•• •• •• GONULLU KURTARMA • • EKiPLERi Prof. Dr. Abdııralııııan KILIÇ kilica@itu.edu.tr Marmara depreminden sonra gerekli kurtarma, yardım ve enkaz kaldırma işlerinin yürütülmesinde devletin sergilediği çaresizlik, tüm ülke çapında büyük bir tepki ortaya çıkarmıştır. Depremden sonra, meydana getirdiği yıkım ve insan kaybından sonra gözlenen şaşkınlık, belirsizlik ve tutarsızlık insanların devlete karşı duydukları güveni sarsarken, aynı zamanda devlete karşı öfke duymalarına neden olmuştur. Büyük olaylarda, resmi kuruluşların gelişmiş ülkelerde bile yeterli olamayacağı, ülkemizde ise çok yetersiz kalacağı bir gerçektir. Marmara depreminden sonra, herkesin gerçeği görmesiyle, deprem, sel, heyelan, çığgibi olası felaketlerde, yardım faaliyetlerine katılmak üzere kurulan sivil toplum örgütlerinin sayısı, ülkemizde de her geçen gün artmaya başlamıştır. Büyük kuruluşlar, başkalarına yardımdan önce kendi kuruluşlarında kurtarma çalışmalarına katılacak personeli belirlemişler ve bazı kurtarma malzemeleri almışlardır. Bununla beraber, çoğunluluğunun reklam amaçlı yapılanması, düzensiz, başıbozuk ve eşgüdümsüz olmaları, büyük olaylarda karmaşaya neden olacak boyuta gelmiştir. Kuşkusuz kurtarma konusunda en büyük ilerleme, Sivil Savunma Genel Müdürlüğü tarafından sağlanmıştır. Bununla beraber, oluşturulan kurtarma birlikleri küçük ve orta ölçekli olaylarda müdahale bakımından yeterli gözükse bile, Marmara depremi gibi depremlerdeveya İstanbul'da beklenen depremde yeterli olması düşünülemez. Gelişmiş ülkelerde, arama, kurtarma, söndürme konularında çalışacak gönüllü kişiler "gönüllü itfaiyeci" adı altında toplanmış ve itfaiye teşkilatına bağlanmıştır. Ülkemizdeki gibi çok sayıda kurtarma ekibi oluşturulmamış, çok sayıda gönüllü kişi, bir kuruluş altında toplanmıştır. Devletin önemli görevlerinden biri, yardım etkinliklerine katılacak sivil toplum kuruluşları arasında eşgüdümü sağlamak ve önceden uygulama senaryoları hazırlamaktır. Birbirinden habersiz ve aralarında haberleşme sistemi olmayan birliklerin hangisinin nerede görev alacağı belli olamayacağından, etkin ve verimli kurtarma yapılamaz. Nitekim, Düzce depreminde, itfaiyecilerin belirttiğine göre, bazı kurtarma ekipleri yaralı bulduklarında çıkarmak için Yangın ve Güvenlik m Sayı 61 Mart 2002 medyanın gelmesini beklemişlerdir. Medyada görünme yarışı, kurtarma olaylarının sağlıklı yürütülmesini engeller. Sivil toplum örgütlerinin yangını önleme ve söndürme konularında organizasyonu ülkemizde oldukça eskiye dayanır. Belki de dünyada kurulan ilk gönüllü itfaiyeci birliklerinden birisi "Tulumbacılar"dır. 1579 yılında, Sultan 111.Murat'ın fermanıyla yangın durumunda herkesin birbirine yardım etmesi zorunluluğu getirildikten sonra, yangın İtfaiyecilerin belirttiğine göre, Düzce depreminde, bazı kurtarma ekipleri bir yaralı bulduklarında çıkarmak için medyanın gelmesini beklemişlerdir. Medyada görünme yarışı, kurtarma olaylarının sağlıklı yürütülmesini engeller.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=