y i m a ö e ld y y ü e d , r a l 1 n e 0 a ş 0 t i g 0 r e i k l l e e iş n n i elektrik kesintisi ve binadan yayılan siyah duman, bp iannai dğ ae yb ou ll ua nç taın. 15 10Obki na tzl iı ybai nr eat, çyi avne gçıanl ımş aenr da irvaesnı nl edrai vasıtasıyla boşaltıldı. •1 R1 Uk aStYl ı Ab i (r2o3t eŞludbe açt ı 1k9a n9 1y)aSntg. Pı ne tdeorks bu uz ur gi tşfeahi yr ien de er i, yo al mr aal akn mü zaes rı ne a y1 o8 l akçi şt ıi .nOi nt e löi nl ühme rü no de a s2ı n1 d ak iişkiinş ei nr ıi sl eı dy ea dn egkı nt öar lüg ıi ll ea mk oa rsi di sot er ml a ri nd ian dkuumr ual nmdueş doelkmt öa rs lıenrai ri ha bğ amr eend yi l ad ni . gİıtnf ayi yo el dc ai l ne rgteaçşevn ebbi re tşoonf ödra nt a yr aafpı ınl dmaınş olan binaya ana merdivenlerden girmeye çalıştılar. Emlôk Bankası Eski Genel Müdürlük Binası Yangını. Ocak 1994 YANGIN VE GÜVENLİK DERGİSİ SAYI 6 Londra'daki Natwesl Gökdeleni Yangını, Nisan 1993 Ao t ne cl amk übş itne ar iyl eı rtie, rikt feat mi y ee cki l ieçriinn abyi nn aı yyao lgui rkmu el llaenr ianni emnügseal il te dd iul evra. rYk aa nğ gı tıl na rı nı nbı nü ynüe md eens ionled, uyğaunbme al iyr lae nç od ki . i•şİmS Te rAkNe zBl eUr iLn d( 1eOn M1 8akr ta t1 l 9ı O9 1d)aİks ut al en bb iunl a' usnı nt ıann 1ı n7m. vı eş d1 o8 l akyaı st lıayrl aı tcaamn akma yebnı oylamn adyı . a nP ayzaanrg ıgnüsnaüa to 1l m3 : a3 s0ı sOı rl aa yl atraı rnidhai n1d7e. ykaant gt aı nmmeeyrddai vn ae ngi e, al dl ai r. m v e s p r i n k l e r İstistemi fa ve siyaedeybc a u e n l g u y ı n a n m n n g e a ı d y n e a ı n n n i y b a l i l e n t a 1 k 6 d a a . t k l y a a a r tt a n a g n s ı i n y r ua g k y e a e ç r t i f ı n a ç i r ı kk ö a e n m dl i e l a d d d i i ı . . Yçıakptıığnıındüelşeükntürlikmkeokntetadğirı.ya d a kundaklama sonucu H k• i e ş M i l io ö I p S ld o I ü R li , s 7 ( S 2 0 h e k M r i a ş a i t o r d n t e o 1 y t 9 e a 9 l r i 0 a n l d ) a en K d ç ı a ı . k h O a ir n t e e' y l d i a n e n g l b o ın u b d i l s u a i n n a 1 d 9 n e kurulan Arap çadırı, altında kurulan bakır fırından szıaçmraaynadnak6ıvkıaltclıım nedeniyle ateş aldı. Yangın kısa , 650 odalı otelin bütün bölümlerine yayıldı. Otel yönetiminin yangına karşı hiçbir uyarıyı dikkate almadığı, kler sistemlerininobteullduenmyaandgıığnı abligldıliarmildai .v Ye sapnrgi nı n kt aaspa ırlı amr ıı nn dı na ybai nr gç oı nğ uç ınkuı şnl a raı çn ıı lnm( az amt eans ı y avnem ba iknt aa oarlatınr)dılğoıbbiyeleirbtialdğil.anmasının ölü ve yaralı sayısını
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=