PROF. DR. ABDURRAHMAN KILIÇ

Kadınların hemen hemen her iÅŸ kolunda erkekler kadar baÅŸarılı olduÄŸunu biliyoruz. Tıpta, mühendislikte, politikada erkekler kadar baÅŸarılı iken, özellikle güzel sanatlarda, eÄŸitimde ve sivil toplum örgütlenmesinde erkeklerden daha da baÅŸarılı olduÄŸunu görüyoruz. Cumhuriyetin ilanından sonra, her konuda profesyonel iÅŸ hayatına girmeleri için kadınlar teÅŸvik edilmiÅŸler ve desteklenmiÅŸlerdir. [1,2]

Yıllar önce, kabadayıların arasında bir kadının bulunması ve yangınların söndürülmesi çalışmalarına katılması, günümüzde bile kuÅŸku, hayret ve saygıyla karşılanan bir davranıştır. Ä°stanbul'un hemen her mahallesinde ve her köyünde, gençlerin bir araya gelerek kurdukları tulumbacı takımlarında, birbirinden ilginç karakterler bulunmaktadır. Tatar Ahmet, Deligavur Angilidis, Kız Artin, Kürt Ä°dris, Laz Bekir, Yorgancı Bilal, Çingene Cevdet, Kayıkçı Daniyel, Arap Davut, Manav Halit, Helvacı Hasan, Hamamcı Ä°hsan gibi hemen hemen her meslekten kiÅŸiler tulumbacı takımlarında yer almıştır. [3] Bunlar arasında en ilginç tiplerden biri de “Tulumbacı Bahriye”dir. 

Tulumbacıların yaÅŸam öyküleri, daha  çok destanlarla günümüze ulaÅŸmıştır. Tulumbacı destanları; ayaklı mani ve destan türünde geliÅŸmiÅŸ, ün yapmış genç tulumbacılar, kabadayılar ve külhanbeyleri için yazılmıştır. [4] Destanlarda acıklı konular ele alınır ve yürekten okunurdu, iÅŸiten pala bıyıklı, saçlı sakallı dinleyiciler arasında gözyaÅŸlarını silenler, hatta hüngür hüngür aÄŸlayanlar olurdu. [5] Dinleyenleri ve okuyanları etkilemek için olaylar abartılarak anlatılırdı.

Destancılardan Üsküdarlı Vâsıf Hoca (Vâsıf Hiç) ve Üsküdarlı Âşık Razi, Tulumbacı Bahriye’yi anlatan ve destan yazan halk ÅŸairleridir. Özellikle Vasıf Hoca Bahriyeyi yakinen tanıyan kiÅŸilerden biridir. Bazı olaylara bizzat ÅŸahit olmuÅŸtur. Birçok olayı da tulumbacılardan dinlemiÅŸ ve ReÅŸat Ekrem’e aktarmıştır. Anlatılanlara göre; Tulumbacı Bahriye’nin çile dolu bir yaÅŸamı olmuÅŸtur. 

Yazınıın devamı için tıklayın